Салық арта түскен
«2023–2027 жылдарға арналған кешенді жоспардың инвестиция көлемі – 1,9 трлн теңге. 102 іс-шараны қамтиды. Биыл 286,1 млрд теңгеге 74 іс-шараны іске асыру басталып, 7-еуі аяқталып үлгерді. Құны – 4,9 млрд теңге. Қалған жобалар жоспарға сәйкес іске асады. 2028 жылға дейінгі инвестициялық жобалар пулы жасақталды. Оған 7 мың жұмыс орнын қамтитын 2 трлн теңгенің 23 жобасы енгізілді. Бүгінде 7,5 млрд теңгеге 6 инвестициялық жоба іске асып, 225 жұмыс орны ашылды», деді облыс әкімі Нұрлан Ұранхаев.
Ірі инвестициялық жобалардың бірі – жылына 50 млн тонна кен өндіруді көздеп отырған, жалпы құны 560,5 млрд теңгені құрайтын «Айдарлы» мыс кен орнында тау-кен байыту комбинатын салу. Инвестор – «Aidarly Project» ЖШС. Бұдан басқа, Ақтоғай кентінің маңынан қоныс тебетін, 300 мың тонна мыс шығаруды жоспарлайтын ірі мыс балқыту зауыты бар.
Өңір басшысы қысқы маусымға дайын екендіктерін де айтты. Жылумен жабдықтаудағы түйткілдерді шешу барысында 18,5 млрд теңгені құрайтын 28 жоба жүзеге асырылып жатыр.
«Семей қаласының оң жағалауында 146,99 Гкал жылу энергиясының тапшылығы бар. Бұл мәселені шешу үшін Президент тапсырмасымен жаңа жылу электр орталығын саламыз. Әкімдік «Самұрық-Энерго» АҚ мен жобалаушыны қатыстыра отырып жедел жұмыс тобын құрдық. Құрылыс алаңы мен күл үйіндісін жинақтау орны анықталды. Қазір техникалық-экономикалық негіздеме дайын боп қалды. Сонымен қатар бюджеттен тыс қаржы есебінен барлық қажетті инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылым мен «3-ЖЭО-ның» сыртқы инфрақұрылымын салу жобалау-сметалық құжаттамасын әзірлеу жүргізіліп жатыр. Биыл жылу тапшылығын азайтып, Қарағайлыдағы әлеуметтік нысандарды уақтылы іске қосу үшін жеке инвестор есебінен қуаты 21,5 Гкал/сағ болатын блокты-модульді қазандық құрылысы аяқталады», деді облыс әкімі.
Білім саласы нығайған
Облыста оқушы орындарының тапшылығын азайту мақсатында «Жайлы мектеп» қанатқақты ұлттық жобасы аясында 2 700 орындық 4 мектептің құрылысы басталды. Осы жылдың соңына дейін 3 мектепті пайдалануға беру жоспарланып отыр. 2025 жылы Аягөз қаласында 600 орындық мектеп пайдалануға берілмек. Облыс орталығында биыл «KAZ Minerals Management» қаражаты есебінен 1 200 балаға лайықталған ІТ мектеп пайдалануға берілді. Сондай-ақ 2 200 орындық жұмыс істеп тұрған мектептерге 6 қосымша құрылыс пен 510 орындық 6 шағын жинақталған мектеп салуға жобалық-cметалық құжаттама әзірленді.
«Білім саласында материалдық-техникалық базаны нығайтып, нысандарға жөндеу жүргізуге 3,4 млрд теңге бөлінді. 3 мектепке күрделі жөндеу, 1 мектепке орташа жөндеу, 166 білім мекемесіне ағымдағы жөндеу жүргізілді. 49 жаңа модификацияланған кабинет (STEM, физика, химия) пен балалар тасымалына арналған 3 шағын автобус пен 1 автобус алынды. «Ауылдық денсаулық сақтауды жаңғырту» ұлттық жобасымен облыс бойынша 65 алғашқы медициналық-санитарлық көмек нысанын салу жоспарланған. Жыл соңына дейін 64 нысанды беру көзделіп отыр. Оның 8-і бүгіннің өзінде пайдалануға берілді. Облысымызда ІТ-саласы жақсы дамыған. Оқушыларымыз жыл сайын республика, халықаралық деңгейде үздіктер қатарынан табылып отырады. Сол себепті, биыл IT және жаңа технологиялар жоғары колледжін аштық. Ол заманауи базамен жабдықталған. ІТ бағыттар бойынша құзыреттілік орталығы жұмыс істейді», дейді Н. Ұранхаев.
