Бүгінгі таңда Ұлттық музей ауқымды мәдени жобаларды іске асыратын алаңға айналып отыр. Мәдениет ошағында қоғамды, руханият пен экономиканы дамытудың маңызды ресурсы ретінде отандық музейлердің рөлін күшейтуде түрлі іс-шаралар жүзеге асырылып келеді. Осы орайда аталған мұражайда «Қолөнершілер орталығы» мен «Палеонтология» залының ашылу салтанаты болды.
Жаңа ашылған «Қолөнершілер орталығы» Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2021 жылғы 1 қыркүйектегі «Халық бірлігі және жүйелі реформалар – ел өркендеуінің берік негізі» атты Жолдауы шеңберінде іске асырылған. Аталған Жолдауда Үкіметке өнердің дарынды өкілдерін, оның ішінде суретшілер мен мүсіншілерді қолдау жөніндегі іс-шаралар кешенін әзірлеу тапсырылған болатын. Орталық отандық қолөнерді қолдауға, сауда аймағын құруға, сондай-ақ сәндік-қолданбалы өнер саласындағы музей маркетингі мен менеджментін дамытуға бағытталған.
Салтанатты жиынға қатысқан Мәдениет және спорт министрі Асхат Оралов әлемге тек таңғажайып табиғатымызбен ғана танылып қоймай, тамыры терең тарихымызды да, ұлттық қолөнер жауһарларымызды да қоса насихаттауымыз қажет екенін айтты.
«Музейге тарихымызды тамашалай келген әрбір қонақ ұлттық қолөнер туындыларын естелікке сатып алатын болса, біз екі саланың да дамуына бірдей серпін береміз. Жалпы осындай дәстүрлі қолөнерімізді дамыту арқылы тарихи санамызды жаңғыртамыз. Тіпті ана тіліміздің де аясын кеңейтуге ат салысамыз. Мысалы, қамшы өру өнері арқылы – қазақтың небір ескі сөздерін қайта қолданысқа әкелеміз. Ұмытылып бара жатқан салт-дәстүрлеріміз есімізге түседі. Өткенде білесіздер, Президентіміз Қасым-Жомарт Кемелұлы Таразға сапары барысында, осындай ұлттық қолөнер орталығының бірін аралап, жергілікті шебердің өз қолынан қамшы сатып алып жатты. Мұның барлығы – біздің дара дәстүрлерімізді, ұлттық қолөнерімізді қолдау деп түсінуіміз қажет», деді министр.
Сондай-ақ ол Қазақстан ТМД-ға өзінің төрағалығы аясында 2022 жылды – Халықтық өнер және қолөнер жылы деп жариялағанын, осыған орай былтыр тұңғыш рет Umai ұлттық сыйлығы аясында қолөнер шеберлері үшін «Үздік сәндік-қолданбалы өнер туындысы» сыйлығы тағайындалғанын атап өтті.
«Қолөнершілер орталығы» экспозициясы екі бөлімнен тұрады. Бірінші бөлімде Ұлттық музейдің кәдесый және имидждік өнімдері, ал екінші бөлімінде жұртшылықтың назарына еліміздің заманауи шеберлері жасаған үздік сәндік-қолданбалы өнер туындылары ұсынылады.
«Палеонтология» залы тарихқа дейінгі кезеңдегі Қазақстан жануарлар әлемінің алуан түрлілігі мен байлығын насихаттауға, сонымен қатар әртүрлі геологиялық дәуірлерде өмір сүрген омыртқалы тіршілік иелерінің эволюциясын көрсетуге арналған. Онда тираннозавр, үш саусақты гиппарион жылқысы, үлкен мүйізді бұғы, алып мүйізтұмсық (индрикотерий), мамонт секілді ежелгі тарихқа дейінгі кезең жануарларының және Қазақстан аумағында палеонтологтер мен геологтер тапқан басқа да тіршілік иелерінің қаңқалары жинақталды. Экспозицияда жалпы саны 263 экспонат ұсынылып отыр. Бұл зал заманауи ақпараттық құралдармен жабдықталған.
Белгілі археолог Зейнолла Самашев музей іргесінен ашылған тарихи залдың маңызы терең екеніне тоқталды.
«Ұлттық музей құрылған уақыттан бері жетіспей тұрған бір дүние осы «Палеонтология» залы еді. Бүгін қазақ мәдениетінің, ғылымының күнтізбесінде үлкен оқиға орын алып отыр. Динозаврлар заманының жұрнақтарын осы күнге жеткізіп, оны жұртшылыққа мәдени түрде ұсына білу де ауқымды іс. Тақырыптық жағынан да, хронологиялық жағынан да бұл Ұлттық музейдің өрісін кеңейтеді. Мұражай, ең алдымен, халықтың жиі келетін орны. Сондықтан өскелең ұрпақты өткен ғасырлармен таныстырып, мәдени сауатын ашуда музейдің маңызы арта бермек. «Қолөнершілер орталығы» да қоғамды ұлттың өнерімен, дәстүрімен таныстыруға мүмкіндік береді», деді З.Самашев.
Зал экспозициясын жасауда Париж Палеонтология музейі (Франция), Филд Жаратылыстану тарихы музейі (АҚШ), Лондон Жаратылыстану музейі (Ұлыбритания), Берлин Жаратылыстану музейі (Германия) секілді әлемдегі алдыңғы қатарлы музейлердің тәжірибелері пайдаланылды. Сонымен қатар залдың ғылыми тұжырымдамасын дайындауға В.Алиясова, Б.Байшашов сынды танымал отандық және шетелдік палеонтолог ғалымдар қатысты.
«Палеонтология» залы мен «Қолөнершілер орталығы» елорда тұрғындары мен қонақтарына Қазақстанның бай және ерекше көне тарихын жақынырақ білуге, еліміздің рухани және материалдық мәдениетімен жақынырақ танысуға мүмкіндік береді. Сондай-ақ елімізде мәдени-танымдық туризмді дамытуға ықпал етеді.