Кеше «InfoSystem» зерттеу орталығы» қоғамдық қорының (Алматы қаласы) директоры Салтанат Ахмедованың «Қазақстан халқының әлеуметтік-саяси көңіл-күйінің динамикасы» социологиялық зерттеуінің нәтижелері бойынша брифинг өтті. Шараға тапсырысты «Нұр Отан» ХДП Парламентаризм Институты берген еді.
Сауалдама 2011 жылғы 1-23 ақпан аралығында жүргізілді. 14 облыс және республикалық маңызы бар 2 қала – Алматы мен Астана қалалары бойынша 1624 респонденттен сауалдама алынды. Статистикалық ауытқу 3,2%-дан аспайды.
1. ЕЛДЕГІ ӘЛЕУМЕТТІК-САЯСИ ЖАҒДАЙДЫ БАҒАЛАУ
Қоғамдық пікірді сұраудың нәтижесі қоғамның әлеуметтік-саяси көңіл-күйі тұрақты позитивті екенін көрсетті. Қазақстандықтардың көпшілігі елдегі жағдайға, сондай-ақ өз өмірінің жағдайына оң баға беруі басым. Келесі көрсеткіштерді жекелей қарау барысында жағдай егжей-тегжейлі айқындала түседі:
Қазақстандағы жалпы жағдайға баға беру динамикасын зерттей отырып, респонденттер арасынан болашаққа оптимизммен қарайтындар санының өскенін байқауға болады. Жүргізілген зерттеудің бірінші және екінші толқынының нәтижесі бойынша елдегі жалпы жағдайға «қолайлы, бірқалыпты» деп баға бергендер саны 2,4% өсіп, 89,6% құрады.
Өзінің және өз отбасының өмір деңгейіне қанағаттану деңгейі едәуір жоғары екені байқалады – өмір деңгейімен қанағаттанғандардың жалпы көлемі 81,8% құрайды. Толық және ішінара өз өміріне қанағаттанбайтындардың жалпы көлемі 16,6%.
Респонденттердің басым бөлігі елдегі экономикалық жағдайға оң баға берді. Ағымдағы экономикалық жағдай тұрақты даму үстінде деп санайтындар сауалдамаға жауап бергендердің жалпы бөлігінің 90,2%-ын құрады.
2. ПРЕЗИДЕНТ ЖОЛДАУЫ ҚОҒАМДЫҚ ПІКІРДЕ
2011 жылғы 28 қаңтарда Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстан халқына өзінің жыл сайынғы Жолдауын жолдады. Бұл жұмыс күні болғанына қарамастан, халық арасында жүргізілген бұқаралық сауалдама көрсетіп отырғандай, респондеттердің басым бөлігі (88,4%) бұл оқиға жөнінде хабардар болған. Оқиға жөнінде бейхабар болғандар үлесі 11,6%-ды құрайды.
Жасына, ұлты мен тұратын жеріне қарамастан, ел азаматтарының басым бөлігі (91,4%) Президенттің Қазақстан халқына жыл сайынғы Жолдауын ел үшін ғана емес, сонымен бірге, жеке өзі үшін де маңызды оқиға деп біледі.
Қазақстандықтар Жолдаудың еңбекақы, зейнетақы, денсаулық сақтауды арттыру, тұрғын үй, білім беру мәселелерін шешу, шағын және орта бизнесті дамыту және құқық қорғау жүйесін реформалауға арналған басымдықтарына мүдделілік танытуда.
3. МЕРЗІМІНЕН БҰРЫН ПРЕЗИДЕНТТІК САЙЛАУ ӨТКІЗУ ЖӨНІНДЕГІ ШЕШІМГЕ ХАЛЫҚТЫҢ КӨЗҚАРАСЫ
«Референдумнан бас тарту туралы шешім қабылдап, президенттік сайлауды мерзімінен бұрын өткізуді ұсынған Мемлекет басшысының Қазақстан халқына жасаған мәлімдемесі туралы білесіз бе?» деген сұраққа барлық дерлік респондент оң жауап берді (97,6%). Мерзімінен бұрын сайлау өткізу туралы ақпараттан хабардар болу деңгейі референдум жүргізу туралы бастама жөнінде хабардар болу деңгейінен жоғары екенін атап өткен жөн.
Ел азаматтарының басым бөлігі, яғни 93,3% сайлауды мерзімінен бұрын өткізу туралы Мемлекет басшысының шешімін қолдайды. Сәйкесінше, 3,4% бен 1,2% бейтараптық және қарсы ұстаным танытқан.
Алынған мәліметтер бойынша, кезектен тыс президенттік сайлауды тағайындау туралы ақпараттың көзі халық үшін телевизия (орталық телевизия – 68,6%, жергілікті телевизия – 54,2%) болып табылады. Екінші кезекте – интернет көздері (42,4%), үшінші – орталық және жергілікті баспасөз (тиісінше 33,2% және 31,6%).