Денсаулық сақтау – басты назарда
Жыл соңына дейін 60-тан астам алғашқы медициналық көмек нысандарын ашуға, сондай-ақ мамандандырылған денсаулық сақтау нысандарын ауылдық аудандарға салуға ерекше назар аударылады.
«Кешенді жоспарға сәйкес Семейде 100,4 млрд теңгеге 5 медициналық нысан салу жоспарланып отыр. Қазір инвестор есебінен жобалық-сметалық құжаттар әзірленіп жатыр. Былтыр Көкпекті ауылында гемодиализ орталығын аштық. Биыл аталған орталықтар Үржар мен Ақсуатта ашылды. Сол сияқты биыл Жарма мен Мақаншы аудандарында компьютерлік тамографтар (КТ-аппараттары) қойылады. Семейдегі Жедел медициналық жәрдем ауруханасы жасанды қан айналымы аппаратымен жабдықталды. Ол жүрек аурулары кезінде қан айналымын толық тоқтатып, жүрекке ашық ота жасауға мүмкіндік береді. Бүгіннің өзінде 78 ота сәтті жасалды. Сондай-ақ жұмсақ тіндердің ұзақ емделетін ақауларына арналған күрделі реконструкциялық пластикалық оталар жасау тәжірибесі қалыптасты. Шала туған және ауыр ақуыз-энергетикалық жеткіліксіздігі бар балалар мамандандырылған емдік тамақтанумен қамтамасыз етілді», деді облыс басшысы.
Әлеуметтік қорғау әлеуеті
Жұмыспен қамту мен әлеуметтік қорғау саласындағы міндеттемелер де орындалып жатыр. Облыстағы экономикалық белсенді тұрғындар саны – 306 мың адам. Олардың жұмыспен қамтылу деңгейі – 95,3%. Екінші тоқсан қорытындысында жұмыссыздық деңгейі жалпы республикалық деңгеймен бірдей (4,7%). Биыл 23 879 жұмыс орнын құру жоспарланып отыр. 9 айдың қорытындысында 19 810 жұмыс орны ашылды. Жоспар 83%-ға орындалып отыр.
Қосалқы шаруашылықты қолдау және дамыту үшін жыл соңына дейін 1,1 млрд теңгеге 211 жеңілдетілген несие беріледі. Жастарды жұмыспен қамту үшін «Алғашқы жұмыс орны», «Жастар тәжірибесі» жобалары іске асырылып жатыр. Сонымен қатар жастардың жаңа бизнес-идеяларына мемлекеттік гранттар қарастырылған (105 млн теңге). Шағын және орта бизнесті қолдау мақсатында «Даму» қоры арқылы 14,8 млрд теңгенің жобаларын субсидиялау бойынша 303 шартқа қол қойылды. Азаматтардың өмір сапасын арттыру мақсатымен атаулы әлеуметтік көмек көрсетіледі. Дегенмен мемлекеттік қолдау шараларының арқасында 2022 жылмен салыстырғанда атаулы әлеуметтік көмек алушылар саны 37,4%-ға төмендеген.
«Алдымызда Семей мен Аягөзде балаларға арналған екі орталық ашу міндеті тұр. Өңірде инвесторлар есебінен сумен жабдықтау, жылумен жабдықтау және әлеуметтік нысандар құрылысы бойынша 77 жоба әзірленіп жатыр. 18 жастан асқандарға да толыққанды көмек берілу керек. Сол себепті Семейде 100 орындық психоневрологиялық орталық салу жобасы әзірленді. Келесі мәселе – жетім және ата-ана қамқорлығынсыз қалған балаларға көмек беру. 765 баланың 538-і қамқорлықта болса, 227-сі мекемелерде тәрбиеленіп жатыр. Негізгі мәселе – баспана. Бұл санат бойынша кезекте тұрғандар саны – 2 760 адам», дейді әкім.
