Сәдуақас Омарұлының айтуына қарағанда, осы жылдары Шамалған орта мектебінде аса білікті мұғалімдер жұмыс істепті. Тіпті ағайынды Шәменовтер дейтін бірі – математика, екіншісі – медицина ғылымдарының докторы атағы бар ағалы-інілі адамдар биология және математика пәні бойынша орта мектепте ұстаздық еткен екен. «Орта мектепте ғылым докторларының сабақ беруі қалай?» деген біздің сұрағымызға Сәдуақас ағамыз: – 1937-1938 жылдары қазақ зиялыларының дені халық жауы ретінде атылды немесе әртүрлі жаза жүктеді. Одан аман қалғандары Алматы қаласынан қуылып, астанадан 30-50 шақырым алыс тұруға үкім етілді. Осы үкім бойынша Шәменовтер біздің ауылға орналасқан көрінеді. Ал мына фотодағы Жылқыбай ұстаз да дәл осылай жер аударылған зиялы болатын, – деді.
Одан кейін Нұрсұлтан Әбішұлының артында тұрған сыныптасы – Қасым Жұрынбаев. Бұл жігіттің қатарластарынан екі жас үлкендігі бар екен. Ертерек дүниеден өтіпті. Ортадағы қыз Зейнеп Жақаева. Бұл да Нұрекеңнен үш жас үлкен, 1937 жылы туыпты. Кейін бухгалтер мамандығын оқып, ұзақ жыл табан аудармай ауылда қызмет атқарған. Қазір Алматы облысы, Қарасай ауданы Жандосов ауылында тұрып жатыр.
Суреттегі шетте тұрған бозбала – Сәдуақас ағамыздың өзі. Сәкең Елбасының естеліктерінде «ең жақын досы» ретінде баяндалады. Екінші тараптан бұл кісі Әбіш ата мен Әлжан ананың өкіл баласы ретінде Елбасымен бір шаңырақта тел өскен екен. – 1953 жылдың бір күні, – дейді Сәкең. – Біздің үйге Әбіш атамыз бен Әлжан анамыз келіп, «Сәдуақас қарағым, әкең Омар 1942 жылы соғысқа аттанарда бізге келіп, мына фашистің қарқыны қатты, мен осы кеткеннен қайта оралмаймын, сіздерге айтарым «жалғыз ұлым Сәдуақасқа қамқор болыңдар» деп сені аманаттаған-тын», деп 13 жастағы мені өкіл бала қылып алды. Сөйтіп мен осы кісілердің қамқорлығында болып, Сұлтанмен (Нұрсұлтанды айтады) тай-құлындай тебісіп бірге өстім. Кейін Әбіш ата үйінің іргесінен орын беріп, ол жерге қарындасым екеуміз саманнан үй тұрғызып алдық. Үйді салуға Украинада оқып жүрген Нұрсұлтан досым келіп көмектесті. Бертінде осы оқиға жайлы газеттерге «Сұлтан салысқан Сәдуақас үйі» деген мақала шығып, ол жазба кейін бір кітапқа енді. Бұл фото 8-сынып бітірген жылы түскен суретіміз. Нұрсұлтан екеумізді Әлжан ана дүкенге ертіп барып, бірдей етіп көйлек алып берді. Мына фотодағы Нұрекең екеуміз қатар киіп тұрған қаражолақты көйлек осы анамыз сыйлаған бұйым.
Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ,
«Егемен Қазақстан»
