Инфрақұрылым түзелмей, туризм дамымайды

Ауқымды іс-шараның пленарлық отырысына Премьер-министр Әлихан Смайылов, Туризм және спорт министрі Ер­мек Маржықбаев, Маңғыстау облысы­ның әкімі Нұрлан Ноғаев және мемлекеттік органдар, сондай-ақ халықаралық ұйым өкілдері де қатысып «Халықаралық ашықтық», «Туризм жобаларын қолдау», «Жа­ңа туризм бағытын айқындау», «Ту­ризм саласына инвестициялар тарту» және «Өңірдегі туризмді дамыту» та­қырыптары бойынша панельдік тал­қы­лаулар өткізіп, сарапшылар баяндама жа­сады.

Жиында сөз алған Ә.Смайылов елі­мізде мемлекеттің туризмді дамытуға, төл мәдениетіміз бен дәстүрімізді насихат­тау­ға үлкен мән беріп отырғанын атап өтті.

– Біз «зәкірлік» жобалар іске асырылатын маңызды 10 туристік аймақты анықтадық. Соның бірі – Каспий теңізінің жағалауы. Бұл – ерекше фаунасы, көркем жағажайлары мен ежелгі көрікті жерлері бар ерекше мекен. Біз кез келген қонақ үшін барынша қолайлы жағдай жасауға ниеттіміз. Мемлекеттің де, жеке сектордың да күш-жігері осыған бағытталған, – деп атап өтті Үкімет басшысы.

Ал сала басшысы Е.Маржықпаев өз баяндамасында отандық туризм индус­трия­сының 9 өзекті мәселесіне тоқ­тал­ды. Атап айтқанда, шетел азаматтары Қазақ­станға визасыз келу мүмкіндігі бар шет мем­лекеттер санын 100-ге дейін ұл­ғайту, ха­лықаралық әуе қатынасын дамыту, «Kazakh Tourism ҰК» АҚ өңір­лік бө­лімшелерін және компанияның шет­елдік өкілдіктерін ашу арқылы ел­дің туристік брендін, Қазақстанның туризм саласындағы инвестициялық әлеуе­тін дамыту, курортты өңірлерді ин­фра­құрылыммен қамтамасыз ету, эко­туризмді, агротуризмді және балалар туризімін дамыту мәселелерін айта келіп, министр глэмпингтер санын көбейтуге, қо­нақүйлер мен балалар лагерьлерін салуға бағытталған шараларды енгізу қа­жеттілігіне назар аударды.

Сондай-ақ Е.Маржықпаев еліміздің білікті гидтері, туробъектілері мен мар­шрут­тары туралы нақты және егжей-тег­жейлі ақпарат беретін мәліметтер базасын құру, жаңа және қолданыстағы орналастыру орындарына қызмет көрсету сапасын арттыру мақсатында заманауи критерийлер мен стандарттарды ескере отырып, қонақүйлерді жіктеу жүйесін реформалау, туристердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету және ұйымдастырылған туризм үшін жағдай жасау қажет екенін айтты.

Маңғыстау облысының әкімі Нұрлан Ноғаевтың айтуынша, биыл алғашқы алты айда өңірге шетелден және еліміздің өзге де аймақтарынан 179 мың турист келген. Дей тұрғанымен, статистикаға жақын жат­қан көрші облыстардан (Атырау, Ақ­төбе, Орал) келетін туристер саны енгі­зілмеген.

– Бұл көрсеткішті өткен жылмен са­лыс­тырғанда туристер ағыны 38 пайызға өскені байқалады. Туризмді дамыту көлік инфрақұрылымына тікелей байланысты екені белгілі. Оның ішінде туристердің әуе көлігімен келуі үшін барлық жағдай жа­салып жатыр. Ақтау әуежайынан аптасына 26 бағытқа 147 рейс, оның ішінде 45 шетелдік рейстер жүзеге асырылады. 732 мың жолаушы пойызбен тасымалданды. Ку­рорт­ты аймақты дамыту аясында был­тыр жер­гілікті инвесторлармен төрт жо­ба іске асы­рылды. Нәтижесінде, 1 млрд 100 млн теңге инвестиция тартылып, 80-нен аса жұ­мыс орны ашылды, – деді облыс әкімі.

