«Қазақстан темір жолы» ҰК» АҚ Басқарма төрағасы Сауат Мыңбаев 2019 жылдың 6 ақпанында жылды қорытындылаған кеңейтілген отырыста қауіпсіздік пен еңбек жағдайының жақсаруын қамтамасыз ету бойынша әрбір басшыға нақты тапсырмалар беріп, ең басты басымдық – қауіпсіздік пен еңбекті қорғау екендігін мықтап ескерткен болатын. Әр теміржолшының денсаулығы – негізгі құндылық екенін қаперге алсақ, компанияда еңбек ететін қызметкерлердің өмірі мен денсаулығына нұқсан келмеуі басты назарда болуы тиіс.
Сондай-ақ осы жақында ғана, 16 сәуірде ҚТЖ Басқарма төрағасының бірінші орынбасары Қ.Әлмағамбетовтің төрағалығымен Бас көлік прокуратурасы, Ішкі істер министрлігі, Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі өкілдерінің және компания мамандарының қатысуымен дәстүрлі қозғалыс қауіпсіздігі тақырыбындағы дөңгелек үстел өтті. Қозғалыс қауіпсіздігі проблемаларымен қоса онда адамдардың өз бетімен аса қауіпті аймақ болып табылатын темір жолға шығып кетуі жағдайлары да назардан тыс қалған жоқ. Жол бойында елді мекендердің көп екенін ескерсек, бұл да бір үлкен проблемалардың бірі. Қазақта «Сақтансаң – сақтайды!» деген ескертпе сөз бар емес пе? Егер осыған сүйенер болсақ, онда әр адам өз өміріне жауапты екендігін тағы бір қаперге сала кетсек артық етпес.
Ал енді өндірістік жарақатқа қайта оралсақ. Оның деңгейін төмендетуде көптеген іс-шаралар атқарылғанына қарамастан, әлі де шешімін күткен мәселелер кездеседі. Ағымдағы жылдың 28-29 наурызы аралығында Атырау қаласында өткен «Біздің қауіпсіздігіміз – біздің өміріміз!» атты бас инженерлер форумында да бұл мәселе жан-жақты талқыланды. Реті келгенде айта кетейік, сол Атырау қаласында орналасқан Ақжайық белгі беру және байланыс дистанциясы 26 жыл бойы бірде-бір апаттық жағдайларға жол бермегендігі және өзге де жергілікті кәсіпорындардың 15-20 жыл қатарынан үлгілі жұмыс істеп келе жатуы осы қалада бас инженерлер құрылтайын өткізуге себепші болды. Сол жиында жасаған баяндамасында «ҚТЖ» ҰК» АҚ бас инженері Батыр Котырев соңғы он жылда өндірістік жарақат деңгейінің кеми түскенін өндіріске енгізіліп жатқан жаңашылдықтармен байланыстырды.
2018 жылы компания және оның еншілес кәсіпорындарында өндірістік жарақат деңгейін 28-ге кемітуге қол жеткізілсе, бұл өткен жылмен салыстырғанда 6 жағдайға кем екен. Салада жарақатқа үш мамандық: жол монтері, пойыз құрастырушысы және локомотив машинисінің көмекшісі бейінді келеді десек, жалпы жарақаттың жартысына жуығы осы мамандық иелерінің еншісінде екен. Тексере келгенде сол өндірістік жарақат жағдайларының көпшілігінде жұмысшылардың қарапайым қауіпсіздік ережелерін сақтай бермейтіндігі көңілді құлазытпай қоймайды. Бұдан басқа, 78 қайғылы жағдайдың 59-ы өндіріспен байланысты еместігі де анықталып отыр. Кезекті медициналық тексерістен өткен кейбір қызметкерлердің жұмыс орындарында жантәсілім еткен 25 жағдайы тіркеліпті. Бұл 2017 жылмен салыстырғанда 2 есеге өскендігін көрсетеді. Бұл медициналық қызмет сапасының сын көтермейтіндігін байқатады.
Нөлдік жарақат жағдайын құруға бағытталған әлемдік озық тәжірибелер мен жылдық қорытындылар бойынша қабылданған нақты шешімдер 2019 жылдың қауіпсіздік саласындағы негізгі міндеттерін айқындауға мүмкіндік берді. Уәкілетті органның нормативтеріне сәйкес ҚжЕҚ мамандар штатымен толықтыру – уақыт талабы. Және де компания тарапынан заңнамамен, уәкілетті органдардың актілерімен бекітілен, қор және кәсіподақ бекіткен қауіпсіз жұмыстың негізгі шарттары жан-жақты ескерілгендігін айта кеткен орынды. Шаруашылық жетекшілерінде қауіпсіз еңбек жағдайын қолдау үшін қажетті құралдар жеткілікті. Сондықтан да басшылар, мамандар, толықтай еңбек ұжымы белгіленген жоспарды орындау үшін барлық күш-жігерлерін жұмсауы тиіс. Және де әр шаруашылыққа нөлдік жарақат стратегиясын жүзеге асыру мақсатында өз бағдарламаларын әзірлеуге мүмкіндік беріліп отыр. Бұдан басқа, форумдар, конференциялар ұйымдастыру, БАҚ-пен байланыстарды нығайту мәселесі де күн тәртібінде тұр. Мамандандырылған мердігерлердің нақты талаптарды қамтыған жұмыс орындарын аттестациялауды ұйымдастыруды бірыңғай корпоративтік тәртіпте жүзеге асыруы көзделген. Қызметкерлерді міндетті медициналық тексерулермен қамту, медициналық қызмет сапасына талаптарды күшейту жағы да назардан тыс қалмайды. Ең бастысы, «Сенім сертификаттарын» шаруашылықтарға тапсыру арқылы, олардың нөлдік жарақат қағидаларын ұстауын ынталандыру жағы да қолға алынды. Бұның барлығы да жарақаттардың алдын алудың алғышарттары саналады.
Міне, ҚТЖ шеңберінде осы бағыттағы жұмыстар жүріп жатыр және ол жалғаса береді. Басты ұстаным – «нөлдік жарақат» тұжырымдамасын жүзеге асыру.
Асқар ИСАҚОВ,
БАҚ-пен жұмыс жүргізу департаментінің менеджері
