Алдағы қысқа әзірлік қалай?

ДАЙЫНДЫҚ ЖАҚСЫ, БІРАҚ БОЛАШАҚТЫ ОЙЛАУ КЕРЕК Алдағы қысқа дайындық облыс бойынша жаман емес. Қалалар мен ау­дан­дар­дағы әлеуметтік нысан­дар­дың барлығы көмір, отынмен қам­тамасыз етілді. Арқалық қаласына ма­зут алу үшін облыс бюджетінен жет­кілікті қаржы бөлінді. Қостанай және облыстың басқа да қалала­рын­да жылу құбырлары жөндеуден өткізілді. Дегенмен, ауыл­да­ғы­лар­дың қысқа дайындығын тек отын деп қана айтуға болмайды. Жа­ны­нан бұрын малының амандығын сұ­райтын ағайын биыл құрғақ­шы­лық­­қа байланысты жем-шөптің аз­ды­ғын сезінді. Шөптің бір тон­на­сы­ның бағасы 15-20 мың теңгеге дейін барды. Жақында өткен облыстың эко­но­­микалық-әлеуметтік дамуының то­ғыз айлық қорытындысы жө­нін­дегі мәжілісте облыс әкімі С.Кула­гин өңір жетекшілеріне қыс­­қа дай­ындық мәселесін кө­тер­­ген­де, ал­дағы уақытты ойлау керектігін айт­ты. Арқалық қаласына жыл сайын бюджеттен 600-700 миллион тең­ге тек мазут үшін бөлінеді. Қа­ла­ны және аудан орталықтарын жы­лытудың оңтайлы, арзан жағын ой­лас­тыру керектігін де ескертті. Өйткені алдағы жылдың басынан бас­тап газ тағы қымбаттайды. Кө­гіл­дір отын бізге кісідегінің кілті ас­пан­да дегенді мойындатады. Сон­дық­тан газға иек артудан гөрі облыста электр энергиясының же­тім­ділігін қамтамасыз еткен әлдеқайда тиімді екенін жұрт­шы­лық біліп отыр. Қостанайда электр энергиясының бағасы да тым қым­бат. Оның құнының 60 пайызы тек та­сымал үшін төленеді екен. Сон­дық­тан алыстан арбаламай, жа­қыннан дорбалау үшін алдағы уа­қыт­та Арқалық қаласынан жел қуатын пайдаланатын электр стан­сасын салу көзделуде. Ол сәтімен жү­зеге асатын болса, тек Арқалық қаласы ғана емес, оның айналасы жә­не Амангелді, Жангелдин ау­дан­да­рын­да да көптеген мәселелер шешімін табатын болады. Биыл отын-суын қамдап алған қос­та­най­лық­тар келесі қыстың қамын осы­­лай ойлап отыр. Өйткені жа­һан­дық жы­лыну жүріп жатыр, де­генмен қыс қаһарын ұмытпайды. Қостанайдан — Нәзира ЖӘРІМБЕТОВА. * * * ҚАҒАЗДА БӘРІ ҚАТЫП ТҰР Биылғы жаздағы аптапты ба­тыс­қазақстандықтар, сірә, көпке дейін ұмыта алмайтын шығар. Ыс­тық шекені ойып жібере жаздады ғой. Жазда күн ыссы болса, соған сәй­кес қыста қатты аяз болады де­ген түсінік бар халық арасында. Олай болса, биыл Ақжайыққа Арк­тиканың аязы келіп орнығуы әбден мүм­кін. Дегенмен, қамдана білсе, қан­дай қысты да қауіпсіз өткізуге мүмкіндік бар ғой бүгінде. Астанадан, редакция аппараты­нан тығыз тапсырма алған соң мә­селе­нің мән-жайын білмек оймен Батыс Қазақстан облысының энер­гетика және коммуналдық шаруа­шы­лық басқармасына тығыз түрде хабарласпаймыз ба. Алайда ой­ла­ға­нымыз іске аспады. Олар шұғыл мәлімет беруден бас тартты. Осы басқарма бастығының орын­басары Роза Сабыр­ғалиева­ның ай­туына қарағанда, бірде-бір дерек бас­қарма бастығы Ғұмар Дүйсен­бае­втың келісімінсіз берілмейді екен. Бұл үшін жазбаша хат түсіру ке­рек екенбіз. Жазбаша хатқа олар жазбаша жауап беруі керек екен. Мұ­ны тығыз тапсырма күте ала ма? Оның үстіне ол бастық өзінде бол­маса, іссапарда жүрсе, қайран уақыт одан әрі созыла түспей ме? Содан соң оларға қолды бір сіл­тедік те тұп-тура Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің өзіне келмейміз бе? Қысқа әзірлік