Көрмеде Шығыс Қазақстанда бір жыл мұғдарында қолға алынған жобалар да жан-жақты таныстырылды. Шара барысында әсіресе «Мой родной край» және ұлы Абайдың өмірі мен шығармашылығына арналған 3D кітаптар көпшіліктің қызығушылығын тудырды.
«Бұл 3D кітаптардың бір қарағанда қарапайым кітаптардан еш айырмашылығы жоқ секілді. Десе де қолыңыздағы смартфонның немесе планшеттің көмегіне жүгіне отырып, оның артықшылығын байқауға болады. Ол үшін Google Play-ден қажетті қосымшаны қондырғыңызға жүктеп алғаныңыз жөн. Ақынның өмірі мен шығармашылығына арналған кітаптан өлеңдері мен əндерін де тыңдауға болады. Біздің кітаптарымыз үлкендердің ғана емес, балалардың да қызығушылығын тудыруда. 3D технология оқу үрдісінде оқушылардың материалды толық меңгеруіне көмектеседі. Бағдарлама аясында əзірге екі кітапты əзірледік. Қазіргі кезде өңірімізде тұратын ұлттар мен ұлыстардың салт-дəстүріне арналған тағы бір кітапты баспаға дайындап жатырмыз», дейді аталған жоба жетекшісі, Шығыс Қазақстанның білім берудегі жаңа технологиялар аймақтық орталығының директоры Сергей Коваленко.
Көрмеде Семейдегі Шәкәрім атындағы университет оқытушылары келушілер назарына «Абай қарасөздерін оқыту әдістемесі» және «Латынға төте жол» атты көмекші әдістемелік құралдарды ұсынды. Оқу орнының қазақ әдебиеті кафедрасының меңгерушісі, философия докторы (PhD) Арай Жүндібаева әуелгі әдістеме ұлы ақынның қарасөздерін аз уақытта әрі тиімді меңгеруге мүмкіндік беретінін, екінші әдістемелік құрал латын қарпін үйренемін деушілерге таптырмас дүние екендігін айтады. Бұл әдістемелік еңбектердің ерекшелігі – аудио дискілер мен бейнеқұрылғылардың пайдаланылуында. Сонымен қатар көрмеде жас ғалымның Роя Тцезаның «The Cuide ot the Future» (Болашаққа жол нұсқау) атты еңбегін ағылшын және орыс тілдерінен қазақшаға аударған кітабы да таныстырылды.
«Былтыр университетімізде білім орнының басшысы Мейір Ғарифоллаұлының басшылығымен «Акме» атты халықаралық ағартушылар клубы құрылып, «Мәңгілік Ел» деп аталатын кафедра ашылған еді. Акме – көне грек сөзі. Рухани толығу, адамның жаңа кезеңге қадам басуы, білген-түйгенін өзгелерге үйретуі деген мағына береді. Мына сәйкестікті қараңыз. Осыдан бір ғасыр бұрын шамасында, яғни 1920-1924 жылдар аралығында Семейде Ахмет Байтұрсынов бастаған алаш зиялылары халық арасында ағарту жұмыстарын жүргізу үшін «Акме» деген ұйым құрған екен. Оған алаш арыстарының көбі мүше болған. Сол ұйымның жүз жылдан ке-
йін қайта жаңғыруы ұрпақтар сабақтастығын аңғартса керек», дейді жас ғалым.
Астанадағы Ұлттық музейдегі көрмеге Өскемендегі Сәрсен Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті ғалымдарының «100 монография» сериясымен жарық көрген ғылыми еңбектері де қойылды. Бұл жобаға еліміздің өзге өңірлерінен келген ғалымдар қызығушылық танытты.
«Əрине біздің М.Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан мемлекеттік университетінде де «Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында біршама шаруалар атқарылып жатыр. Бірақ С.Аманжолов атындағы ШҚМУ бұл жағынан озып, көш басында тұр екен. Шынында да бұл – бізге үлгі боларлықтай іс. Сананың, қоғамның жаңғыруы осындай істерден бастау алады», дейді М.Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан мемлекеттік университетінің профессоры Жанар Таласпаева.
«Рухани жаңғыру» аймақтық жобалық кеңсесінің өкілі Ольга Шабалинаның айтуынша, Шығыс Қазақстанда «Туған жер» арнайы жобасына 20 млрд теңгеден астам қаражат тартылып, шағын және орта бизнес өкілдерінің қолдауымен 929 жоба жүзеге асырылыпты. Бұл ретте өңірдегі 476 мектептің сынып бөлмелерін Назарбаев зияткерлік мектебінің стандарты бойынша заманауи құрал-жабдықтармен қамтамасыз етуді мұрат тұтқан «Менің мектебім» жобасын атауға болады. Былтырғы қазан айында Өскеменде өткен «Туған жер» форумында аймақ кәсіпкерлері осы мақсатқа 2,3 млрд теңге көлемінде қаражат бөлуді жоспарлап отырғаны айтылған-ды. Қазіргі уақытта облыста археологиялық қазба жұмыстарына да айрықша көңіл бөлініп, көне қорымдар жан-жақты зерттеліп жатқаны мәлім.
Елордадағы көрме кезінде «Қасиетті Қазақстан» ғылыми-зерттеу орталығының жетекшісі Берік Әбдіғали «Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясындағы жобаларды қаржыландыру бойынша өзге аймақтарға қарағанда, Шығыс Қазақстан облысы көш басында тұрғанын, өңірде археологиялық қазба жұмыстарына ерекше мән беріліп, Қоңыр әулие үңгірі, Ырғызбай Досханаұлы мазары, Берел, Шілікті секілді киелі орындар мен халық жиі баратын басқа да туристік нысандарға апаратын жолдардың жөнделіп жатқанын айтқан болатын.
Киелі орындар демекші, облыстық туризм және сыртқы байланыстар басқармасының басшысы Жасұлан Сәрсебаевтың айтуынша, «Қазақстанның киелі жерлерінің географиясы» арнайы жобасы аясында облыста үш үлкен жоба іске асырылып жатқан көрінеді. Биыл балаларға арналып аймақтағы киелі орындар туралы «Шығыс Қазақстан ертегілері мен аңыздары» атты кітап жарық көріп, қасиетті мекендердің туристік маршруттары әзірленіпті.
«Өңіріміздегі киелі орындардың біразы қаладан шалғай жерде орын тепкен. Кейбірінде туристерге түсіндіріп беретін гид те жоқ. Міне, осындай туристердің тобына арнап қазіргі күні біз аудиогид әзірлеп жатырмыз. Олар аудиогидтің көмегіне жүгініп, өздері барған киелі жер туралы ақпарат ала алады. Оның бәрі тегін. Тек интернеттің көмегімен біздің toureast. kz сайтынан аудиогидті телефондарына жазып алса болғаны», дейді басқарма басшысы.
Азамат ҚАСЫМ,
«Егемен Қазақстан»
Шығыс Қазақстан облысы
Суретті түсірген Тілеубек ШАЯХМЕТ
