Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың Жарлығымен 2015 жыл Қазақстан халқы Ассамблеясының жылы деп жарияланды. Бұл – ел тәуелсіздігін нығайтудағы Ассамблеяның рөлін жоғары бағалаудың және оның қызметіне бүкіл халық болып атсалысудың белгісі. Осы орайда Жетісу жерінде тұратын 103 этнос өкілінің ынтымағы туралы Алматы облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясы төрағасының орынбасары – хатшылық меңгерушісі Ғабит Тұрсынбаймен әңгімелескен едік.
– Ғабит Тұрсынбайұлы, өңірдегі түрлі этнос өкілдерінің ынтымағы, достығы туралы не айтасыз?
– Елбасымыз: «Ассамблея дегеніміз – он жеті миллион қазақстандық», деп бекер айтқан жоқ. 1995 жылы 1 наурызда құрылған осынау ұйым еліміздегі ұлттық бірлік пен қоғамдық келісімнің ұйытқысына айналды. Көпэтносты қоғамымызда мәдениеттердің дамуы, олардың жалпықазақстандық құндылықтарға үйлесуі және сол бағыттағы шаралардың жүзеге асырылуы Ассамблеяның алдына қойылған маңызды міндеттер болып табылады. Қазақстан қоғамын құрайтын «тегі басқа болса да, теңдігі бір» этнос өкілдері өздерінің ұлттық салт-дәстүрлерін, ана тілдерін сақтап, қоғам талабына сай жаңғыртуға барлық мүмкіндіктерді алып отыр. Облысымызда Ассамблея аясында құрылған этномәдени бірлестіктер этностарға қатысты осындай бағыттарда жұмыс істеуде.
Жалпы алғанда, барлық ұлттардың басты құндылықтары өзара ұқсас болатыны анық. Адам, қандай этнос өкілі екеніне қарамастан, барлық адамгершілік қасиеттердің қай-қайсысын болса да жоғары бағалайды. Бір қасиет бір ұлт өкілінде ерекше дамыса, келесі бірінің бойынан екінші бір жақсы әдетті көреміз. Сондықтан Елбасымыз айтқандай, «Көпэтностылық – проблема емес, керісінше, ол – біздің стратегиялық ресурсымыз». Мемлекеттік саясаттың бір қыры болып табылатын ашықтық пен көпвекторлылықты біз ішкі этносаралық қатынастардан да байқаймыз. Еліміз сыртқы саясатта өзге мемлекеттермен оң ықпалдастыққа қаншалықты ашық болса, ішкі саясатта да барлық этностардың игі дәстүрлерін дамытуды соншалықты қолдаймыз.
Осы орайда, бірегей жоба бойынша салынған Алматы облыстық «Достық үйін» ерекше атап өтсек болады. Мұнда облыстық этномәдени бірлестіктердің қатысуымен өткізілетін барлық шаралар қазақстандық патриотизмді, жалпықазақстандық мәдениетті нығайтуға бағытталған. 2014 жылдың қорытындысы бойынша облыстық Ассамблея «Достық үйі» мен этномәдени бірлестіктердің ресурстарын жұмылдыра отырып, 300-ге жуық қоғамдық-көпшілік шара өткіздік. Осы форумдар, фестивальдер, акциялар, байқаулар, ғылыми-практикалық конференциялар, оқыту семинарлары мен дөңгелек үстелдер, қайырымдылық акциялары, шығармашылық кештер және тағы басқаларына 350 мыңнан астам адам қатысты.
– Нақтылай түссек...
– Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың «Мәңгілік Ел» идеясын қолдау мақсатында өткізілген патриоттық акция, «Бейбітшілік пен келісімнің жол картасы» мега-жобасы бойынша облыс бойынша және көршілес Шығыс Қазақстан облысында 21 шара өткізілді. «Қорғас» халықаралық шекара маңы ынтымақтастығы орталығында өткен «Достықта жоқ шекара» аймақтық шекара маңы әріптестігі фестивалі деп те тізбелей беруге болады. Ерекше бір айта кетерлігі, осы шараларға қатысушылардың басым көпшілігі – жастар. Бұл ел келешегін қалыптастырудағы Ассамблея қызметінің ауқымдылығымен қатар, терең мазмұндылығын және мақсатының биіктігін айғақтайды.
Алматы облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясының «Достық үйі» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны облыс әкімі Амандық Баталовтың 2014 жылдың қараша айындағы қаулысымен «Алматы облысы әкімінің аппараты» мемлекеттік мекемесінің «Достық үйі» – қоғамдық келісім орталығы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі болып қайта құрылды. Яғни, қызметі таза мәдени бағыттан қоғамдық-саяси мазмұнға ауысты. Соған байланысты құрылымында да өзгерістер болды. Ол осы жаңа сапада Алматы облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясының қызметін қамтамасыз етеді.
Жаңадан құрылған этносаралық қатынастар саласын талдау және мониторинг жүргізу бөлімінің құрамында саясаттанушылар, әлеуметтанушылар, ғылыми жұмыстарды үйлестірушілер және бұқаралық ақпарат құралдарымен байланыстырушы мамандар қызмет істеуде. Олар халық арасында әлеуметтік сауалдамалар жүргізіп, ақпарат құралдарындағы жарияланымдарды қадағалап, нәтижелерін ғылыми тұрғыда талдау ісін ұйымдастырады. Жалпы алғанда, ел бірлігі мен қоғамдық келісімнің тірегіне айналған Қазақстан халқы Ассамблеясы жылдан-жылға өз маңызын арттырып келеді. Құдайға шүкір, халқымыздың толерантты табиғаты мен Елбасының сарабдал саясатының арқасында Қазақстанда саяси дүрбелеңдер мен этносаралық кикілжіңдер орын алған жоқ. Елбасының Жарлығымен құрылған Ассамблея еліміздегі мемлекеттік-ұлттық саясаттың тірегіне айналып отыр.
Ассамблея жылын өткізуге байланысты ұлттық жоспар қабылданып, оның негізінде өңірлік жоспар бекітілді. Сол жоспар негізінде Елбасының тапсырмасын орындау, ел бірлігі мен қоғамдық келісімді нығайту мақсатында Ұлы Отан соғысы ардагерлеріне қамқорлық жасау бағытындағы «Тарихтан тағылым – өткенге тағзым» байқауы, Тұңғыш Президент – Елбасының сынақтарына арналған «Ұлт рухы» байқауы, этножурналистика саласындағы «Шаңырақ» байқауы, мемлекеттік тілді насихаттауға байланысты өзге ұлттар өкілдерінің балалары арасында өтетін «Мың бала» байқауы, этномәдени бірлестіктер арасындағы ең үздік әлеуметтік жобалардың «Мейірімділіктен – бірлікке» байқауы, бизнес-құрылымдар арасындағы ең үздік қайырымдылық жобалардың «Жүректен жүрекке» жобасы, ең үздік инновациялық жобаларға арналған «Жаңа ойлар табысқа жетелейді» байқауы, ең үздік еңбек әулеттері арасындағы «Армандаған мамандық» байқауы – Қазақстан қоғамының әл-ауқатын арттыратын, халықты рухани кемелдендіретін, бірлік пен келісімді нығайтатын жобалар. Оларды жүзеге асыруға да мемлекет пен азаматтық қоғамның ынтымағы керек. Осы арада байланыстырушы ретінде облыстық Ассамблея барлық қажетті жағдайларды жасайтын болады.
Әңгімелескен
Нұрбол ӘЛДІБАЕВ,
«Егемен Қазақстан».
Алматы облысы.