«KEGOC» АҚ-тың филиалы «Ақмола ЖЭТ» бригадасы ТМД кеңістігіндегі 110 кВ және одан жоғары кернеулі қосалқы стансалардың жабдықтарын жөндеу мен оларға қызмет көрсету бойынша командалар арасында үздік атанды. Нақтысына келсек, «KEGOC» АҚ электр энергетиктері жуырда өткен ТМД-ға қатысушы мемлекеттердің электр энергетикасы саласындағы персоналдың кәсіби шеберлігі ХІІІ халықаралық жарысында топ жарып, бірінші орынды жеңіп алды. Мұндай кәсіби жарыстардың өткізілуі және оның компанияның дамуына тигізетін мән-маңызы туралы «KEGOC» АҚ басқарма төрағасы Бақытжан ҚАЖИЕВ айтып берді.
– Бақытжан Төлеуқажыұлы, сізді жеңісті жетістіктеріңізбен құттықтап, алдағы кезде де табыс биігінен көріне беруге тілектестік білдіреміз. Енді осы дүбірлі дода туралы толығырақ айтып берсеңіз.
– Айтқаныңыз келсін. Шынында да, бұл KEGOC компаниясы үшін зор жетістік әрі қанжығамызға байлаған орны бөлек олжа. Аталған жарыстың маңызы аса жоғары екендігін атап айтқым келеді, өйткені, ТМД елдерінің энергия бірлестігі әлемде ең ірілер қатарында. Оның құрамындағы электр стансалары 370 гигаватқа жуық белгіленген қуатты құрайды. Ауқымды сайыста Қазақстан атынан сынға түскен KEGOC командасының бірінші орынға шығуы, біздің мамандардың халықаралық деңгейдегі биік біліктілігін танытады.
Биыл Ақмола облысының Макинск қаласына таяу жердегі «KEGOC» АҚ-тың оқу-жаттығу полигонында Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы елдерінің мамандары шеберліктерін сынады. Атап айтқанда, Беларусь, Грузия, Қазақстан, Ресей және Өзбекстан бригадалары бәсекелесті. Сонымен қатар, жарысқа Қырғызстан, Тәжікстан және Украина өкілдері байқаушылар ретінде қатысып, бағаларын берді.
Сайысқа Қазақстан атынан «KEGOC» АҚ филиалы «Ақмола ЖЭТ» энергетиктерінің бригадасы түсті. Төрт күн ішінде, яғни 19-22 қыркүйек аралығында 6 кезең бойынша бригадалар өздерінің білімдері мен шеберліктерін көрсетті. Қолданыстағы ережелер мен нұсқаулықты білу, қуат өткізу жабдықтарына бақылау жүргізу дағдысы, КТПН-100/10/0,4 кВ жабдығының жұмыс барысында қызуы, РНДЗ-2-110/1000 айырғышын қарау, оқшаулағышты айырбастау мен айырғышты реттеу (ПР-90/180ЛП қол жетегімен), май сынамасын іріктеу, манометрді алмастыру және 220 кВ резервтік қосуға май құю, КРУН-10 кВ сыртқы қондырғының кешенді тарату құрылғыларында өртті сөндіру дағдылары, электр тогынан зардап шегушіні босату және оған көмек көрсету (реанимациялық тренажерлерді пайдаланып) тәрізді сынақтар жарысушыларға оңай соққан жоқ. Қорытындысында, біздің команда бірінші орынды жеңіп алды. Осы арада мынаны ерекше атап айтқым келіп отыр, KEGOC-тықтар әркез жоғары орындарды иеленіп, барлық жарыстарда жүлдегерлердің үштігіне кіруді дәстүрге айналдырған.
– Аталған жарыс былтыр Беларусь Республикасында ұйымдастырылған еді. Бұл кәсіби сайыс қандай кезеңмен өтеді?
– ТМД кеңістігіндегі электр энергетиктер арасында аталған халықаралық кәсіби жарыс 2004 жылдан бері тұрақты өтіп келеді. Жыл сайын әртүрлі бейіндегі мамандар шеберліктері мен жинақтаған тәжірибесін танытады. Энергия жүйесінің диспетчерінен бастап жоғары вольтты желілерге қызмет көрсететін мамандар, қосалқы стансалардың жабдықтарын қадағалайтын жұмысшылар жіті қимылдап, бесаспап екендіктерін паш етеді.
