Жуырда «Атамекен» ҰКП төрағасының орынбасары Тимур Нақыпбеков «Химфарм» АҚ-ға барған іс-сапары барысында республиканың үшінші қаласында медико-фармацевтикалық кластер қолға алынатынын мәлімдеді. Және мұндай қадамның отандық фармацевтика саласы үшін маңызды оқиға екенін атап өтті.
Яғни Шымкентте дәрілік нысандарды әзірлеумен, оларды өнеркәсіптік өндіріске енгізумен, экстракциялау технологияларын, сапаны бақылау, стандарттау әдістемелерін қолданумен айналысатын инновациялық компаниялар тобынан медициналық-фармацевтикалық жаңа кластер пайда болады.
Мемлекет басшысы 2025 жылға қарай фармацевтика өнеркәсібіндегі отандық өндірістің үлесін 50 пайызға дейін ұлғайту туралы тапсырма берген-ді. Осыған байланысты Астана, Шымкент және Ақтөбе қалаларында үш Медико-фармацевтикалық кластер құру жоспарланған. Бұл өз кезегінде импортқа тәуелділікті едәуір қысқартып, елімізде ұлттық дәрілік қауіпсіздікті қамтамасыз етеді.
Шымкент қаласының медицина мен дәрілік препараттар өндірісінің кластерлігіне таңдалып алынуының басты себебі мұнда өндірістік алаңдар, медициналық және фармацевтикалық жоғары оқу орындары мен қауымдастықтар шоғырланған.
«Өңірде толық циклді фармкластер табысты жұмыс істеп жатқаны белгілі, сондықтан Шымкентте Медико-фармацевтикалық кластерді дамыту үшін маңызды артықшылықтар бар. Олардың қатарына білікті кадрларды даярлау жүйесін, өткізу бойынша серіктестерді, сервистік және инфрақұрылымдық қолдауды жатқызуға болады. 2020 жылғы пандемияда қиын жағдайды бастан өткердік. Сонда денсаулық мәселесіне, дәрі-дәрмек қауіпсіздігіне әр мемлекет өзі жауапты екенін түсіндік. Сондықтан отандық фармацевтика өнеркәсібін дамыту елдің ұлттық қауіпсіздігіне пара-пар» деді іс-шараға онлайн қосылған Денсаулық сақтау министрлігі Медициналық және фармацевтикалық бақылау комитетінің төрағасының міндетін атқарушы Лаурра Ахметнияз.
Сондай-ақ Т.Нақыпбеков Ұлттық палата Денсаулық сақтау министрлігімен, бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігімен бірлесіп артық кедергілерді азайту мен фармацевтикалық қоғамдастықтың проблемалық мәселелерін шешу бойынша тұрақты жұмыс жүргізіп жатқанын жеткізді. Бұдан өзге медико-фармацевтикалық кластерді құру дәрілік заттар мен медициналық бұйымдар өндірісін дамытуды жеделдетуге, еліміздің импортталатын фармацевтикалық өнімге деген тәуелділікті азайтуға мүмкіндік беретініне тоқталды.
Өз кезегінде «Оңтүстік Қазақстанның фармацевтикалық кластері» қауымдастығының президенті, профессор Бекайдар Нұрмашев Медико-фармацевтикалық кластердің таныстырылымын ұсынды.
Оның айтуынша, жобаны іске асыруға Оңтүстік Қазақстан медицина академиясы, «Экофарм-интернейшнл» ЖШС, «Зерде» компаниялар тобы және«Химфарм» АҚ қатысатын болады. Дәрілік заттарға клиникалық зерттеулер қалалық №2 көпбейінді ауруханасы мен «Жүрек орталығы» базасында жүргізіледі.
Ғылыми және әдістемелік сүйемелдеуді клиникалық зерттеулер бойынша гранттық ғылыми жобаларды ОҚМА сияқты клиникалық кафедралар қамтамасыз етеді. Сонымен қатар алдағы уақытта ең ірі көпсалалы университеттік клиниканың құрылысы салынады.
Аталған іс-шара барысында «Шымкент» Медико-фармацевтикалық кластерін құру шеңберінде оңтүстіккореялық Вонджу медицина өнеркәсібінің Технодолинімен ((WMIT) ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойылды.
Мамандардың пікірінше, бұл өңірдің өндірісі мен ғылыми әлеуетін дамытуға мүмкіндік береді. Сондай-ақ өңірлік фармацевтика саласына және отандық өнім өндірісіне инвестициялар тарту үшін фарминдустрия кәсіпорындарының барлық күш-жігері бір арнаға тоғысады.
Айта кету керек медициналық-фармацевтикалық кластер – бұл бір-бірін толықтыратын және жекелеген компаниялар мен тұтастай кластердің бәсекелестік артықшылықтарын күшейтетін ғылыми-зерттеу институттары, жоғары оқу орындары, технопарктер, бизнес-инкубаторлар және басқа да ұйымдар.
Жалпы, мегаполисте бүкіл еліміз бойынша шығарылатын фармацевтикалық препараттардың жартысына жуығы өндіріледі. Нақты мәліметке сүйенсек жылына 115 млн доллардың өнімі шығарылады. Сонымен қатар медициналық мақсаттағы бұйымдар өндірісі жолға қойылған. Оған ине, қан сынамасын алатын құты, ортопедиялық бинт, белсендірілген био қоспа секілді өнімдер жатады. Яғни Шымшаһарда бүгінгі күннің өзінде дәрілік препараттар мен медициналық керекті заттар өндірісін және қажетті мамандар даярлайтын жоғары медициналық және фармацевтикалық оқу ордаларының басын қосқан өзіндік бір кластері бар еді десек қателеспейміз. Бұған қоса қытайлық инвесторлармен бірлескен сыйымдылығы мың төсек-орынды құрайтын университеттік клиника құрылысы басталды.
Ал «Химфарм» АҚ зауытына екінші мәрте дем берген SANTO – Орталық Азия елдерінде дәрілік заттардың жетекші өндірушісі және Polpharma халықаралық фармацевтикалық тобының бір мүшесі. Компания денсаулық сақтау жүйесі көп сұранысқа ие түрлі формалар мен мөлшерлердегі дәрілік заттардың қазіргі заманғы жоғары технологиялық өндірісіне ие. Компанияның басымдығы ұлттық және халықаралық GMP сапа стандарттарын барлық қызметкердің мүлтіксіз орындауы және оған процестердің толық сәйкес келуі есебінен қамтамасыз етілетін препараттардың тиімділігі мен қауіпсіздігі болып табылады. Бұл SANTO компаниясын ең танымал және сенімді серікестердің бірі етуге ықпал етеді.