21 қазан – Дүниежүзілік сүт безінің обыры туралы ақпараттандыру күні. Бұл ретте Нұр-Сұлтан қаласында осынау қатерлі дерттен сақтандыру мақсатында арнайы айлық өтіп жатыр. Соның аясында №15 қалалық емхананың акушерлік-гинекологиялық қызметінің меңгерушісі Жансая Садуова скринингтен уақтылы өтудің не үшін маңызды екенін және әйелдердің өз денсаулығын қалай бақылау керек екенін айтып берді.
Сүт безінің обыры – қатерлі ісіктің ең көп таралған түрлерінің бірі. ДДҰ статистикасы бойынша, 2020 жылы әлемде бұл аурудың 22 млн-нан астам жағдайы тіркелген. Сүт безінің қатерлі ісігі – онкологияға шалдыққан әйелдер арасындағы өлімнің басты себебі. Тек 2020 жылы осы аурудан әлемде 685 мың әйел қайтыс болды.
«Сүт безінің қатерлі ісігі сүт жолдарының эпителийі деп аталатын жасушаларда пайда болады. Алдымен ісік пайда болады және түтікте немесе лобулада өседі. Бұл инвазивті қатерлі ісік және ешқандай белгілері болмайды. Уақыт өте келе, нөлдік сатыдағы қатерлі ісік өсіп, сүт бездерінің ұлпаларын көбейтіп, инвазивті сүт безінің қатерлі ісігіне айналады. Әрі қарай ол жақын маңдағы лимфа түйіндеріне таралады. Аймақтық метастаз, әрі қарай алыс метастаз, яғни басқа органдарға өту пайда болады. Көп жағдайда әйел метастаздың салдарынан қайтыс болады. Бірақ ауру ерте сатысында анықталса, онда емдеу жақсы әсер етуі мүмкін. Әдетте сүт безінің қатерлі ісігі хирургиялық операцияны, сәулелік терапияны, химиотерапияны және гормондарды қолдану арқылы бірге емделеді», деді Ж.Садуова.
Сондай-ақ маман сүт безі қатерлі ісігінің даму қаупін ұзақ уақыт бала емізу, тұрақты дене шынықтырумен айналысу төмендететінін айтты.
«Салмағыңызды бақылау да артық болмайды. Алкоголь ішіп, темекі немесе оған ұқсас зиянды заттарды шекпеңіз. Сол сияқты гармондарды ұзақ қолданудан да бас тартқаныңыз дұрыс. Сүт безін үнемі тексеріп отыру керек, маммологқа уақытында барып, скринингтен өту қажет. Көбінесе сүт безінің қатерлі ісігі кеудедегі ауырмайтын «түйіншек» немесе «домалақ» түрінде байқалады. Егер кеудеңізде осыған ұқсас бірнәрсе шығып, ешқандай ауырсыну болмаса, дереу маманға хабарласуыңыз қажет. Мұндай белгілер пайда болғаннан кейін жақын арада медициналық көмекке жүгіну жылдам емделуге ықпал етеді», деді спикер.
Сүт безі қатерлі ісігінің қандай белгілерін айтуға болады? Бұл кеудеде түйіншектің пайда болуы ғана емес, сонымен қатар сүт бездерінің мөлшері мен формасының өзгеруі, яғни тарту, қызару, сүт бездерінің терісіндегі жаралар мен басқа да өзгерістердің пайда болуы және т.б. Алайда кеудеге қандай да бір түйіншек кенеттен сезілсе, үрейленбеңіз. Себебі сүт безіндегі түзілімдердің 90%-ы қатерлі емес. Фиброаденомалар, кисталар, инфекциялар – бұл жақсы түзілімдер.