Аймақтар • 12 Ақпан, 2019

Қоғамдық кеңестер «ақсақалдар жиналысына» айналмасын

293 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Елімізде мемлекет пен азаматтық қоғам арасындағы түсіністік көпірі ретінде құрылған қоғамдық кеңестердің жұмысы биыл түбегейлі жаңғыртылады.

Қоғамдық кеңестер «ақсақалдар жиналысына» айналмасын

Қазір Қоғамдық даму минис­трлігі «Қоғамдық кеңестер туралы» Заңға өзгерістер мен толық­тырулар әзірлеп жатыр. Өйт­кені қоғамдық кеңес институ­ты пайда болғалы олардың жұ­мы­сын ұйымдастыру мен жүр­гізуге байланысты ұсыныстар мен сын-ескертпелер көбейген. Ол ұсыныстардың негізгілері Аста­нада қоғамдық кеңестердің II рес­пуб­ликалық мәжілісінде талқы­ланып, оның нәтижесі мәжі­лістің қорытынды қара­рында көрсетілді.

Елімізде 2016 жылдан бе­рі Елбасының «100 нақты қа­дам» Ұлт жоспары бойын­ша 229 қоғамдық кеңес құрыл­ған. Атап айтқанда, қазір 16 рес­пуб­ликалық және 213 облыстық деңгейдегі қоғамдық кеңестер жұмыс істеп тұр. Олардың жұ­мысына төрт мыңға жуық адам тартылған. 

Алайда, Қоғамдық даму ми­нис­трлігі Экономикалық ынты­мақтастық және даму ұйымы­ның сын-ескертпелері мен ұсыныстарын ескере отырып, қоғамдық кеңестердің жұмысын одан әрі жетілдіруге ниетті. 

Республикалық мәжілісте жасаған баяндамасында Қо­ғам­­дық даму министрі Дархан Кәле­таев қоғамдық кеңестер жұмы­сына талдау жасай отырып, қа­зір­гі қалыптасқан ахуалға байла­нысты сын-ескертпелерін де жеткізді.

Министр, біріншіден, қоғам­дық кеңестер жергілікті мәсли­хат­тардың құзыретін қайта­ламауы тиіс екендігін ескертті. 

Сондай-ақ Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйы­мы қоғамдық кеңестердің құра­мын­дағы үкіметтік емес ұйым­дар­дың үлесінің аз екендігіне назар аударған. Қазіргі уақытта олар­дың үлесі 35 пайыздан ас­пай отыр. Оған қоса, кеңес­тер­дің құ­рамын ардагерлер ұйым­дары­ның өкілдерімен, саяси пар­тия мүшелерімен, бұрынғы мем­ле­кеттік қызметкерлермен толық­тыра салу үдерісі бе­лең алған. Сондықтан да халық­ара­лық ұйымдар азаматтық қо­ғам­­ның елдегі қабылданатын ше­шім­дерге ықпалын төмен бағалаған. 

Осы көріністерге байланыс­ты Д.Кәлетаев қоғамдық кеңес­тер­дің «ақсақалдар жиналысына» айналып кеткендігін сынға алды. 

– Қазір қоғамдық кеңестер құдды бір «ақсақалдар жиналы­сына» айналып кетті. Кеңес мүше­лерінің 60 жастан асқан­дарының үлесі 35 пайыздан асады. Оның үстіне мүшелерінің төрт­тен үші – ер-азаматтар. Де­мек, гендерлік тепе-теңдік сақ­та­лып отырған жоқ. Ал жастардың үлесі 5 пайыздан аспайды, – деді Қоғамдық даму министрі.

Сонымен қатар облыстарда қоғамдық кеңестерді құруда халық саны есепке алынбаған. Бұл тұрғыда қоғамдық кеңес­тер­ді көбейтіп жіберген Ақтөбе және Батыс Қазақстан облыстары мысал ретінде айтылды. 

Қоғамдық даму министрі қоғамдық кеңестердің шешімі мемлекеттік органдарға тек ұсы­ныс түрінде берілетіндіктен, жұ­мыстың нақты нәтижесі мен орын­далуын бақылау оңайға соқ­пайтындығын айтты. Оған қоса, қоғамдық кеңестердің сайттары тек жалаң ақпараттармен, жеңіл-желпі есептермен толықтырыла салған. 

Алдағы уақытта қоғамдық кеңес мүшелері аймақтың ха­лық санына шақталуы, жұмы­сының тиімділігін анық­тауға бағыт­талған іс-шаралармен қа­тар, әрбір азаматтың, ұйым­ның белсенділігі де талданып, сыйақы төлеу жүйесі енгізілуі мүмкін.

– Қоғамдық кеңес мүшесі үш жиынға қатыспаса, мүшеліктен лезде шығарылады. Сондай-ақ басқа кеңестерге кіруіне шектеу қойылады. Бір сөзбен айтқанда, енді «қара тізім» жасалады, – деді Д. Кәлетаев. 

Жалпы, арада үш жыл салып ұйым­дас­тырылған респуб­ликалық мәжіліске еліміздің бар­лық ай­ма­­ғынан келген қо­ғамдық ке­ңес өкілдері, сарапшылар қа­­уымдастығы, үкіметтік емес ұйым­­дар, мемлекеттік ор­гандар мен ха­­лықаралық ұйым­дардың 300-ге жуық өкілі қатысып, ой­­лар­ын, жоспарларын ортаға салды. 

Осы жиында белгілі бол­ған­дай, қоғамдық кеңестер аза­маттардың құқықтары мен бос­тандықтары, міндеттеріне қатысты 12 мыңнан аса норма­тив­тік-құқықтық актілер жобасын қараған, мемлекеттік қыз­меттер сапасы мен басқа да мә­се­лелерге қатысты 1069 қоғамдық тыңдау ұйымдастырған, түрлі дең­гейдегі 213 әкім мен 16 орта­лық және 1300-ден астам жер­гі­лікті өзін-өзі басқару органының басшыларын тыңдаған.

Серік ӘБДІБЕК,

«Egemen Qazaqstan» 

Соңғы жаңалықтар

Су үнемдейтін қондырғы

Технология • Кеше