Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламалық мақаласы аясында жүзеге асып жатқан «100 жаңа есім» жобасы әр салада табысты еңбек етіп жүргендерді елге танытып, оның жетістікке жеткен жолын үлгі етеді. Осыған дейін бес жерлесіміз осы жобаның жеңімпазы атанса, өткен жылы олардың қатарына Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері Бас әскери-медициналық басқармасының аға офицері, медицина қызметінің подполковнигі Сәулет Қалдашов қосылды.
Сәулеттің туып-өскен жері «жүз жыраудың отаны» атанған Қармақшы топырағы. Сөзбен сурет салатын қазақтың шартты түрде айтқаны ғой, әйтпесе, ежелгі ұзандардың мақам-сазы сақталған бұл өңірде дәстүрлі өнердің өрісін кеңейткендер көп. Жалпы, бұл топырақта кіндігі кесілгендердің көпшілігінің құлағы көне мақамға түрік жүретіні бар. Бұл туған ауыл да осындай жырдың киесі қонған дүлдүлдердің бірі Дүр Оңғардың атымен аталатын еді.
Бала Сәулет те жыр тыңдап отырып, болашағын ойша елестететін, архитектор, суретші, кейде заңгер болғысы келіп қиялданған да кезі көп. Бірақ 1993 жылы конкурстан өтіп, Алматы қаласындағы химия және биология пәндерін тереңдетіп оқытатын №1 қазақ-түрік лицейіне оқуға ауысқанда болашақта қай мамандықты таңдайтыны айқындалды. Лицейді тәмамдаған соң, С.Асфендияров атындағы медициналық университеттің «Емдеу ісі» факультетіне түсіп, үздік студент ретінде әскери кафедраға қабылданды. Кеңес Одағында осы салада қызмет еткен әскери-дәрігерлерден тәлім алып, біртіндеп тың салаға қызығушылығы арта берді.
Университетті бітірген жылы оқытушылары талантты жастың кафедрада қалып, ғылыммен айналысуын қолай көрген екен. Бірақ әкесі Мукараптың кеңесімен Сәулет Қарулы Күштер қатарына қосылды. Отардағы Гвардейский әскери гарнизонында мотоатқыштар полкінің дәрігері ретінде жұмысқа кіріскен жас кейіннен әскери медицина басқармасында, санитарлық-эпидемиялық, әскери медициналық білім беру жүйесінде қызмет сатыларынан өтті. Бірте-бірте шені де өсті, тәжірибе де толыса түсті. Білікті маман былтыр алты айға жуық Біріккен Ұлттар Ұйымы миссиясымен «Үнді-Қазақ» батальонының сапында Таяу Шығыстағы Ливан Республикасының таулы аймақтарында бітімгершілік қызмет те атқарды.
Өткен ғасырдың жетпісінші жылдарының басына дейін экономикасы біршама өрлеген Ливанның бұлар көрген кейпі кісі қызығарлықтай емес еді. Елдегі діндер мен конфессиялар араздығынан туған іштегі бүлікке, сыртқы күштер әсер етіп, берекесі кеткен мемлекетті көргенде Сәулеттің есіне қазақтың «Алтау ала болса, ауыздағы кетеді, төртеу түгел болса, төбедегі келеді» деген мақалы түскен. Күнде оқ атылып, берекесі бұзылған елде жүріп, өзіңнің мекеніңдегі тыныштықтың қадірін біле түседі екенсің. Ұзақ жылғы соғыстан мазасы қашқан елді бітімге шақыру үшін әлемнің 42 мемлекетінен келген әскерилермен қоян-қолтық жұмыс істеді. Израиль мен Ливанның арасындағы уақытша «көгілдір сызық» деп аталатын шекараның бұзылмауын, заңсыз іс-әрекеттер мен қимыл-қозғалыстардың болмауын, аяқ асты атыс тұтанып кетпеуін қадағалады.
Бөтен елде миссия мандаттары талаптарының толық орындалуын бақылаған қазақ жауынгерлері басқаларға үлгі болды. Қауіпті де, қауырт міндетті адал атқарған қазақ сарбаздарының сапындағы Сәулет Қалдашов шетелге Біріккен Ұлттар Ұйымының миссиясымен барған алғашқы әскери-дәрігер екендігін де айта кетейік.