Жоғары деңгейдегі жарыс біздің мамандардың кәсіптік дағдыларын бағалауға мүмкіндік береді. Электр энергетикасы саласы кез келген мемлекеттің экономикасын мейлінше көтеріп, өркендететін жүйе болып табылады. Сондықтан да, біздің және ТМД елдеріндегі әріптестеріміздің алдында бүкіл тұтынушыларды электрмен сенімді жабдықтауды қамтамасыз етудің бірдей міндеті тұрғаны мәлім.
Саламызда салғыртыққа жол берілмейді. Мамандардан біліктіліктерін тұрақты арттыруды, кәсіби шеберліктерін жетілдіруді, озық тәжірибені жүйелі зерделеуді, жұмыс сапасын жақсартып, желілерде апаттық қауіп-қатерлерді болдырмауды талап етеміз. Еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз етудің мәселелері осындай түйіндерді түбегейлі шешуге көмектесері сөзсіз. Жаңа объектілер құрылысын салу кезінде қауіпсіздік қашанда көкейкесті болып, түйткілді жағдайларды дұрыс шешуге жол ашады. Құрылыс жүргізу барысында заманауи және жоғары тиімді жабдықты қолданамыз. Қазіргі кезде біздің компанияда кешенді жаңғыртудың кезеңі аяқталуға таяу. Озық технологияларды енгізіп, қосалқы стансалардың жоғары вольтты жабдығын, релелік қорғанышты және апатқа қарсы автоматиканы жаңарттық, сандық корпоративтік телекоммуникациялық желі мен электр энергиясын коммерциялық есептеудің автоматтандырылған жүйесін құрдық.
Жұмысымызды алға бастыратын осы тақылеттес жарыс бізге қазіргі заманғы жабдыққа қызмет көрсету тәжірибесін алуға, қолданылатын керек-жарақтың сапасын бақылауға барынша жәрдемдеседі. Мәселен, жарыс кезінде кез келген командаға жекелеген кезеңдерде жабдығын және құрал-сайманын пайдалануға рұқсат етіледі. Бұл басқа командаларға оның тиімділігін зерттеп білуге, бағалауға мүмкіндік туғызады. Алдағы уақытта өздерінің ұлттық желілерінде іске пайдалануға септігін тигізеді. ТМД энергетиктерімен достық байланыстарды орнату үшін осындай жарыс ұйымдастыру маңызды әрі пайдалы. Қазақстан Республикасының Біртұтас электр энергетика жүйесі ТМД елдерінің энергия жүйелерімен қатар жұмыс істейтінін осы арада атап айтқан жөн. Себебі, әріптестерімізбен бірге маңызды экономикалық ортақ міндетті атқарып жатырмыз.
– Біздің елімізге «алтын» әкелген мамандар туралы баяндап берсеңіз.
– Мен жоғарыда айтқанымдай, еліміздің намысын жарыс жолында «KEGOC» АҚ филиалы «Ақмола ЖЭТ» энергетиктерінің бригадасы қорғады. Команда құрамында 6 адам болды. Бұлар – Ерхат Елемесов, Вячеслав Чайковский, Қайрат Құлмағамбетов, Әлібек Мағзұмов, Айдын Мақашев, Валерий Низамов, сондай-ақ, команда капитаны Берік Адамов деген азаматтар. Оның ішінде ең үлкені Берік Адамовтың жасы 41-де, ең кішісі Валерий Низамов жарыс алдында 25 жасқа толды. Жалпы, команда мүшелерінің орта жасы 31-де. Олар жоғары біліктіліктерін танытып, терең теориялық білімдерімен қазылар алқасын тәнті етті, өздерін осылайша биік тұғырдан көрсетті.
«Қолданыстағы ережелер мен нұсқаулықтарды білуді тексеру» кезеңінде, менің пікірім бойынша, біздің оқ бойы озуымыз міне осы жетістіктермен бағаланғандығы ешкімге шүбә тудырмады. Былтыр Беларусь елінде өткен жарыста жоғарыда аталған кезең бойынша командамыз бәйгеде оза шауып бас жүлдені жеңіп алған. Алдағы сайыстарда да еліміздің энергетиктері жоғары нәтижелерге қол жеткізіп, намысты абыроймен қорғайды деп сеніммен айтуға негіз бар.
– Бәрекелді! Қашанда істеріңіз оңды болсын.
Әңгімелескен
Марат АҚҚҰЛ,
«Егемен Қазақстан»