Руханият • 01 Сәуір, 2020

Қайырлы бастамаға қайырымсыздық көрсетпейік

137 рет
көрсетілді
7 мин
оқу үшін

Әлем шым-шытырық оқиға­ларға толы. Көзге көрінбейтін жау оңайлықпен дес берер емес. Қазірдің өзінде 170-тен аса мем­лекеттің іргесінен ұрланып кіріп, іріткі салғандай ойрандатып жатқан коронавирустың екпіні Цунамиден де қатты ма дейсің. Осы орайда Германияның канц­лері Ангела Меркельдің: «...Жағ­дай өте мүшкіл. Оған шын­дап мән беріңіздер. Екінші дүние­жүзілік соғыстан кейін біздің елде мұндай үлкен сынақ болған емес», деуі де бекер емес. Оған айналдырған екі айдың ішінде ғана қайтыс болған адамдардың саны 18 мыңнан, ал вирус жұқ­тырғандардың саны 400 мың­нан асып жығылғаны дәлел. Бұл жиыр­ма бірінші ғасырдың басында әлем халқының басына түскен үлкен сын, әрине.

Қайырлы бастамаға қайырымсыздық көрсетпейік

Иә, шынымен де ел басына үлкен сынақ түсті. Көршілес елдермен шекара жабылып, сыртқы экономикалық байланыстарға біраз шектеулер қоюға тура келді. Мемлекеттік шекараның жабылуы республикалық бюджетке кедендік төлемдер мен салықтардан түсетін қаржының бірнеше есе азаюына және елі­міз­дегі импорттық тауарларға бейім­делген сауда орындары мен импорттық шикізатқа тәуел­ді бірлескен өндіріс орындарына қатты соққы болып тиді. Сондай-ақ ірі сауда, ойын-сауық және тамақтандыру орындары­ның, тағы басқа да обьектілердің уақыт­­ша жабылуы елімізде жұ­мыс­сыздық мәселесінің көбеюі­не себеп болды. Сондай қиын­дық­­­тарға қарамастан, бұн­дай жауапты кезеңде сыртқы ше­кара­­ны жабу және еліміз бо­йын­­ша төтенше жағдайдың жария­­лануын Президентіміз Қасым-Жомарт Тоқаевтың дер кезінде қабылданған сындарлы шешімі деп түсінуіміз керек. Мұн­дай жағ­дайда ұлттық және мем­ле­кет­тік қауіпсіздіктің сал­мағы мен құндылығы әлде­қайда басым тұра­тынын ұмытпауымыз қажет. 

Осы орайда еліміздің коронавирус қоршауында тұрып, атал­ған індеттің өзге елдердегідей етек алуына (Қытай, АҚШ, Ита­лия, Испания, Германия, Фран­­ция, Ұлыбритания, т.б. елдер­мен салыстырғанда) жол бер­меуіміз алдын ала профилак­тикалық шараларды дер кезінде тиімді ұйымдастыра білуіміздің нәтижесі екені сөзсіз. Дәйім солай болғай. Билік халық ден­сау­лығын қорғауға баса маңыз бере отырып, шектеу шараларына байланысты туындайтын әлеуметтік мәселелерді дер кезінде шешу үшін ілкімді іс-қи­мылдар жасап жатыр. Өкінішке қарай дәл осындай сын сағатта «Бір жағадан бас, бір жеңнен қол» шығарғанның орнына, «жығылғанға – жұдырық» дегендей, ел бірлігіне іріткі салуға және елдегі игі бастамаларды аяқ­тан тартып, сызат түсіруге ты­ры­са­тындардың да табылып жат­қаны бар.

Айталық, қалыптасқан жағ­дай­дағы қиындықтарды еңсеруге 10 миллиард доллардан астам қаржы бөлінді. Төтенше жағдайға байланысты тиісті пайдадан айырылған 1,5 миллионнан астам адамға 42 500 теңгеден көмек көр­сету, көпбалалы отбасыларға, мүгедектер мен орта және шағын бизнес өкілдерінің салық-несие төлемдеріне үш ай айыппұл мен өсімсіз (пениясыз) шегеріс беру, коммерциялық жылжымалы мүлік обьектілерін пайдаланып отырған адамдарды аренда­лық төлемнен босату, басқа да әлеу­меттік көмекті қажет етуші субъек­тілерге тұрмыстық азық-түлік жиынтығын тегін беру шаралары дер кезінде қабылданды. Бұған қоса коронавирусқа қар­­сы күрестің алғы шебіндегі дәрі­герлерді, құқық қорғау және басқа қызмет мамандарын материал­­дық ынталандыру ша­ра­лары да өте әділетті ше­шім. Сонымен қатар еліміздегі белгілі бизнесмендер мен меценаттар шамалары келгенше патриоттық танытып, 41 мил­­лион доллар ақшаны Елбасының бастамасымен құрылған «Birgemiz» қоғамдық қорына аудар­ды. Сол-ақ екен БАҚ пен әлеу­меттік желілерде бар бол­с­а көре алмайтын, жоқ болса бере алмайтын пенделер небір алып­қашпа сөздерді қарша боратты.

