Кеше елорда төріндегі Ұлттық музейде «Еуразияның өрнек ырғақтары. Көнеден осы заманға» атты халықаралық көрменің ашылу салтанаты өтті. Оны ұйымдастырушылар – іргесі 1885 жылы Мәскеуде қаланған бүкілресейлік ежелгі өнер ордасы Сәндік-қолданбалы және халықтық өнер музейі мен өзіміздің Ұлттық музей.
Мәдени шараның ашылуында сөз сөйлеген жоғарыдағы бүкілресейлік мекеме-музей директоры Елана Титова ханым, аталмыш оқиға «Достастық мұрасы, келешек үшін дәстүрлер» атты халықаралық бағдарлама аясында өтіп отырғанын жеткізді. Яғни, бағдарламаның алғашқы кезеңі 2016 жылы Әзербайжан мемлекеттік музейі базасында Баку қаласында өтсе, екінші кезеңі өткен жылы Бішкекте, үшіншісі міне бүгін елорда төрінде қанат жаюда.
Көрме сөресіне қойылған экспонаттардың басым көпшілігі, нақтырақ айтқанда 300-ге жуығы Мәскеуден жеткізіліпті. Бұл жәдігерлер ұйымдастырушы тараптың бірі Сәндік-қолданбалы және халықтық өнердің бүкілресейлік музейі қорынан және Строганов атындағы Мәскеу мемлекеттік көркем-өндірістік академиясы мен Ресей Суретшілер одағы қатарлы мекемелерден арнайы іріктеліп алынған екен.
Коллекциялар қатарына кілем және кілемшелер, көркем гобелендер, тері бұйымдары, авторлық киім, керамика, зергерлік заттар, көркем металл, тастан жасалған мұралар, оюлы ағаш, әшекейлі поднос сынды қолданбалы өнер жәдігерлері топтастырылған. Осылардың арасынан кейбіреулерін атап өтер болсақ, ХІ-ХІІ ғасыр мұрасы «Ат» салпыншағы («Конек»), Ресейдің Солтүстік Двина ауданынан әкелінген ХХ ғасыр туындысы қақпақты қобдиша, Вологод губерниясына тән жәдігер ХІХ ғасыр мұрасы мыс ожау, ХІХ ғасырда Архангельск губерниясында жасалған жұмсақ сүлгі, сондай-ақ Тверь губерниясы мұрағатынан әкелінген әйелдердің әртүрлі бас киімдері т.б. бар.
Сонымен қатар Ресей құрамындағы ұлттар мұрасы: дағыстандық шебердің қолынан шыққан мыс шекімелер, тывалардың ақ тастан қашап жасаған агальматолиттері, саха ағайындарымыздың қолданбалы өнері – ағаштан нақыштап ойып жасаған қымыз құятын ыдыс, VI-V ғасырларға тән сүйектен жасалған қасық, V ғасырдың қола айнасы және басқа бұйымдар сөре сәніне көрік беріп тұрды.
Көрменің екінші бөлімін ресейлік заманауи суретшілердің авторлық өнер туындылары құраған екен. «Бұл туындылар осы жоба үшін арнайы іріктеліп алынған» дейді ұйымдастырушылар. Мәселен, мәскеулік автор Алла Шмакованың «Періштелер шеруі» атты гобелені, Геннадий Ленцовтің «Ою сиқыры» панно-триптихы, сондай-ақ 1939 жылы қазақ дәстүріне қатысты са- лынған өте көлемді суретті Н.Нивчинскийдің «Бәйге» гобелені көрермендер көзайымына айналуда.
Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ,
«Егемен Қазақстан»