мәселелерімен ай­налысатын облыс әкімінің орынбасары Тимуржан Шәкімов те іс­сапарда болып шықты. Бас маман Ар­тур Баяхатовты тауып алдық. Оның да уақыты тым тығыз кө­рінді. Кең отырып пікірлесуге ың­ғай танытпады. Әйтеуір оның қо­лымызға 2010-2011 жылдарға ар­налған жылыту маусымының ба­рысы туралы анықтаманы ұстат­қа­ны­на риза болдық. Бұл анықтамаға жиналған де­рек­­терге сүйенсек, өңірде атқа­рылған қысқа әзірліктің барысында ешқандай мін жоқ. Облыстағы өнді­рістік және әлеуметтік ны­сан­дарды қысқы маусымға әзірлеу ісі барлық талаптарға сай атқарылған. Оларға сұйық және қатты отын са­тып алу үшін тиісті қаражаттар бөлінген. Қысқы жылыту мау­сы­мына облыстағы барлық әлеу­меттік нысандар мен Орал және Ақсай қалаларында орталықтан­дырылған жы­­лу энергиясы көздері арқылы жы­лытылатын 1272 үй әзірленген. Бүгінгі күні жылу, су құбыр­ла­ры мен сарқынды суды ағызатын жер­асты құбырлар жүйесі және электр желілерін жөндеу мен ауыс­тыру жұмыстары жүз пайыз атқа­рыл­ған. Сондай-ақ Орал қаласын не­гізгі жылу көздерімен қамтитын “ЖайықЖылуҚуат” АҚ қысқа әзір­лік­ке қатысты барлық іс-ша­ра­ларын ойдағыдай орындап шыққан. “ОралСуАрнасы” мемлекеттік ком­муналдық кәсіпорны да осындай асқақ тұғырда тұр. Бүгінгі күні облыста және Орал қаласында барлық әлеуметтік ны­сандар мен тұрғын үйлер жылыту жүйесіне қосылған. Міне, облыс әкімдігінен алынған ақпараттар мен деректер осылай дейді. Осы­лай­ша қағаз бетінде қатып тұрған қысқа әзірлік барысы іс жүзінде де со­лай болса игі. Бұған күмән келтіру ние­тінен аулақпыз. Әйтсе де тығыз тап­сырманы орындау кезінде қыс қамы жөнінде талдау жасап бере алатын бір де бір адамның, бір де бір ма­манның табылмағаны, оның мен­шікті тілшіге кездеспегені өкі­нішті-ақ. Көктемде жұмыртқаны жа­рып шыққан балапанды күзде са­най­тыны секілді, жаз бен күзде ат­қарылған қысқы әзірліктің нәтижесі негізінен көктемде жария болмақ. Әйтеуір бұған дейін батыс­қа­зақ­стандық ком­муналдық шаруашы­лық иелерінің жер шұқып қалғанын көр­меппіз де, естімеппіз де. Лайым да солай бола бергей. Батыс Қазақстаннан ­– Темір ҚҰСАЙЫН. * * * КӨМІР ТҮСІРІЛГЕН, МАЗУТ ЖЕТКІЛІКТІ Оңтүстік Қазақстан облысында Арқадағыдай ат құлағы көрінбейтін боран, қасқыр ішіктен өтіп, сүйекті шағатын аяз болмайды. Қысы қоянның құйрығындай шолақ. Әйтсе де осының өзі шулыған етіп жатады. Халықта “Қыс шанаңды жаз сайла” деген қанатты сөз бар. Об­лыс әкімі Асқар Мырзахметов ші­ліңгір шілдеден бері өткізіп келе жат­қан қысқа дайындық жи­ын­дарына қатысқандағы ұққанымыз, 1307 білім беру мекемелері, 891 денсаулық сақтау мекемелері, 2675 көп қабатты тұрғын үйлер жылу беру маусымына 100 пайыз дайын. Облыстағы 25 жылу қазандығы толық жөндеуден өткен. Жылда Шымкент, Кентау және Түркістан қалаларында жылу мә­селесіне байланысты ащы айқайлар шығатын еді. Біз энергетика және коммуналдық шаруашылық басқар­масының бастығы Серік Ибадул­лаевқа жолығып, осы мәселелерге анықтама беруін сұрадық. – Бюджеттік мекемелер қатты және сұйық отынмен толық қам­тамасыз етілген. Оңтүстік Қазақ­стан облысына квотамен 50,0 мың тонна мазут бөлінген,–дейді ол. – Кестеге сәйкес 38,0 мың тоннасы “3-Энергоорталық” АҚ-қа және 3,0 мың тоннасы “Кентауэнерго” ЖШС-ге бөлінген, ал 9,0 мың тон­на мазут “Шнос-Юг” опе­ра­то­ры­ның резервінде сақталады. 