Шын мәнінде, экономиканың жеделдетілген технологиялық жаңғыруы, дәстүрлі базалық салаларды дамытуға серпін беру, еңбек нарығын жаңғырту, макроэкономикалық тұрақтылық, адами капитал сапасын жақсарту, институттық өзгерістер, қауіпсіздік және сыбайлас жемқорлықпен күрес сынды басымдықтар бағытымызды айқындап, болашағымызды біртұтастандыра түседі. Бұл орайда негізгі темірқазықтың беки түсуіне, тамырын тереңге тартуына ауыл шаруашылығымен аты шыққан, өндірісімен өркендеген, білімімен бәсекеге қабілетті, кәсіпкерлігімен кең өріс тапқан аймақтардың қосар үлесі айрықша.
«Ауыл – алтын бесік» дейді қазақ. Ауылды абаттандыру, өңірді өркендету басты міндет. Әулиеатаның оңтүстік-батысында орналасқан сексен мыңнан астам халқы бар Жамбыл
ауданы өнеркәсібі өркендеген аймақтар қатарынан саналады. Мемлекет мүмкіндігін пайдаланып, өркен жаяр істерге бастамашы болған ауданның ахуалы бүгінде айтарлықтай жақсарған. Ауданда ағымдағы жылдың үш айында өнеркәсіп саласында 1 миллиард 411,7 миллион теңгеге өнім өндірілуі де кәсіпкерліктің кең өріс алғанын көрсетеді. Мәселен, мұнда 2015-2019 жылдарға арналған индустриялық-инновациялық даму бағдарламасы аясында өткен жылы жалпы құны 6 миллиард 725 мың теңгені құрайтын 3 жобаның іске асырылғанын айта кету керек. Болашақта да аталған үш жоба үдемелі дамудың деңгейін арттырып, аудан экономикасын одан әрі нығайта түсетін болады.
Қаратөбе ауылдық округінде орналасқан «Оңтүстік Халал тағамдары» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі ет өндіретін комбинатының өндіріс қуаты тәулігіне 40 тонна «Халал» тағамдар стандартына сәйкес келетін ет өнімдерін шығаруға қауқарлы. Жобаның құны жеке қаражаттар есебінен 2 миллиард 450 миллион теңгені құраған. Өткен жылдың мау-
сым айында іске қосылған кәсіпорында бүгінде 40 адам жұмыс істейді. Болашақта аталған серіктестік жұмысын күшейтіп, бірқатар тың жобаларды қолға алуға ниеттеніп отыр. Алдағы уақытта комбинат толық көлемде жұмыс атқарып, 153 адамды жұмыспен қамтиды.
Жалпы, өңірлердегі өндірістің негізгі өзегі халық. Елдің сұранысын қанағаттандыру, одан экономиканы әлеуеттендіру, тіпті өнімді экспортқа шығару да маңызды іс. Сондықтан да бәсекеге қабілеттілікті арттырып, өзге мемлекеттердің тәжірибесін пайдалана отырып өзара әріптестік қарым-қатынас орнату да күн тәртібіндегі мәселе. Мәселен, Көлқайнар ауылдық округіндегі «Аса-DAMU» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің құс фабрикасы бүгінде Ресей мемлекетімен байланыс орнатқан кәсіпорын ретінде белгілі. Аталған фабриканың бір мезетте 316 мың тауық және 84 мың балапан өсіріп, жылына 90 миллион данаға дейін жұмыртқа шығару мен 280 тоннаға дейін құс етін өндіруге мүмкіндігі бар.
– Бүгінгі таңда 82 мыңға жуық балапан өсірілуде. Балапандар Ресей мемлекетінің Кемерово қаласынан жеткізілген. Ағымдағы жылдың сәуір айында бірінші корпус іске қосылып, алғашқы жұмыртқалар шығарыла бастады. Алдағы шілде айында Кемерово қаласынан 90 мың балапан әкелінеді, – дейді аудан әкімі Мәден Мұсаев.
