Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстан халқына арнаған Жолдауында Үшінші жаңғыру жөнінде басты бағыт бере келіп, бұл жаңғырудың негізі цифрландыру болып табылатынын атап өткен болатын. Міне, енді осы цифрлы технология барысы елімізді әлемдегі озық отыз мемлекеттің қатарына қосатын негізгі жолға айналды. Соған сәйкес цифрландыру мәселесіне арналған республикалық кеңестің шеңберінде ел Президентіне Жоғарғы соттың Ахуалдық орталығы таныстырылды.
Аталған шараға Жоғарғы сот төрағасы Қ.Мәми мен Жоғарғы сот жанындағы Соттардың қызметін қамтамасыз ету департаментінің басшысы Н.Шәріпов қатысты. Таныстыру рәсімінің соңында Мемлекет басшысы Ахуалдық орталықтың жұмысын іске қосу жөнінде қашықтан пәрмен берді.
Бұл Ахуалдық орталық Жоғарғы соттың ғимаратында орналасқан және ол тікелей режимде соттар жұмысын бірыңғай мониторингілеу жүйесі болып табылады. Біз Жоғарғы соттың баспасөз қызметінен алған мәліметімізге сай, мұнда тәулік бойы еліміздің 370 сотынан келіп түсетін 700 көрсеткіш бойынша өзекті сот ақпаратын жинаумен және талдаумен айналысуға мүмкіндік бар екендігіне көз жеткіздік. Мәселен, процестік мерзімді бақылау, аудиобейнетіркеуді қолдану, сот процесінің уақтылы басталуы секілді маңызды міндеттер атқарылады. Сот статистикасын жүргізуге ерекше көңіл бөлінбек.
Бұған қоса, Ахуалдық орталық республиканың 1418 сот залында процестердің өту барысын қадағалайды. Бұл соттағы дөрекі іс-қимылдарды, соның ішінде сот процесіне қатысушыларға төнген қауіпті тез арада анықтауға мүмкіндік береді. Жалпы ахуалдық орталық сот жұмысының кестесінде болатын ақауларды жедел анықтау мен түзетуге бағытталған. Бұл – сот төрелігін жүзеге асырудағы азаматтардың конституциялық құқықтарын қорғауды қамтамасыз етудегі жаңа практикалық цифрлық шешім.
Кеңес барысында Мемлекет басшысына соттардағы жаңа ақпараттық технологияларды енгізу бойынша бірқатар соңғы жетістіктер де көрсетілді. Бүгінде «Сот кабинеті» сервисіне 180 мыңнан астам қолданушы тіркелген, жыл сайын соттардың сайттарында бір миллионнан астам іс орналастырылады. Жоғарғы сот сайтының жеке дара көрушілерінің саны айына 150 мыңға жуық.
Ел Президенті мобилді сот кабинетінің мүмкіндіктері туралы да хабардар болды. Аталған сервис тараптарға сотқа келмей-ақ қашықтықтан қатысуға мүмкіндік береді. Бұған интернетке шығатын заманауи мобилді құрылғы көмегімен үйден, кеңседен, басқа қаладан, соның ішінде шетелден де қосылуға болады. Жоғарғы сот республикада толыққанды «электронды сот төрелігі» жүйесін дамыту бойынша белсенді жұмыс жүргізуде. Ол сот төрелігін жүзеге асыру кезінде халықтың соттармен өзара қарым-қатынасы мәселелерін қамтиды. Бұл жұмыс өзінің нақты нәтижелерін беруде. Бүгінгі күні соттарға электронды түрде берілген өтініштердің үлесі 91 пайызды құрайды. Осылайша жаңа ақпараттық технология- ларды енгізу бойынша жұмыс жалғасуда және ол Жоғарғы сот басшылығының тұрақты бақылауында.
Александр ТАСБОЛАТ, «Егемен Қазақстан»