• RUB:
    4.91
  • USD:
    494.87
  • EUR:
    520.65
Басты сайтқа өту
Аймақтар 29 Тамыз, 2022

Тарихы қойылыммен айшықталған айтулы күн

314 рет
көрсетілді

Шымкенттіктер 30 тамыз – Конституция күнін атап өтті. Айтулы мереке қарсаңында мегаполистегі «Түркістан» сарайында салтанатты кеш ұйымдастырылып, іс-шараға зия­лы қауым өкілдері, өнер қайраткерлері, қарапайым еңбек адамдары, депутаттар мен этномәдени бірлестіктердің мүшелері және жастар қатысты.

Мерекелік жиын дала демократиясы үстем құрған орта ғасырдағы қазақ қоғамының кө­рінісін бейнелеген шағын қо­йы­лыммен басталды. Қазақ­тың азулы Төле, Қа­зы­бек, Әй­те­ке билерінің Ұлы дала за­ңы­на сүйеніп, әділ шешім шы­­­ғар­ған, сот төрелігін жүзеге асыр­ған дәуірі көрсетілді. Кеш­тің рес­ми бөлігінде еліміздің Көк туы жа­уын­герлік саппен сахна тө­рі­не шығарылып, бүкіл зал толы халық қосылып айтқан Ән­ұра­ны­мыз шырқалды.

Содан соң мінберге көте­ріл­ген қала әкімі Мұрат Әйтенов барша жиналған жұртты Конс­ти­ту­ция күнімен құттық­тап, ізгі тілегін арнады.

– 30 тамыз – Конституция күнімен барлықтарыңызды шын жүректен құттықтаймын. Биыл 27 жыл толып отырған Ата Заңның қабылданған күні елі­міз­дің ең қастерлі, ұлық мере­ке­сінің бірі. Конституция – елі­міздің заңдар ережелерінің құқық­тық негізін қалаған, бейбітшілік пен татулықты сақ­­тауға кепіл болған құнды құ­жат. Тарихқа үңілсек, хандар тұсында қазақтың құқықтық жүйесі қалыптасып, олардың орын­далуы билер тарапынан қада­ғаланып отырған. Ал 1995 жылы 30 тамызда бүкіл­ха­лықтық референдум нәти­же­сін­де Тәуелсіз Қазақс­танның Конституциясы қабылданды. Конституцияның арқасында Қазақ­­станның құқықтық мәрте­бесі асқақтап, әлемдік қауым­дас­тықтың белсенді мүшесіне айналды. Өмір болған соң уақыт өте келе барлығы да өзгереді. Сол секілді Ата Заңға да заман та­лабына сай жаңғыртулар керек болды. Осыған бай­ла­ныс­ты биыл 5 маусымда Конс­­ти­ту­цияға өзгерістер ен­гі­зуге орай референдум өтіп, соның ар­­қа­сында Басты Заңы­мыз­­дың үштен бір бөлігі қайта жаң­­ғырды. Енді Қазақстан жа­ңар­ған Конституциямен жаңа дәуірге қадам басты, – деген Мұрат Дүйсенбекұлы ха­лық пен билікті жақындата түс­кен, саяси реформалардың бас­тауы болған, ұлттық модернизацияның қайнар көзіне айналған Конституциямыз жасай берсін деген тілегімен баян­да­масын қорытындылады.

Осы күнгі мерекелік жиында Шымкент қалалық қоғамдық кеңесінің және кәсіподақтар төрағасы, Ұлттық құрылтай мү­шесі Бауыржан Әлтеев те жұрт­шылықты Ата Заңымыздың төл мерекесімен құттықтады.

Оның айтуынша, Негізгі Заң­ның арқасында елімізде әрбір азаматтың құқығы қор­ғалған. Бейбітшілікті сақ­тауда өлшеусіз үлес қосып отырған да еліміздің бас құжаты – Кон­с­титуция екені даусыз. Ата Заң барлық ере­женің түп қа­зы­ғы, негізі. Бүкіл заңдар соған барып табан тірейді. Ел­де­гі саяси өзгерістер, реформа­лар Ата Заңның аясында жү­зе­ге асуда. Әрі ол эко­но­ми­ка­лық жаңғырудың бас­ты ке­пі­лі. Қоғамдағы барлық іл­кім­ді жаңалықтың жаршысы Конс­ти­ту­циядан келіп шығады.

– Әрбір елдің азаматы бірін­ші кезекте өзінің құқығын білуі керек. Ал оның құқығын қор­­ғай­тын, елдің елдігін бел­гі­­лейтін ол – Ата Заң. Сон­дық­тан Конституцияның орны әр­қашан өзгеше болып тұрады. Қазақстан бас құжатты жеке-дара қабылдаған жоқ. Оның алдында АҚШ, Англия, Франция секілді мемлекеттердің Консти­ту­цияларын зерттеп, зерделеді. Сараптап, саралады. Соның не­гізінде адам құндылығын, демократия қағидасын бірінші орынға шығарған өзіндік Ата Заңын жасап шығарды. Әрине, Конс­титуция да өзгермей тұр­майды. Сұранысқа, жағ­даят­тар­ға қарай ол да мазмұнын түр­лендіріп отырады. Бұл жуырда елімізде өткен конс­ти­ту­циялық реформаға қа­тыс­ты айтылған әңгіме. Референ­дум­ның арқасында кезінде тек Парламенттің мақұлдауымен қабылданып кеткен Ата Заңның кейбір баптары алынып тасталды. Мұны демократияға, ха­лық­тық билікке қарай жасал­ған құтты қадам деп қабылдаған жөн, – деді Бауыржан Ілімше­ұлы.

Мерекелік іс-шара барысында өңір басшысы ерен ең­бе­гімен көзге түскен түрлі са­ла­дағы бір топ еңбек озаттарын марапаттады. Концерттік бағдарламаға ұласқан жиын со­ңында Шымкент қалалық мә­дениет үйінің өнерпаздары, «Қаратау» фольклорлық ан­сам­блі, Опера және балет теа­тры­ның симфониялық ор­кес­трі, «Қазына» би ансам­блі өнер көрсетсе, Қазақ­стан эстра­­да­сы­­ның шоқжұлдыз­да­­рының бірі «Алашұлы» тобы пат­риот­­тық әндерімен көпші­лік­ті тәнті етті.

 

ШЫМКЕНТ