2010 жылы “Жол картасы” ая­сында Шымкент қаласындағы “Оң­т­үстік аймағы” жылу жүйесін жақ­сартуға 1,4 шақырым магистралдық жылу жүйесін үлкен диаметрге ау­ыс­тыруға республикалық бюд­жет­тен 176,4 млн. теңге бөлініп, қазіргі таңда 1,4 шақырымы аяқталды. Магистралдық жылу жүйелерін орау жұмыстары және мемлекеттік қабылдауға тапсыру жұмыстары 31 қазанда толығымен аяқталды. Иге­рілген қаржы 168,8 млн. теңге. 2010 жылы облыстық бюджет­тен Түркістан қаласындағы №1 және №2 шағын аудандарындағы көп қабатты тұрғын үйлердің жылу жүйесі және сағатына 40 Гкал қа­зандығының құрылысын аяқта­луы­на, пайдалануға беру және жылу энергиясына тарифті бекітуге 235,0 млн. теңге бөлінген. Игерілген қар­жы 222,5 млн. теңге. Мемлекеттік қабылдауға тапсыру жұмыстары 31 қазанда толығымен аяқталды. Кентау қаласындағы ЖЭО-5 стансасына 2010-2011 жылғы жылу маусымына отын қажеттілігі туралы айтар болсақ, 87 мың тонна қатты отын, 3 мың тонна мазут керек. Облыстық бюджеттің кезекті нақтылауында 200,2 млн.теңге 174,7 млн. теңге көмірге және 25,5 млн. теңге мазутқа бөлініп, қазіргі таңда қатты отын бойынша жеңімпаз “Баянды Құрылыс” ЖШС мердігер болып анықталды. Қазан айының 30 жұлдызына дейін 20 мың тонна тасымалдауға міндеттелді. Ал қал­ғаны қараша айына жоспарланып отыр, мазут кестеге сәйкес қазан, қараша, желтоқсан айларына та­сы­малдануы қаралуда. Басқарма бастығының сөз сап­тауына қарағанда, облыс қыстан қысылмай шығады. Оңтүстік Қазақстаннан — Бақтияр ТАЙЖАН * * * ӨТКЕННЕН ҚОРЫТЫНДЫ ШЫҒАРА ОТЫРЫП... Өткен қыс ұлылар еліне де үл­кен сын болды. Қазан айында бас­талған қыс қаһары мамыр айына дейін созылды. Сарышұнақ аяз қысып тұрған шақта қалың жауған қар ауыл-ауыл арасындағы жолды басып қалып, жағдайды қиындатып жіберді. Оның үстіне, жығылғанға жұдырық дегендей, көктемгі тас­қын қыстақтардағы қайсыбір үй­лерді шайып кетті. Аудан орталығы Қарауылда 15 үйдің қабырғасы жарылып, қора-қопсы құлап қалды. Биыл өткен қыстың сынағынан қорытынды шығара отырып, ал­да­ғы қысқа мүмкіндігінше мұқият әзір­лендік, дейді аудан әкімі Ержан Сүлейменов. Әзірге дейін аудан бой­ынша 136 мың тонна мал азығы дай­ындалды. Бұл былтырғы жылғыдан біршама артық. Оның үстіне шөп дайындау жұмысы одан әрі жүр­гі­зілуде. Қысқасы, биылғы күздің қо­лайлы мүмкіндігін мей­лін­ше пай­даланып қалуға тырысу­дамыз. Әкімнің айтуынша, малшы қа­уымы жайлаудан оралып, қыстақ­тарға орнығып үлгеріпті. Олар енді отын-суларын қамдап жатқан кө­рінеді. Қораларда қи ойып алын­ған. Оның сыртында малшы қауы­мын көмірмен қамтамасыз ету мә­се­лесі өз шешімін табуда. Малға қа­­жетті жем де тасымалданып жатыр. Жоғарыда өткен қыста ауыл-ау­ыл арасында жол болмай қалғанын айттық. Биыл жол аршитын қажетті техникаларды қамдау мәселесі де өз шешімін тапқан секілді. Шын­ды­ғында қамданған қапы қалмайды де­мекші, ерте бастан ойласты­рыл­ған шаралар өз нәтижесін бере­тін­дігі сөзсіз. Былтырғы қиындықтарға қара­мас­тан, ауданның әлеуметтік даму мәселелері жөнінен республикалық деңгейде жоғарыдан көрінуі және қуантады. Сол себептен де Абай елінің алдағы қыстан қысылмай шығатынына сенімі мол. Шығыс Қазақстаннан — Дәулет СЕЙСЕНҰЛЫ.