«Халықаралық ашықтық және көліктің қолжетімділігі» панелдік сессиясында Сырт­қы істер министрінің орынбасары Роман Василенко елімізге келетін турис­тер санын арттыру үшін визалық режімді жеңілдетіп, тікелей әуе рейстерін көптеп ашу керек екеніне тоқталды. Сондай-ақ ол өткен жылдар ішіндегі атқарылған жұ­мыс­тарының нәтижесінде Қазақстан Ұлт­тық брендинг индексінде тұрақты түр­де алға жылжып келе жатқанын айтты. «Британдық Brand Finance компания­сы жасаған 2023 жылғы жаһандық жұмыс қуаты индексінде 9-орынға көте­рілді. Бұл – біздің стратегиялық күш-жігер­іміз­дің дәлелі», деді ол.

Сонымен қатар Р.Василенко Қазақстан саяхат және туризмді дамытудың кейінгі индексінде 117 елдің ішінде 66-орынға ие болғанын, осы көрсеткіш арқылы Орталық Азия елдері арасында көш бастап тұрғанын мәлімдеді.

– 2017 жылдан бастап елімізге 45 елдің азаматтары, соның ішінде Еуропа экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы, Еуропалық одақ елдерінің, сондай-ақ БАӘ, Малайзия, Сингапур, Монако және тағы басқа елдің тұрғындары Қазақстанға 30 күнге визасыз келе алады. Қазіргі уақытта Қазақстанға 80-нен аса елдің азаматтары визасыз кіреді. Алдағы уақытта визасыз келетін елдердің санын 100-ге жеткізгіміз келеді, – дейді ол.

Air Astana әуе компаниясының вице-президенті Әділ Дәулетбек Қазақстанға сая­хаттап келуге ынтық шетелдік жолау­шы­лардың қатары күн сайын артып келе жат­қанын, соның нәтижесінде бірнеше жаңа бағыт бойынша рейстер ашуды жос­парлап отырғанын айтты.

– Қазір бізде 46 ұшақ бар. Олардың орташа жасы – 5 жыл. 2025 жылдан бастап әуе ұшақтарымызды қайта жаңартамыз. Осы арқылы ұшу географиямызды кеңейтуге мүмкіндік аламыз. FlyArystan компаниясы ел аймағында және шетелдік бағыттар бойынша бесінші жыл қатарынан жұмыс істеп келеді. Халықаралық бағыттар бо­йын­ша Ыстамбұл, Кутаиси, Баку және тағы басқа да бағыттарда рейстерді орындайды. Алдағы уақытта Делиге бағыт ашуды жоспарлап отырмыз. Әрі қарай Қытай, Израиль, Сауд Арабиясы, Жапония, Син­гапур және тағы басқа елдерді қамту жос­парымызда бар, – дейді Ә.Дәулетбек.

«Қазақстанның туристік әлеуетін ашу: инвестициялық мүмкіндіктерге жол» сессиясында баяндама жасаған Rixos Hotels қонақүй желілерінің басшысы Фет­тах Таминдже Қазақстанда шетелдік туристерді тартатын туристік өнімдер көп болғанымен, біздің елде әлі де туризмнің әлеуеті толық ашылмаған деп есептейді.

