Қазіргі таңда Қазақстан мен Қытай өзара ауыл шаруашылығы саласындағы байланысын нығайта түсуде. Бұл қос тараптың аталған сала бойынша әріптестікті одан әрі дамытуға деген оң талабын аңғартады.
Ауыл шаруашылығы министрі Асқар Мырзаxметовтің қытайлық әріптесі Хань Чанфумен кездесуінде белгілі болғандай, енді екі ел агроғылым саласын ұштастыруға ерекше басымдық бермек. Қазақстандық әріптесінің бұл жөніндегі ұсынысын Қытай министрі құптап отыр. Көршіміздің осы бағыттағы озық технологиясын пайдалану бізге де тиімді. Келер жылы мәселені пысықтау үшін екі ел ғалымдарының кездесуі жоспарланды.
Қытай ауыл шаруашылығы ғылымдар академиясы департаментінің директоры Сюй Миннің айтуынша, екіжақты ынтымақтастықты ілгерілету, әсіресе агроғылым саласындағы әріптестікті жандандыру екі елге де тиімді.
Жалпы, Қытайда ауыл шаруашылығы кооперациясы жақсы дамыған. Көршіміз бұл саладағы тәжірибесімен бөлісуге дайын.
Бейжіңдегі жұмыс сапары барысында Асқар Мырзаxметов Сапаны қадағалау, инспекция және карантин жөніндегі мемлекеттік комитеттің министрі Чжи Шупинмен де кездесті. Тараптар Қазақстаннан Қытайға сатылатын жылқы етіне қойылатын карантиндік талаптардың хаттамасына қол қойды. Сонымен бірге қазақстандық агроөндірістік кешенге инвестиция тарту мен осы саладағы сауда-саттықты арттыру бойынша бірқатар келіссөз жүргізілді.
Бұл туралы Қытай компанияcының басшысы Ли Хунсин: «Біз үшін кездесу жемісті аяқталды. 3 меморандум мен бір келісімшартқа қол қойдық. Алдағы уақытта қазақстандық әріптестерімізбен бірлесіп агробиржа құрмақпыз», дейді.
Қытай тарапы инвестициялық және қаржылық қызметтерге жауапты болмақ. Теxникалық қолдау мен қызметкерлер дайындауға Далянь биржасы көмек жасайды. Өйткені қазір Далянь ауыл шаруашылығы өнімдерін биржада сатуда әлемде алдыңғы орында.
Бұдан бөлек, екіжақты кездесу барысында қазақстандық диқандардың астығын алып елдің нарығына шығару мәселесі де сөз болды. Таяуда Қытайға 20 мың тонна бидай мен 2 мың тонна өсімдік майы жөнелтілмек. Шығыстағы көршіміз Қазақстандағы 2017-2024 жылдарға арналған ірі қара малын өсіру жобасына да 600 млн доллар инвестиция салуға келісіп отыр. Көрші елдің инвесторлары алдағы уақытта Оңтүстік Қазақстан облысында құны 100 млн АҚШ долларын құрайтын агроиндустриалды кешен салмақ. Дәл осындай сомаға жоғары санатты бидайды терең өңдейтін кәсіпорынды іске қосу да жоспарда бар көрінеді.
Сонымен қатар осы сапар барысында қазақстандық және қытайлық компаниялар арасында сауда саласында және агроөнеркәсіптік кешенге инвестициялар тарту бойынша ынтымақтастық туралы бірқатар келісімдерге қол қойылды. Атап айтар болсақ, олар: «ҚазАгро» ҰБХ» АҚ мен «State Development and Investment Corporation» арасында Оңтүстік Қазақстан облысында Агроөнеркәсіп кешен салу туралы меморандум; «КазАгро» ҰБХ»АҚ және «Grand China Business Management Co.» компаниясы арасында бірінші класты бидай өнімдерін өсіруді ұйымдастыру жобасын қаржыландыру бойынша меморандум; «Азық-түлік корпорациясы» АҚ мен Dalian Commodity Exchange арасында көтерме сауда орталықтарының желісін құру және тауар биржасын ұйымдастыру туралы меморандум; «Азық-түлік келісімшарт корпорациясы» АҚ мен «Grand China Business Management»LTD арасында 20 мың тонна бірінші класты бидайдың экспортына қатысты келісім; «Азық-түлік келісімшарт корпорациясы» АҚ мен «Grand China Business Management» LTD арасында 2 мың тонна өсімдік майын экспорттау туралы келісім; 2018-2024 жылдарға арналған инвестициялық бағдарламаны іске асыру туралы «Қазақстанның ет ассоциациясы» ҚҚ және CITIC Construction арасында қара мал мен сиыр еті өндірісі және экспорты үшін инфрақұрылым құру туралы келісім.
Дайындаған
Жолдыбай БАЗАР,
«Егемен Қазақстан»