Бүгінде 80 мың тауықтан күндігіне орташа есеппен 65 мың дана жұмыртқа алынатын болса, айына 1,9 миллион дана жұмыртқа шығарылады деп жоспарланған. Ал, екінші цех алдағы қазан айында іске қосылады. Жалпы, жыл соңына дейін өндіріс көлемі күніне 130-140 мың дана болса, ал айына 4,1 миллион жұмыртқаны құрайтын болады. Өз кезегінде «Аса-DAMU» аудан жұртшылығын ғана емес, облыс халқын да толықтай қуатты тағам түрімен қамтамасыз ете алады. Сонымен қатар, үшінші цехтың жұмысын 2018 жылы толық іске қосу көзделген.
Жаңғыру жолына түскен Жамбыл ауданындағы өндірісті кәсіпорындардың қатарына Қаратөбе ауылдық округіндегі «КазУпакТрейд» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің гипс зауытын да жатқызуға болады. Құны 1 миллиард 725 миллион теңгені құраған жобаның жылдық қуаты 180 мың тонна немесе тәулігіне 450-500 тонна құрылыс гипсін және 100 мың текше метр гипсокартон өндіруге негізделген. Сондай-ақ, бүгінде зауыттың құрылыс жұмыстары толық аяқталып, қажетті құрал-жабдықтар Түркия мемлекетінен жеткізілген. Салынған инвестиция көлемі 918 миллион теңгені құраған кәсіпорында бүгінде 50 адам жұмыспен қамтылып отыр. Бір ғана кәсіпорынның өзі ауылдағы азаматтарды жұмыспен қамтып, аймақтағы жұмыссыздық деңгейінің төмендеуіне үлес қосуда.
Қазіргідей құрылыс қарқынды дамып, кең етек жайған тұста мұндай серіктестіктердің де қуаты арта түспек. Себебі, құрылыс жұмыстарына қажетті материалдардың бір бөлігі өзімізден шығып тұрса, бұл құрылыс кезінде қаржы үнемдеуге және сапалы құрылыс жүргізуге мүмкіндік береді. Екіншіден, Елбасы айтқандай, отандық өнімдерді пайдаланып, алға шығуға да септеседі.
Ауылды жерлерде отын тасып, от жағу да оңай емес. Таң бозынан үйдің мұржасын тазалап, ошаққа от тамызу жұмыстары ауыл тіршілігінде ежелден қалыптасқанмен, бүгінде елді мекендерді көгілдір отынмен қамтудың орайы келіп тұр. Бір жағынан табиғи таза, екіншіден, аса көп әурешілікті қажет етпейтін газ мәселесі де ауданда шешіліп келеді. Аудан бойынша бүгінде 42 елді мекен бар болса, соның ішінде 24 елді мекен көгілдір отынмен қамтылған. Мәден Тоқтарбайұлының айтуынша, енді 2018 жылға дейін 13 елді мекенді газбен қамтамасыз ету жұмыстары жүргізіліп келеді екен. Бұл тұрғыда «Амангелді газ өңдеу зауыты» ЖШС-нің үлесі айрықша. Биылғы үш айдың ішінде зауыт 214,8 миллион теңгеге 21,8 мың тонна өнім өндірген. Енді өнім түрлерін көбейту мақсатында 40 мың тонна жоғары октанды бензин өндіретін тұрақтандыру блогы және сыйымдылығы 4 160 тонналық қысымдалған газ сақтау қоймасын салу жобалары іске асырылып келеді. Құрылыс жұмыстары да 80 пайызға орындалған.
«Кәсіптің көзін тапқан, байлықтың өзін табады» дейді халық. Ен байлық еншімізде болса, болашақты бағдарлау, рухани жаңғыру, бәсекеге қабілеттілік қағидалары да қарапайым жолмен жүзеге аса берері хақ. Жамбыл ауданында жұмыс істеп тұрған бұл кәсіпорындар келешекте де кемел сипат алып, егемен елдің ерекше бастамаларын насихаттай беретіні анық.
Хамит ЕСАМАН,
«Егемен Қазақстан»
Жамбыл облысы