Бөтен елдегі бітімгершілік қызметі үшін миссия басшылығы бірнеше мәрте марапаттап, Біріккен Ұлттар Ұйымының «Бейбітшілікке қызметі үшін» медалі табыс етілді.
Әскери медицинаның маңызы арта түсуіне үлес қосқысы келетін Сәулет медицина ғылымдарының магистрі. Соңғы жылдар бедерінде Қазақстанның оңтүстік аумақтарындағы Қырым-Конго геморрагиялық қызбасымен ауырған науқастардың емінің тиімділігін бағалау үшін эпидемиялық қадағалау мен диагностика жүйесін жетілдіру бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарымен айналысты. С.Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университетінің әскери кафедрасында «Медициналық қызметті ұйымдастыру және оның тактикасы», «Әскерді медициналық мүліктермен және техникамен қамтамасыз етуді ұйымдастыру», «Әскери токсикология, радиобиология және жаппай қырып-жою қаруынан медициналық қорғаныс», «Әскери гигиена» және «Әскери эпидемиология» пәндері бойынша тәжірибелік сабақ өткізіп, дәріс берді.
Өз саласында талай жетістікке жетіп, білікті мамандардың бірі атанған Сәулет Қалдашов «Қазақстанның 100 жаңа есімі» жобасына ұсынылғанын естігенде толқығаны рас. Өйткені ол жобаның тек марапаттаумен бітпейтінін, оның артында елдің сенімі жататынын жақсы білетін.
– Жеңіске жетемін деген ой болмады десем өтірік болар. Әріптестерімнің қолдауын сезіндім, маған сенім артқанына қуандым. Жоба жеңімпазы атану алдыңда әлі талай белестер тұрғандығын сезіндіре түседі екен. Көптің үмітін ақтау үшін әлі де еңбектене түсу керектігін ұғындым, – дейді медицина қызметінің подполковнигі.
Ол әр жас елдің әл-ауқаты, алдағы дамуы өзіне байланысты екендігін сезіне білуі керектігін айтады. Кейінгі толқын арасында осыны ойға түйгендер аз емес. Тек олардың көпшілігі ел көзіне көрінбей қалып жатады. Соларды көп алдына шығарып, қатарына үлгі етуде «100 жаңа есім» жобасының маңызы зор.
Жалпы, елдің келешегі саналатын жастар қай істі де дөңгелетіп алып кетеді. Оларға тек сенім мен мүмкіндік керек. Мысалы, биыл Мемлекет басшысының бастамасымен жарияланған «Волонтер жылы» аясында да кейінгі толқын көп іске мұрындық болып жүр. Ел арасында қайырымдылық шараларын ұйымдастырып, жағдайы қиын отбасыларға, жалғызілікті қарияларға қамқорлық танытуда. Өздері демеуші азаматтар тауып, баспана тауқыметін тартқандарға үй салып беріп жатқан жастар да бар.
«Алдағы уақытта «Қазақстанның 100 жаңа есімі» жобасына ауылдардағы жастарды тартып, еңбегімен ертеңгі игіліктің негізін қалап жатқан кейінгі толқын өкілдерін жұртқа таныта түсу керек. Қатарының жетістікке жеткенін көргендер де белгілі бір биікке ұмтыла түсер еді. Меніңше, жобаның түпкі нәтижесі осы болуы тиіс» дейді жеңімпаз.
Еңбекпен ғана жетістік пен құрметке жеткізетінін дәлелдеген Сәулет 5 баланың әкесі. Жұбайы Аягөз еңбекті қорғау және техникалық қауіпсіздік инженері. Осыған дейін Алматы қаласында тұрған олар бүгінде Сәулеттің қызметіне байланысты елордаға қоныс аударған.
Әсілі, бұрынғылардың сөзі құйма алтындай қымбат қой. Оңашада бәрін ой елегінен бір өткізіп, алға жоспар түзіп қоятын Сәулетке бағзылардың «Ісіңнен сөзің кейін жүрсін» дейтіні қатты ұнайды. Осы сөзді өмірлік ұстанымына айналдырған ол балаларын елі мен жерін сүйетін, Отанына қызмет ететін азамат етіп тәрбиелеп келеді.
Қызылорда