ЭКСПО-2017 халықаралық көрмесінің 36-күні. 32-ші ел болып Чехия Республикасы ұлттық күнін атап өтті. Еуропа төріндегі шағын мемлекет «Іске асырудағы тапқырлық» тақырыбымен павильонын салтанатты жағдайда ашты. Әсіресе, мәдени бағдарламаларға басымдық берген чехиялықтар шара барысында түрлі ойын-сауық фестивальдарын өткізді. Дәстүрлі фольклорымен мақтанатын чех елі көрмеге келушілерді музыкасымен сусындатты. Концерт кезінде Оңтүстік Моравиядан келген бишілер, Брно консерваториясының үрмелі аспаптар оркестрі, сондай-ақ Батыс Богемиядан жеткен волынка аспабының шеберлері өнерлерін паш етті. Праганың ағашаяқ киген акробаттары да жұрттың көңілін көтеріп, Чехия павильонына мерекелік шеруді бастап барды.
Шараның ресми бөлімінде Парламент Сенатының төрағасы Қасым-Жомарт Тоқаев беделі биік көрмеде Чехияның ұлттық күні мерекеленуі қос ел арасындағы достық қарым-қатынасты одан әрі нығайтуға септігін тигізетінін айтты. «ЭКСПО-2017 көрмесін ірі халықаралық жоба ретінде қабылдап, ұйымдастырған Қазақстан үшін Чехия ұлттық күні ашылу рәсімінің маңызы ерекше. Бұл – мемлекеттеріміздің арасындағы тығыз ынтымақтастықтың белгісі. «Болашақ энергиясы» тақырыбындағы көрмені өткізе отырып, Қазақстан таза энергияны дамыту идеясымен жаһандық ілгерілеуге қомақты үлес қосуда. Мұнда дәстүрлі және баламалы қуат көзін өндіру әрі тұтыну саласындағы үздік әлемдік әзірлемелер мен перспектива жобалары ұсынылуда», деді ол.
Сенат төрағасы Қазақстанда жүргізіліп жатқан саяси реформаларға тоқталды. Оның мақсаты – елімізді 2050 жылы әлемнің дамыған 30 елінің қатарына кіргізу. Бұл мақсатқа жетуде Чехияның да қосар үлесі зор. «Қазақстан осы ғасырдың ортасына қарай әлемнің дамыған 30 мемлекетінің қатарына кіруді көздеп отыр. Осы орайда, Президент Нұрсұлтан Назарбаевтың «Қазақстан-2050» стратегиясы және Ұлт жоспары бойынша әзірленген Үщінші жаңғыру бағдарламасы аясында түбегейлі өзгерістерді жүзеге асыру қажет. Даму міндеттерін іске асыру барысында Еуроодақ мемлекеттерімен, соның ішінде Чехиямен өзара тиімді ынтымақтастық ерекше орын алатындығына сенімдімін», деген Қ.Тоқаев Чехияны Қазақстанның халықаралық аренадағы сенімді серіктесі екенін атап өтті.
«Біздің сауда-инвестициялық қарым-қатынасымыз дамып келе жатыр. Чехиялық кәсіпкерлердің қатысуымен 100-ден астам компания құрылды. Сондай-ақ, 100 мыңнан астам қазақстандық турист жыл сайын Чехияға барады. Елдеріңіз қазақстандық студенттер арасында да танымал. Бүгінде 2 мыңға жуық студент онда білім алуда. Чехия баламалы энергетика саласындағы жаңа технологияларды дамытуда әрі туризм мен білім саласында айтарлықтай жетістікке жетті. Астанадағы чехиялық павильонда қойылған «жасыл» экономика мен таза технологиялардың ең озық тәжірибелері елдер арасындағы байланысты одан әрі тереңдете түседі деген үміттемін», деді Сенат төрағасы.
Ал Чехия Парламенті Сенатының төрағасы Милан Штех қос ел арасында орнаған достық байланысқа жоғары баға беріп, оны одан әрі дамыту қажеттігін айтты.
Чехия павильонында тың технологияға негізделген жаңалық көп. Мысалы, қоқыс өңдеп, одан жарық пен жылу энергиясын алатын зауыт жұмысымен танысып, электр қуатымен самғайтын екі адамдық ұшақты көруге болады. Чех инженерлері құрастырған шағын әуе көлігі 400 вольт энергиямен бір сағат бойы көкте қалықтай алады. Электр энергиясынан қуат алатын велосипед те көрме төрінен орын алған. Ол толық қуатталғанда сағатына 45 шақырымды артқа тастап, 120 шақырымға дейін тоқтамай жүре алады. Мұндай велосипед, әсіресе қалалықтар үшін өте ыңғайлы, себебі тез жиналады.
Нұрсипат ҚАТБЕК,
Чехия павильоны қызметкері:
– Чехия өз елінде он жылдан аса электрлі велосипедті қолданады. Ол – машинаға баламалы көлік. Сондықтан электрлі велосипедтерді қолдану осы Чехияда өте дамыған және ол экологияны сақтауға мүмкіндік береді. Қазір чех инженерлері ұшатын велосипедті құрастыруда. Әзірге ол көрмеде жоба күйінде тұр. Астанада таныстырылған қанатты велосипедті болашақта күнделікті өмірде көріп қалуымыз ғажап емес.
