Шығыс Қазақстан облысы туристерді өңірге тарту жағынан республика бойынша бесінші орында келеді. Ұлттық статистика бюросы таратқан ресми дерекке сүйенсек, 2022 жылдың алғашқы үш тоқсанында аталған облысқа 260 000 саяхатшы табан тіреген. Оның ішінде 200 мыңнан аса турист Алакөл курортты аймағына барған екен.
Жалпы, Шығыс Қазақстан облысында туристік саланы дамытудың жоғары әлеуеті бар. Бұл аймақ табиғаттың ерекше сұлулығымен туристерді өзіне тарта алатыны белгілі. Сондай-ақ туризмнің барлық түрін дамытуға мүмкіндік беретін ландшафттың кез келген түрін кезіктіре аласыз. Әрине, олардың ішінде Алакөл курортты аймағының жөні бөлек.
Жоғарыда атап өткеніміздей, былтыр Алакөлге келушілердің саны 200 мыңнан асқан болса, биыл бұл көрсеткіш айтарлықтай артуы мүмкін. Себебі, биыл Алакөл көліне апаратын былтырғы пойыз жолының барлық бағыты сақталады. Сонымен қатар Алакөлге алғаш рет «Астана – Достық» бағыты бойынша «Тальго» пойызын қосу жоспарланып отыр. Бұл туралы жуырда «Атамекен» ҰКП алаңында өткен жазғы маусымда жолаушылар тасымалын қамтамасыз ету мәселелері жөніндегі кеңесінде айтылды. Жиынға «Қазақстан темір жолы» ҰК» АҚ, «Жолаушылар тасымалы» АҚ және туристік фирмалар мен салалық қауымдастықтар арасынан жұмыс тобының өкілдері қатысты.
– 2023 жылы Алакөл бағытында Астана, Алматы, Шығыс Қазақстан және Абай облыстарынан 11 маршрут бойынша жүру жалғасын табады. Туристерге ыңғайлы болу үшін алғаш рет «Астана-Достық» бағыты бойынша «Тальго» пойызы іске қосылады. Туристік бизнес өкілдері Астанадан Алакөл көліне дейінгі вагондарға қажеттілік барын айтып, «Тальго» форматындағы жүрдек пойызды ұйымдастыруды сұрады. Өткен жылы барлығы көлге қарай 11 бағыт ұйымдастырдық. Соның ішінде 3 бағыт Астанадан, 5 бағыт Алматыдан, 2 бағыт ШҚО мен Абай облысынан болды, деді «Жолаушылар тасымалы» АҚ бас директоры Жәнібек Тайжанов.
Былтыр Алакөл жағалауына теміржол көлігімен 243 мың жолаушы жеткізілген. Еліміз бойынша ең көп сұраныс еліміздің оңтүстік аймағынан түскен. Атап айтқанда, 2022 жылы оңтүстіктен Алакөлге 118 мың адам барған. Солтүстік аймақтан 72 мың жолаушы тасымалданса, ШҚО-дан – 52 мың. 2023 жылы жолаушылар орындарының санын 6%, яғни 276 мыңға дейін ұлғайту жоспарланған. Бұл – өткен жылмен салыстырғанда 6%-ға немесе 16 мың орынға артық көрсеткіш.
Сонымен қатар туроператорлар үшін туристерді тасымалдауды қамтамасыз ету мақсатында пойыз жөнелтілгенге дейін 180 тәуліктен бастап коммерциялық пойыздарға билеттерді ерте брондау тәртібі қолданыла бастайды.
«Атамекен» ҰКП басқарма төрағасының бірінші орынбасары Мақсат Қиқымов 2022 жылы бірқатар мәселе шешілгеніне қарамастан, бизнесте әлі де проблемалар бар екенін атап өтті. Негізінен туристік нарық вагондардың сапасы, ауа баптағыш жүйесімен жабдықтаудың болмауына қатысты шағым айтқан. Жолаушылар пойыздары бойынша вагон паркін жаңарту, туристік кластағы пойыздарды қалыптастыруға қажеттілік бар.
«Алакөлдің шығыс жағалауына дейінгі автожолдар әлі де жөнделіп жатыр. Әуе билеттерінің жоғары баға саясатын және әуе рейстерінің шектеулі санын ескерсек, туристер үшін ең оңтайлы қозғалыс тәсілі – теміржол қатынасы болып қала береді. Көліктің бұл түріне сұраныстың артуына байланысты жылдан жылға бағыттар санын көбейтуді қажет етеді», деді Мақсат Қиқымов.
Қазақстан туризм индустриясы қауымдастығының төрайымы Мунирам Ахметова турбизнес атынан «ҚТЖ» ҰК» АҚ тарапынан шешуді талап ететін бірқатар мәселені ұсынды.
«Алакөл көліне жолаушыларды тасымалдауды қамтамасыз етуді жақсарту жөніндегі мәселелердің ішінде мыналарды ерекше атап өткім келеді: пойыз қозғалысының кестесін оңтайландыру, ескі вагондарды жақсарту, ауыстыру және кондиционерлермен жабдықтау жөніндегі жұмысты жалғастыру, Шымкент және Павлодар қалаларынан Алакөлге, стансаға немесе кенттерге рейстерді жалғастыру, билет сату бойынша касса ұйымдастыру», деп атап өтті Мунирам Ахметова.
Туризм департаментінің басқарушы директоры Дамиля Құнанова өткен жылы туроператорлар үшін ерте брондау қағидаларын бекіту бойынша жұмыс тәжірибесін ескере отырып, интермодальды тасымалдауды дамыту жөніндегі жұмыс тобын құруды ұсынды.
Бұл ұсынысты «Жолаушылар тасымалы» АҚ қолдап, алдағы уақытта Шымкент, Павлодар, Өскемен, Қызылорда қалаларынан жергілікті әкімдіктер, авиа және автобус ұйымдарымен бірлесіп интермодальдық тасымалдарды қалыптастыру жөніндегі жобалар қаралатынын хабарлады.
Сонымен қатар Жәнібек Тайжанов «Жолаушылар тасымалы» АҚ әкімдіктермен, әуе компанияларымен және автотасымалдаушылармен бірлесіп Шымкент, Павлодар, Өскемен, Қызылорда қалаларынан Алакөл бағытында интермодальды тасымалдауды (көліктің екі немесе одан да көп түрімен тасымалдау) қалыптастыру мәселесін қарайтынын атап өтті.
Жиынды қорытындылай келе, «Жолаушылар тасымалы» АҚ бас директоры туристерді тасымалдауды қамтамасыз ету бойынша бірлескен жұмысқа белсенді қатысқаны үшін қатысушыларға алғысын білдірді, сондай-ақ барлық айтылған мәселе мен ұсыныстар компанияның бақылауында болатынына сендірді.