Ұлттық статистика бюросы инфляцияны есептеу үшін пайдаланылатын деректерді жинаудың балама құралдарын таныстырды. Жаңа әдістер фискалдық чектер мен мобильді қосымша арқылы жинақталған деректер көмегімен өсімді не түсімді бақылауға мүмкіндік береді.
Қазір тіркеуші мамандар тексерілетін объектілердегі тауарлар мен қызметтердің бағасы бойынша деректерді қағаз журналға жазбаша енгізіп жүр. Олар ай сайын шамамен 500-ден астам тауардың бағасын бақылайды. Ал статистиканы жаңаша қалыппен түзу жеделдікті қамтамасыз етпек. Ұлттық статистика бюросының басшысы Жандос Шаймардановтың сөзінше, мобильді қосымша шығындарды оңтайландыруға және деректер сапасын арттыруға жол ашады.
«Біз таныстырып отырған қосымша бағаны тіркеп қана қоймай, өнімнің штрих-кодын сканерлеп, тіпті оның суретін де түсіруге мүмкіндік береді. Сондай-ақ объектінің орналасқан жерін растап, деректерді онлайн тәртіпте жедел жібереді. Қосымша жұмыс тәртібін жеңілдетіп, деректерді өңдеу мерзімін қысқартуға мүмкіндік береді», дейді.
Бүгінде бюроға пилоттық тәртіпте апта сайын фискалдық операторлардан сатып алынған тауарлар мен қызметтер бойынша шамамен 100 млн жазба келіп түседі екен. Оның ішінен тауар позицияларының 53 түрі бойынша шамамен 10 млн жазба талданады. Онда барлығы 12 мыңнан астам бақылау-кассалық машинасының деректері ескеріледі. Демек, жаңашылдық тауарлар мен қызметтердің бағасын талдау мүмкіндіктерін кеңейтіп отыр.
«Деректерді жинау әдістерінің дәлдігі мен сенімділігін үнемі арттыруға тырысамыз. Ең маңызды міндеттердің бірі – фискалдық чектер сияқты балама көздерді пайдалану. Бұл әдісті Бельгия, Швеция, Швейцария және басқа да Еуропа елдері қолданады. Біз де осы жобаны іске асыруға кірісіп, Халықаралық валюта қорының сарапшыларын жұмысқа тарттық. Мәліметтерді есептеу үшін фискалдық ақпарат Қаржы министрлігінде жиналады, содан кейін әзірленіп жатқан каталогке сәйкес сұрыпталып жіктеледі. Сәйкесінше, чектердегі тауарлар тізімінен тұтынушы қоржынының құрылымындағы өнімдерді ажыратып алу оңтайландырылады», дейді Ұлттық статистика бюросы баға департаментінің директоры Қуанышбек Жақыпбекұлы.