Елімізде тұрғындар саны 2 мыңнан асатын ауылдық аумақтарда жергілікті өзін-өзі басқарудың бюджеті бекітілді.
Президент жанындағы Мемлекеттік басқару академиясының облыстық филиалында 32 ауылдық аумақ әкімдері үшін оқыту семинары ұйымдастырылып жатыр.
Филиал мамандарының айтуларынша, бюджеттің төртінші жеке деңгейіне өткен ауылдық аумақтар әкімдеріне арналған семинар өте өзекті. Ауыл әкімдері жобалық менеджментті қалай жасау керектігін үйренуде.
Семинарларда тәлімгерлерімен, мемлекеттік басқару және облыстық басқармалар сарапшыларымен ауылдар үшін арнайы жобалар жасалады.
Әкімдер жобаларын талқылауға мүмкіндік алып, оны нақты қорғап шыға алады. Жобалар тәжірибе жүзінде іске асырылады.
Семинар нәтижесінде қатысушылар бюджеттік үрдіс пен коммуналдық меншікті басқару, ведомстволық әкімшілік-аумақтық бірліктің салықтық әлеуетін ескере отырып, кіріс базасын құру бойынша тәжірибелік сабақтарын оқып үйренуде. Белгілі бір ауылдық аумақтың негізгі әлеуметтік мәселелерін шешуге бағыттаған 12 жоба жасалды.
Ауыл әкімдерінің дені – мұғалімдер. Сондықтан бюджетті қалыптастыру және жұмсау мәселелерін іске асыруға келгенде білікті болулары үшін құқықтық, қаржы, экономика тұрғысында сауаттарын арттырмақ.
Ал әкімдер қателеспес үшін ауылдық әкімдікте мықты мамандар болуы қажет. Мақсат – әкімдерге портфель мен бюджет беруде емес.
Елімізде қабылданған «Жергілікті өзін-өзі басқару туралы» Заңда біріншіден ауыл тұрғындарының азаматтық белсенділігін арттыру қажеттігі жазылған.
Облыстық Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасының мәліметінше, өңірдегі 5 ауылдық аумақ белгіленген жылдық жоспар көлемін артығымен орындапты. Мысалы, Павлодар ауданы, Красноармейка ауылдық аумағы 7,4 миллион теңге, Кенес ауылдық аумағы 4,8 миллион теңге, Қалқаман кенті 9,7 миллион теңге, Жаңақала ауылдық аумағы 3,5 миллион теңге, Мичурин ауылдық аумағында 5,9 миллион теңге көлемінде салық жиналған.
Ал кірістерді жинаудың төмен пайызы қала іргесіндегі Ленин кенті, Кенжекөл, Успен ауылдық аумағы, Павлодар ауданы Рождественка ауылдық аумағы, Баянауыл ауылы, Майқайың кенті, Екібастұздың Солнечный кенті, Железин ауылы, Ақсу қаласы Алғабас, Қызылжар ауылдық аумағы сияқты 17 ауылдық аумақта байқалған.
Мысалы, Баянауыл ауданында 14 ауылдық аумақ бар болса, 12 ауылда халық саны 2000 адамнан да аз. Сондықтан дербес бюджетті енгізу аудан орталығы Баянауыл ауылында, Майқайың кенті әкімдігінде жүргізілуде.
Сондай-ақ облыстағы Павлодар ауылы 12,8 миллион теңге көлемінде салық жинаған. Облыс орталығының іргесіндегі бұл ауылда 7 мыңға жуық тұрғын бар. Яғни, белгіленген 2 мың тұрғыннан 3 есе артық. Бұрнағы жылы ауыл әкімі Аждар Жүсіпов бюджетке түсер салық көлемі бұдан әрі қарай көбейеді деген-ді.
Өткен жылы Мемлекеттік басқару академиясының филиалы бірнеше семинар өткізді. Семинар барысында мемлекеттік бюджеттің төртінші деңгейін енгізу үрдістері зерттелді. Баянауылда өткен семинарға Баянауыл, Май, Шарбақты, Аққулы аудандары мен Ақсу, Екібастұз қалаларынан барған 50 әкім қатысып қайтты.
Облыс әкімдігі аппаратының бастамасымен бюджеттің төртінші деңгейін енгізген 32 ауылдық аумақ әкімдерімен «Жеке бюджетті құру. Әкімшілік айыппұл салудың тәртібі» тақырыбы бойынша кеңейтілген семинар өткізілді.
Фарида БЫҚАЙ,
«Егемен Қазақстан»
ПАВЛОДАР