Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында Үкілі Ыбырай атындағы Ақмола облыстық филармониясының өнер маусымы Біржан салдың 185 жылдығына арналған «Гәккулеткен, аққу жеткен Көкшетау» атты ІV өңіраралық фестивалімен ашылды.
Өнер кешіне Біржан салдың шөбересі Марал Теміртасов пен Үкілі Ыбырайдың немересі Елемес Есетқызы құрметті қонақ ретінде қатысты. Биылғы фестивальдің басты ерекшелігі – ән мерекесіне Алматыдағы Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық консерваториясының бір топ оқытушыларының арнайы келуі болды. Алдымен баспасөз мәслихаты өткізілді. Өнер ізін індеткен жиында халық әндеріне қатысты кейбір жаңсақтықтар туралы, ән мәтіндерінің өзгеріске ұшырауы, қайсыбір әншілердің ән тарихына бойламай, түсінбестік туындап жататын жайлар әңгіме өзегіне айналды. Біржан салдың шөбересі Марал Теміртасов Біржан сал ауданындағы баба рухына арналған іс-шара туралы да тарқатып айтып, осы мәдени шараның өтуіне ұйытқы болған аудан әкімі Ермек Нұғымановқа зор алғысын білдірді. Сондай-ақ ән өнерінің майталмандары күні бұрын фестиваль аясында Біржан бабаның туған жеріне арнайы барып, жергілікті өнерсүйер қауымға концерт қойып, өздері де рухани қуат алып келгендіктерін тілге тиек етті.
Жиында орынды көтерілген мәселе – Арқа ән өнерінің көкжиегін көркейтіп тұрған тұлғалардың насихатталмауына қатысты болды. Мәселен, елімізде Әміре Қашаубаев, Жүсіпбек Елебеков атындағы республикалық ән байқаулары өткізіліп тұрады. Бірақ ән өнерінің бастауында тұрған Біржан сал, Ақан сері, Үкілі Ыбырай атында бірде-бір ән байқауы жоқ. Алдағы уақытта Көкше жерінде осындай республикалық байқаулар ұйымдастырылып тұрса, құба-құп болар еді десті өнер жанашырлары. Халық мұраларын зерттеуші Мұсатай Ғалым «Он саусақ» әні Үкілі Ыбырайдың әні екендігін нақты дәлелдерге сүйене отырып, өз пікірін ортаға салды. Қазақтың ән өнерін асқақтатып жүрген әнші Еркін Шүкіман болса, жалпы бұл сала әлі де болса тиянақты зерттеуді талап ететіндігін баса айтты.
Баспасөз мәслихатынан соң, іле сәні мен салтанаты жарасқан концерт басталды. Концерттің шымылдығын Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген әртісі Ғазиза Жұмекенова «Көкшетау кестелері» әнімен ашты. Біржан салдың «Сырғақты» әнін Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қайраткері Еркін Шүкіман әсерлі орындап, өнерсүйер қауымның көңілін бір серпілтіп тастады. Сонымен қатар Біржан салдың «Бурыл тай» әнін республикалық байқаулардың лауреаты Амангелді Күзеубай нақышына келтіре орындап, жүрек қылын шертіп, көңілді толқытып, жүректі тебірентті. Сондай-ақ бұл кеште дәстүрлі әннің ажарын ашып, мерейін асырып жүрген асқақ әнші Қажыбай Жахин Біржан салдың «Айбоз» және Үкілі Ыбырайдың «Қалдырған» әндерін жүрекке жеткізіп, құлақтың құрышын қандырып орындады.
Гала концертте республикалық байқаулардың лауреаттары Сәрсенбай Хасенов, Бауыржан Нұрмұхан, Төлеген Аманов, Шыңғыс Сәрсенбай ән шырқап, кеш ажарын аша түсті. Осы орайда, фестивальді ұйымдастыру жұмыстарына атсалысып, қазақтың ән өнерін насихаттап жүрген Сәрсенбай Хасеновтің еңбегі зор екендігін баса айтқандығымыз жөн болар.
Бұл күн көгілдір Көкшенің көгінде Арқа әндері асқақтаған ақжарма күн болды.
Көкшетау