– Қазақстанда туризмді дамыту үшін Үкімет тарапынан барлық жағдай жасалған. Мен 20 жылдан бері сіздердің елдеріңізде еңбек етіп келемін. Осы уақыт аралығында Қазақстанға 1 млрд доллардан көп инвестиция салып, туризмді дамытуға барынша септігімізді тигізіп жатырмыз. Қазіргі таңда 4 мың жас қазақстандық аза­маттар жұмыспен қамтылған. Мен не себепті Қазақстанның туризм әлеуетіне сенемін? Өйткені Қазақстанда табиғаты тамаша тартымды жерлер өте көп. Оны көпшілігіңіз біле бермеуіңіз де мүмкін. Сондықтан шетелдің қазынасына қаржы құя бергенше, ішкі жауһарларымызға да көңіл бөлген дұрыс. Қазақстан – Түркия, Мысыр, БАӘ азаматтары үшін өте тартымды ел саналады. Сырттан келетін туристер Қазақстанның көрікті жерлерін тамашалап қана қоймай, өздерінің ақшасын жұмсап, елімізге инвестиция құяды. Ал қазақтың қалталы азаматтары үнемі шетелде демалып, сол елдің қазынасын қам­­пайтуға жұмыс істеп жатыр. Менің айтқым келетіні, Қазақстанның туризм сала­сының болашағы зор. Сондықтан да мен Қазақ­станға инвестиция салдым, – дейді Ф.Таминдже.

Жиынға қатысушылардың қатарында болған Еуропалық Одақтың Қазақстандағы елшісі Кястутис Янкаускас Қазақстан еуропалық туристер үшін әлі ашылмаған бағыт екенін атап өтті.

– Орталық Азия мен Қазақстан салыстырмалы түрде еуропалықтар үшін әлі белгісіз бағыт саналады. Еуропалық туристер әрқашан әлемдігі көруге балатын қызықты орындарды іздейді. Сол ту­ристерді неге Қазақстанға тартпасқа? Сіздердің елдеріңіз қауіпсіз және тұрақты. Бұл – туристер үшін ең басты мәселе. Со­нымен қатар Қазақстанда еуропалық турис­тердің қызықтыра алатын тауы, шөлді аймақтары бар, теңіз бен бай мәде­ниетке ие. Инфрақұрылымды дамытуға ба­ғытталған стратегия Қазақстанды еуро­па­лық туристер үшін одан да тартымды етеді. Бұған қол жеткізу үшін қарапайым нәрселер қажет. Яғни бізге тікелей рейс­тер санын көбейтіп, әуе компанияларының бәсе­келестігін арттыру керек. Шетелдік ту­­рис­терге ең бастысы инфрақұрылым қажет. Халықаралық автокөлік жолдары, са­­ни­тарлық жағдайлар, қосымша онлайн ақпа­рат және тағы басқа туристерге қа­жетті нәр­селер болса жеткілікті, – деді Янкаус­кас.

Әзербайжанның туризм жөніндегі мемлекеттік агенттігінің БАҚ және қоғам­мен байланыс бөлімінің басшысы Кенан Гүлузаде екі елдің арасындағы туризмнің дамуы қарқынды тең жағдайда жүріп жат­қанын және жаңа мүмкіндіктер пайда болып жатқанын атап өтті.

– Қазақстан мен Әзербайжан арасында Жібек жолы тұжырымдамасына негізделген көптеген бірлескен жоба бар. Қа­зақстандық туристер бірінші кезекте Әзер­байжанда қалалық туризм мен сауықтыру туризімін, әсіресе емдік қасиеті бар балшық ванналары мен нафталинге (емдік қасиеті бар минералды май) келгенді ұнатады. Әзербайжандық турис­тер де Қазақстанға жиі барады. Сонымен қатар Қазақстанның үш қаласы мен Баку арасында тікелей әуе қатынасы бар, бұл туристердің саяхатын жеңілдететіні сөзсіз, – дейді К.Гүлузаде.

Бір күнге жалғасқан форум соңында B2B-сессиялары өткізіліп, туризм сала­сын­­дағы қазақстандық және шетелдік ком­паниялар өзара ынтымақтастық туралы келісімдерге қол қойды.