Басқарма сайтында осы жергілікті маңызы бар жолдардың 1159,2 километрі, яғни 23%-ы ғана асфальтталғаны көрсетілген. 2150,9 км (42%) жолға қиыршықтас төселген. Ал 1793,6 км жол(35%) – шаңы шыққан кәдімгі қара жол.
Жоғарыда айтылған сандарды түсінікті тілге аударсақ, облыстық және аудандық мәртебедегі автожолдардың ішінде жақсы және қанағаттанарлық деңгейдегі бөлігі – 1429,04 км (28%). Ал 72%-ы, яғни 3674,67 км жол қанағаттанарлықсыз жағдайда. Бұл – ресми мәлімет.
Соңғы жылдары өңірдегі автокөлік жолдарының жөнделуі артқаны рас. 2019 жылы «Нұрлы жол» бағдарламасы бойынша облысқа 34,7 млрд теңге бөлінген, сол арқылы жыл соңына дейін өңірдегі қанағаттанарлық жол мөлшерін 31%-ға жеткізу жоспарланған.
Бесжылдық жоспар
– Өңірдің өзекті мәселелер ондығында – жол мәселесі бірінші орында екені сөзсіз! Бұл – облыс әкімі Ғали Есқалиевтің сөзі.
Әкімнің айтуынша, соңғы үш жылда облыс бойынша 1200 км жол жөнделген. Өткен жылдың өзінде 34 млрд теңге игеріліп, 452 км жол жөнделді. Жақсы және қанағаттанарлық күйдегі жолдар үлесі 26%-дан 28,7%-ға артты. 2019 жылы 500 км жол жөндеу жоспарланып, 30 млрд теңгеден астам қаржы бөлінген.
– Тұңғыш Президент – Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың тапсырмасына сәйкес үш аудан орталығын облыспен қосу жұмыстары басталып та кетті. Бұл туралы Мемлекет басшысы Қ.Тоқаев та өңірде болған жұмыс сапары кезінде атап өткен болатын. Бұл бағытта конкурстық жұмыстар аяқталып, Жәнібек – Сайхын тас жолының құрылысы басталады. Сондай-ақ Орынбор облысына дейінгі 150 км жолды бастаймыз, – дейді өңір басшысы.
Өңірде құрылыс және жол құрылысы бойынша бесжылдық жоспар қабылданды. Әсіресе аудандарды өзара жалғайтын жолдарды жөндеу басталды. Мысалы, Ақжайық және Бәйтерек аудандарын қосатын «Вечный – Большой Чаган – Переметное» жолы және Қазталов пен Тасқала аудандарын жақындата түсетін «Тасқала – Аққурай – Болашақ» (97 км) жолы салынуда. Сондай-ақ Шыңғырлау мен Қаратөбе аудандарын қосатын «Шыңғырлау – Лубенка – Лебедевка» жолы және Бөрлі мен Сырым аудандарын қосатын жол құрылысы жүруде. Бұл жұмыстар жол уақытын қысқартып, елді мекен халқына кәсібін дамытуға мүмкіндік береді.
Жайықтың Бұқар беті жол күтеді
Өңірді Жайық өзені қақ жарып ағады. Өзенді жағалай орналасқан елді мекендер үшін Жайық – бір жағынан тіршілік тірегі, су көзі болса, екінші жағынан үлкен кедергі. Өйткені облыста Орал қаласынан төмен қарай Атырау облысының Индер кентіне дейін бірде-бір көпір жоқ. Бұл – 325 шақырым жер. Сондықтан өзеннің сол жағында, Бұқар бетте орналасқан Сарытоғай, Базаршолан, Базартөбе, Қарауылтөбе, Есенсай, Көнеккеткен, Құрайлысай, Шағатай, Ақсоғым секілді ірі ауылдық округтердің халқы облыс орталығымен қатысатын 300 шақырым жолдың азабын жиі көреді.
Олар пайдаланатын «Барбастау – Ақжайық – Индер» автожолы Кеңес кезінен бері асфальт жабындысын көрмеген. Жол жоқтығының кесірінен күз, қыс және көктем айларында лайсаң кезде кейбір ауылдарға жол қатынасы мүлдем тоқтап қалады. Бұл жөнінде «Egemen Qazaqstan» газетінің 18 шілде күнгі санында Біржан Кәрімұлы есімді оқырманымыздың «20 мыңға жуық адамның азабы – жол» атты мақаласы жарық көрген болатын.
Өңірде түрлі дәрежедегі жолдарды жөндеу туралы жоспар жиі қозғалғанымен, Жайықтың сол жағалауымен жүретін ежелгі күре жолдың жөнделуі кешеуілдеп тұр. Жоғарыда айтылған басқарма сайтында: «Барбастау – Ақжайық – Индер» автожолының 43-93 км телімін қайта жаңғырту бойынша «жобалық-сметалық құжаттамаларын жасақтау жоспарлануда» деген ақпарат тұр. Яғни, жобалаудың өзі жобада тұр.
Жайық өзенінің сол жағын жағалай жүретін, облыстың Ақжайық елді мекені мен Атырау облысының Индер кентін жалғайтын грейдерді асфальттау – өңірлік дәрежеде өте маңызды мәселенің бірі. Осы жолдың нашарлығы көптеген әлеуметтік қиындыққа бастау болды. Базаршолан ауылында тұратын ұстаз Тоқжан Мұқанова «Жол мəселесі шешімін тапса, халықтың тұрақтануына себеп болар еді. Жастар ауылға келуін азайтты. Ауыл халқы қартайып бара жатыр» деп дабыл қағып отыр. Бұл – көптің тілегі.
Батыс Қазақстан облысы