Суретті салған Айдарбек ҒАЗИЗҰЛЫ, «EQ»
Бірінші маусым күні Өскемендегі облыстық кәсіпкерлер палатасында өткен брифингте Александр Федосов, Болат Бағадаев, Анатолий Томилов, Айнаш Сұлтанбекқызы тағы да басқа кәсіпкерлер өздерін толғандырған мәселелерін жеткізді. Жиынға облыстық, қалалық әкімдік өкілдері мен құқық қорғау органдарының қызметкерлері де қатысып, тараптар ашық пікір алмасты.
Облыстың жол саласында 1969 жылдан бері жұмыс істеп келе жатқан «ДСУ-14» ЖШС-ның директоры Александр Федосов мемлекеттен бөлінген миллиардтаған қаржының соңғы 2-3 жылда тек 1-2 мердігерге ғана беріліп жүргеніне алаңдаушылығын білдірді. «Кәсіпкерлер мемлекеттік сатып алудың 70 пайызын неліктен «ДСУ-11» және «Востоквзрывпром» жауапкершілігі шектеулі серіктестіктері ғана жеңіп алатынын түсінбей дал. Биылдың өзінде жол жөндеу саласында бір ғана компания 1 млрд 700 млн теңгенің тендерін ұтқан. Ең сорақысы, шенеуніктер заңды өздерінің ыңғайына қарай бұрып алады. Тендерді кімге бергісі келсе, соған береді. Бұл – жалғыз менің басымдағы мәселе емес, кәсіпкерлердің көбі мұны ашық айтуға қорқады» дейді ашынған кәсіпкер.
Геологиялық барлау саласындағы компания өкілдері де өңірдегі тендердің дұрыс өткізілмеуіне өкпелі. Жарты ғасырға жуық жерасты су қорын зерттеп келе жатқан өскемендік кәсіпкер Болат Бағадаевтың компаниясы да соңғы екі жылда мемлекеттік тапсырыстан қағылған. «Біз былтыр тендерден жеңіп тұрсақ та, мемлекеттік конкурстың нәтижесін облыс әкімдігі теріске шығарды. Соның кесірінен 2019 жылы облыстағы 33 ауылға су мұнарасы орнатылмады.
Тұрғындар қанша жылдан бері ауыз суды күтіп отыр. Менің тағы бір түсінбейтінім, бір қалада тіркелген екі компанияның бірінің тендерге қатыстырылып, екіншісінің қатыстырылмайтыны. Карантин жағдайына байланысты мемлекеттік сатып алудың ережесіне өзгеріс енгізіп, биыл «Семейгидрология» мен біздің компанияны алып тастап, дені дұрыс мамандары мен бұрғылау құралдары жоқ «Востоквзрывпромға» берді», дейді «Топаз» ЖШС директоры Б.Бағадаев.
Мұны «Семейгидрология» ЖШС өкілі Қанат Құдайбергенов те растап отыр. «Біздің мекеме көп жылдан бері жерасты суларын зерттеумен айналысып келеді. 2017 жылдан бастап «Востоквзрывпром» деген мердігер пайда болған соң біз барлық тендерлерден ұтыла бастадық. Биыл төрт тендерге қатысып, төртеуінен де жеңілдік. Баға жағынан алып тұр едік, 39 пункт негізінде жеңіліп қалдық. Бесқарағай ауданының Долон және Қара мырза ауылдарына су құбырын салуға қатысқан едік. Бірақ тендерді Бесқарағайға жақын тұрған (Бородулиха ауданы, Новопокровка ауылы) бізге бермей, сонау 500 шақырымдағы Тарбағатай ауданындағы компанияға берді. Төтенше жағдай кезінде мемлекеттік сатып алуға жұмыс атқарылатын жерде тіркелген компаниялар ғана қатысады деген өзгеріс енгізілген. Заңдағы осы өзгерту неге орындалмайды? Тарбағатай қайда, Бесқарағай қайда?!» дейді ол.
Облыстық кәсіпкерлер палатасындағы жиында «Востокмонтажстрой» ЖШС директоры Анатолий Томилов былтыр Өскемендегі «Самал» саябағын жөндеу жұмыстарына қатысқанымен, еңбекақыларын дұрыс алмағандарын жеткізді. «Шенеуніктер әуелде «Алаңсыз жұмыс істей беріңдер, бас мердігер барлық шығынды өтейді» деген соң еш алаңсыз жұмыс істей бердік. Тіпті конкурсқа да қатысқан жоқпыз. Шілде айында «ЭкспертизаиАналитика» деген бас мердігердің пайда болғанын, 550 млн теңге сомасындағы тендерді жеңіп алғанын білдік. Ол кезде біз жұмыстың 85 пайызын орындаған едік. Жұмыстың жалпы сомасы – 180 млн теңге. Былтыр қыркүйек айында «Самал» саябағындағы жөндеуге қатысқан 6 компанияға 87 млн теңге берді. Қалған 93 миллионды әлі берген жоқ. Бұған қоса бас мердігер біз атқарған жұмысқа тиесілі қаржының 25 пайызын ұстап қаламын деді. Біз 6 компания 180 млн теңгенің жұмысын істесек, қалған 370 млн теңге қайда кетті?» дейді кәсіпкер.
Үшінші маусым күні облыс әкімдігінде аймақ басшысы Даниал Ахметовтің қатысуымен кәсіпкерлердің шағымына қатысты жиын өтіп, мәселенің анық-қанығын зерделеу үшін арнайы жұмыс тобы құрылды. Жұмыс тобының жұмысының ашық болатынын айтқан облыс әкімі бұл топқа осы іске қатысы бар барлық кәсіпкерлер мен құзырлы орган өкілдері, тиісті басқарма басшылары енгенін айтты. «Арнайы комиссия бір аптаның ішінде барлығын мұқият тексереді. Заңды негізге ала отырып тиісті қорытынды шығарамыз», деді Д.Ахметов.
Осы жиында бұған дейін бірнеше кәсіпкер тарапынан «Соңғы жылдары облыстағы тендерлердің барлығын алып жүр» деп айыпталған «Востоквзрывпром» ЖШС директоры Дмитрий Сомов сөз алып, өз уәжін алға тартты. «Біздің компания 2001 жылдан бері жұмыс істейді. Осы салада жақсы тәжірибеміз бар. Жұмысшыларымыз жеткілікті. Мемлекетке миллиардтап салық құйып жатырмыз. Біздің мүмкіндігіміз сіздерден екі-үш есе артық» деген ЖШС басшысы жала жапқаны үшін Александр Федосовты сотқа бергендігін де жасырмады.
Алайда осы күні түстен кейін тағы да Өскеменде бас қосқан наразы кәсіпкерлер облыс әкімдігінің бастамасымен құрылған арнайы жұмыс тобына сенімсіздік білдіріп, бұл мәселе Үкіметтік деңгейде қаралса, тәуелсіз комиссия құрылса, Президент Қасым-Жомарт Тоқаев жанайқайымызға құлақ асса деген өтініш-тілектерін жеткізді. «Біз бұған дейін қаншама рет облыстағы құзырлы органдарға шағымданғанбыз. Нәтиже болмады. Сондықтан Мемлекет басшысынан көмек сұрауға мәжбүр болып отырмыз», дейді олар.
Осылайша дәрмені жоқ кәсіпкерлер Мемлекет басшысынан пәрмен күтіп отыр.
ӨСКЕМЕН
