Жаңартылған білім беру мазмұны аясындағы бағдарламаларды іске асыру үшін мұғалімдерді біліммен, дағдылармен қамтамасыз ету және олардың пікірлерін өзгертуге ықпал ету жеткілікті емес екендігін көріп отырмыз. Мектепке өзгеріс енгізіп, оны басқаруда инновациялық қадам жасау үшін жаңа мәдениет құру қажеттігі туындады.
Осы орайда, мектеп басшыларының алдында «XXI ғасырда нені оқыту керек?», «Мұғалімдер оқушыларды XXI ғасырға қалай дайындайды?» және «XXI ғасырда мектебімді табысқа қалай жетелеймін?» деген сұрақтарға бірлесіп жауап іздеу мәселесі тұрғаны айдан анық. Себебі, өткен ғасырдағы жүйе мен тәуелсіз қазақстандық білім беру саласындағы айтулы айырмашылықтар туралы айтатын болсақ, бұл Қазақстанда ғана емес, әлем елдерінде балаларды «қалай оқыту керектігі» туралы өзекті мәселеге басымдық беру қажеттілігін терең түсінуді көздеп отыр. Ал «XXI ғасырда табысты болу үшін мектеп оқушысы қандай дағдыларды меңгеруі керек?» деген сұрақтың жауабын еліміздегі білім саласында болып жатқан жаңалықтардан іздегеніміз жөн болар.
Жаһандану заманында өз тілін, салт-дәстүрін жоғалтып алмай, жаңа ғасыр бәсекесіне түсе алатын, «өзгермелі өмірге икемді» бала оқытып, тәрбиелеу жаңартылған білім беру бағдарламасының негізгі идеясы. Сондықтан жаңартылған білім беру жағдайында директор көшбасшылығына қойылатын талаптар да күшейіп отыр. Мектептегі өзгерістерді басқарып, жетекшілік ету үшін мектеп директорына негізі үш талап қойылады. Алғашқысы өз ұжымында ортақ ұстаным мен құндылықтарды қалыптастыру, келесісі мектеп көшбасшылығы мен оны басқару туралы мықты білім мен түсінік қалыптастыру және тиісті жеке қасиеттердің, әлеуметтік дағдылардың болуы мен адамдармен қарым-қатынас жасау өнерін игеру.
Бүгінде облыстық директорлар кеңесі құрылып, 2017-2019 жылдарға арналған «Табысты басшы» жобасы әзірленген. Жобаның негізгі мақсаты заманауи педагогикалық тәсілдер мен білім беру тәжірибесі негізінде мектеп басшыларына инновациялық басқаруда кәсіби қолдау көрсетуді көздейді. Жобаны іске асыруда 6 аймақта тәжірибе алаңы ұйымдастырылып, аймақтарда жаңа білім беру мазмұны аясында жалпы білім беру ұйымдарында көшбасшылық пен басқару, стратегиялық жоспарлау бойынша мектеп басшыларының кәсіби құзыреттіліктерін жетілдіру және әдістемелік қолдау көрсету мақсатында мектеп басшыларына арналған Талдықорған қаласы мен Алакөл, Көксу аудандарында аймақтық семинарлар өтті. Бұл шаралардың жалғасы «Білім беру мазмұнын жаңарту аясында заманауи мектепті басқарудағы инновациялық қадам» тақырыбындағы облыстық директорлар форумына ұласты.
Форумға 150-ден астам «Өрлеу» біліктілікті арттыру ұлттық орталығы» АҚ Алматы облысы бойынша педагог қызметкерлердің біліктілігін арттыру институты, Алматы қаласындағы «Назарбаев зияткерлік мектептері» ДББҰ Педагогикалық шеберлік орталығы, Талдықорған қаласындағы Назарбаев зияткерлік мектебінің өкілдері мен жалпы білім беру ұйымдарының басшылары қатысты. Елбасының «Қазақстанның үшінші жаңғыруы: жаһандық бәсекеге қабілеттілік» атты Жолдауындағы үш тілді оқуға кезең-кезеңмен көшуде ауыл мектептерін қала мектептеріне жақындастыру мәселесіне орай, форум барысында мектеп басшылары ауыл мектептерін қалалық мектептерге жақындастыру мақсатында «Серіктестік алаңы» акциясына ауыл мектептерін тарту қажеттігі туралы өзекті мәселе көтерді. Сондай-ақ білім беру мазмұнын жаңарту аясында заманауи мектепті басқаруда мектеп басшыларына үш тілде білім беруді кезең-кезеңімен жүзеге асыруда мектептің инновациялық қызметін жетілдіру, мектепті инновациялық басқаруда озық педагогикалық идеялар мен Назарбаев зияткерлік мектебінің тәжірибелерін жалпы білім беретін мектептерге енгізу, «Мәңгілік Ел» жалпыұлттық идеясының құндылықтарын тәрбие үрдісінде жүзеге асыру сияқты нақты мақсат-міндеттер қойылып, болашақта мектепті дамытудың қадамдары айқындалды.
Қазақтың талантты ақыны Мағжан Жұмабаев «Адам жаңашыл: жаңа үстіне жаңа тілейді, жаңадан жаңаға құмар келеді. Адам әсемшіл: әсемнен әсем, сұлудан сұлу таңдайды», дейді. Бұл құнды ой арқылы жаһандану заманында адамзат ескі сүрлеумен жүре бермей ілгерілеуге, өзгеруге ұмтылуы қажеттігін айтқан. Себебі, бұл – заман талабы. Мектепте оқушылардың сыни тұрғысынан ойлау дағдыларын қалыптастыруда, олардың әрқайсысының ерекшелігін ескере және ынтымақтастық ортада білім алуын қамтамасыз ете отырып, озық елдердің қатарына енуіміз керек. Яғни жаңартылған білім беру жағдайында заманауи мектеп басшысы жоғары нәтижеге қол жеткізу үшін ынтымақтастық ортада бірлескен жұмыс істейтін табысты көшбасшы болуы керек. Инновациялық басқарудың нәтижесінде ғана біз болашақтың тізгінін ұстайтын функциялық сауатты XXI ғасырдың жаңа буын өкілін тәрбиелей аламыз.
Майгүл ОМАРОВА,
Алматы облысы білім басқармасы басшысының орынбасары
ТАЛДЫҚОРҒАН