Иә, кім қанша көмек көрсетсе де, өзінің шама-шарқына және азаматтық позициясына байла­нысты жасайды. Бұндай азамат­тық белсенділікті сынағаннан гөрі, рахмет айтқанымыз әлдеқай­да қайырлы болар еді. Қазіргідей қиын-қыстау кезде миллион долларлап ақша аударып жат­қандарға тіл тигізсек, көмек көрсетуге ниеттенген басқа азаматтар тартынып қалуы да мүм­кін. Шынымен де солай. Өз­дері түк бере алмайды. Ал бер­ген адамды сынап-мінегенге шебер-ақ. Егер көмек қолын созған меценаттар­ға қолдау көрсетіп, бұлар­дан үлгі алу керектігін көбірек насихаттап, үндеу тастап жіберсе, ел арасында патриоттық шаралар бұдан да көбейетінін сөзсіз еді. Мысалы, көршілес Қы­тай еліндегі бизнесмендер мен меценаттар Уханьда және басқа де індеттің өршіп тұрған жерлерінде коронавирус атты тажалмен бетпе-бет арпалысып жүрген дәрігерлердің әлеуметтік-тұрмыстық жағдайларын сырттай зерттеген. «Кім жалғызбас­ты ана, кімнің үйі жоқ, кімнің мойнында кредит бар» деген сияқты. Сөйтіп өздері ақылдаса келе дәрігерлердің әлеуметтік проблемаларын сырттай шешіп тастаған. Міне, нағыз идео­логия, нағыз патриотизм дегені­міз осы. Бізде де солай ұйым­дас­тыруға неге болмасқа? Мы­салы, қалалық әкімшіліктер ар­қы­лы аурухана басшыларынан сонда қызмет істейтін және әлеу­меттік жағдайы тым ауырлау дәрігерлердің тізімін алдырту керек. Содан кейін тиісті комиссия құрып, бизнесмендер мен меценаттарды жинап, осы мәселелерді шешу жағын ұсын­са, нұр үстіне нұр болатыны сөзсіз. Міне, сонда ғана жинал­ған ақшаның қайда және қан­дай мақсаттарға жұмсалып жат­қанын естіген халықтың көздері ашылып, көкіректеріне сәуле қонатынына ешбір шүбә жоқ. Бұлай жасау ел арасында билік пен бизнес өкілдеріне деген сенім мен құрметті оята білудің бірден бір тиімді тетігі болатыны ақиқат.

Бұл қиындықтардан да өтер­міз. Осы орайда, жеңіс тұғыры­на қолы­мыз жеткен кезде ештеңені ұмыт қалдыруға болмайды, әри­не. Әсіресе республикалық дәре­жеде үлкен марапатты шараларды ұйымдастыру қажет. Сондай салтанатты шараларды өткізу барысында коронавирус атты тажалмен бетпе-бет айқасқан дәрігерлер мен басқа да мамандарды және құқық қорғау органы қызметкерлерін марапаттау шара­лары кезінде меценаттарымыз бен бизнесмендерімізді де шет қалдырмағанымыз абзал. Мы­салы, коронавирус індетінен адам­дары­мыз емделіп шыға бас­тады. Оларды ажал аузынан аман алып шығуға айтарлықтай ат салысқан дәрігерлердің неге атын атап, түрін түстемейміз? Халық білсін бізде қандай білік­ті маман­дар бар екенін. Себебі аталған індеттің нақтылы емі мен вак­цинасы әлі табылған жоқ. Сон­­дықтан да біздің дәрі­гер­­лері­міз емдеу барысында қан­­дай озық тәжірибелерді қол­дан­­ға­нын да айта кету керек. Осы­­лайша болашақ ұрпақ­тың бойы­­на қаншама тәлім мен тәр­бие­­нің, сенім мен мырза­лық­тың және адамгершілік пен жана­шыр­­лық сезімдерін сіңіре ала­мыз. Ал адам­­гершілік пен азамат­тық, сенім мен тәртіп бар жерде ешқ­ашан жеңіліс пен шегініс болмайды.

 

Бекен НҰРАХМЕТОВ,

Қазақстан Журналистер одағы С.Бердіқұлов атындағы сыйлығының лауреаты

 

Соңғы жаңалықтар

Су үнемдейтін қондырғы

Технология • Кеше