Астанадағы «Атырау» көпірі көпшілік жиналатын көрікті орынға айналғалы қашан. Адам үзілмейді, әйтеуір. Өткен демалыста біз де бардық. Көпірге аяқ артқанымыз сол еді, алға озып кеткен тұңғышым екі өкпесін қолына алып, жүгіріп келді. Аптыға сөйлеп, Сабырдың жайын баяндады...
Қаз-қатар тізілген суреттердің ішінен бас қалада аз-кем дәмдес болған дәрігер жігіттің бейнесіне көзіміз түсті. Күлімдеп тұр. Сөйтсек коронавирус инфекциясын ауыздықтауға атсалысқан топтың алдынғы шебінде жүрген ақ желеңділердің суретін көпшілік көп жүретін орынға әдейі іліп қойған екен. Бұл да құрметтің бір түрі ғой. Аты жаман аурумен арпалысқан дәрігерлердің ішінде Сабырдың да барын сонда ұқтық. Шынында олар – бүгінгінің батырлары!
Сабырды бір рет көрсе де, жадында біржола сақтаған ұлыма таңғалдым. Іле елордадағы медициналық мекемелердің бірінде дәрігер-инфекционист болып жұмыс істейтін танысымның нөмірін тердім.
– Халықты қауіпті індеттен құтқару үшін жеті ай үй бетін көрмей жұмыс істеуге тура келді. Коронавирусқа қарсы «майданға» осы жылдың 1 ақпанында кіргенмін. 17 қыркүйекте еңбек демалысына шықтым. Иә, қазір арқаны кеңге салып, демалып жүретін уақыт емес. Бірақ дәрігерлер де – ет пен сүйектен жаралған жандар. Бойдағы бар күш-қуатын сарқа жұмсап жұмыс істеуде. Олар да қажыды, қалжырады. Вирустың таралуы сәл төмендеген сәтте аз да болса тынығып, ес жинап алған дұрыс. Әйтпесе жұмыстан қашпаймыз. Бізді қойшы, бойдақпыз. Бізбен қатар үйлі-баранды адамдар да жүр ғой. Әне, нағыз ерлік – солардікі, – дейді Әбдісабыр Орынбекұлы.
Айтпақшы Сабырдың шын аты – Әбдісабыр. Айналасы тегіс Сабыр деп атайды. Қызылорда облысы Сырдария ауданы Ақжарма ауылында туып-өскен. Ауылдағы орта мектепті тәмамдап, 2011 жылы астанадағы медицина университетіне «Жалпы медицина» мамандығы бойынша оқуға түскен. 2011-2016 жылдары медицина бакалаврын меңгерген. 2016-2018 жылдары ішкі аурулар мамандығы бойынша оқып, терапевт атанды. Ал 2018-2020 жылдары инфекциялық аурулар бағытында білім алды. Тоғыз жылын білімге арнаған 27 жастағы Сабырдың қазіргі мамандығы – дәрігер-инфекционист. Нұр-Сұлтан қаласындағы Көпсалалы медициналық орталықтың инфекциялық блогында жұмыс істейді.
– Коронавирус туралы ақпарат кеңінен тарап, халық жаман дүрліккені есімізде. Бірақ біздің бойда ешқандай қорқыныш болған жоқ. Себебі саналы түрде осы саланы таңдадық. Ал бұл салада коронавирустан бөлек оба, сібір жарасы, холера, туляремия секілді қауіпті ауру түрлері бар. Коронавирус инфекциясымен де алғаш рет танысып отырған жоқпыз. Бұл – бұрыннан бар індет. Мәселен, 2003 жылы коронавирустың SARS, яғни ауыр әрі өткір респираторлық синдром деген түрі тарады. Қателеспесем, 2009 жылы MERS, яғни таяу шығыстық респираторлық синдромы деген түрі шықты. COVID-19 – коронавирустың әлем ғалымдары бетпе-бет келіп отырған үшінші түрі. Ол агрессивті вирусқа жатады, – дейді ол.
Сабыр бала күнінен дәрігер болуды армандапты. Әулеттерінде медицинаға жақын ешкім жоқ. Ал арманына қанат бітірген адам – ауылдағы Бектұрған есімді дәрігер ағай. Бала Сабыр осы кісіге еліктеп өсіпті.
– Ел тарихында мұндай пандемия алғаш рет кездесіп отыр. Сондықтан оны еліміз үшін де, денсаулық сақтау саласы үшін де, жалпы дәрігерлер үшін де үлкен сынақ әрі мол тәжірибе болды деп айта аламын. Алған біліміміз бен жинаған тәжірибеміз сыналған кезең болды. Әсіресе коронавирус індеті көптеп анықталған маусым-тамыз аралығында өлім-жітім жиі тіркелді. Дәл осы аралық дәрігерлерге де үлкен салмақ салды. Орталықта қона жатып жұмыс істедік. Кейін бас қаладағы «Hilton» қонақүйін мекен еттік. Жұмыс барысында сақтық шараларын қатаң орындадық. Соның арқасында індетті жұқтырған жоқпыз. Десе де, үнемі арнайы қорғаныш костюмімен жүру, бетперде тағу ыңғайсыздық тудырды. Бірақ қауіпсіздікті қалай да сақтау керек болды, – дейді ол.
Сабыр Көпсалалы медициналық орталықтан ашылған изоляторда жұмыс істеп, коронавирусқа қарсы күрес басталған сәттен-ақ алғы шепте жүрді. Ол – Қазақстан бойынша қауіпті індеттен жазылып шыққан 100-інші науқасты емдеген дәрігер. Бұл туралы отандық бұқаралық ақпарат құралдарында көп жазылды да.
– 83 жастағы әжейді аурудан айықтырып шығардық. Жалпы, жүздеген адамды қауіпті індеттен арашалауға атсалысқан екенбіз. Еңбегіміз еленбей қалған жоқ. Еңбекақымыздан бөлек, қауіптілігі жоғары санатқа жататын дәрігер болғандықтан, ай сайын 850 мың теңге көлемінде мемлекеттің уәде етілген үстемеақысын алып тұрдық. Осы орайда дәрігерлерге барынша қолдау көрсеткен Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевқа ризашылығымды білдіремін, – деді ол.
Қазір жер-жерде коронавирустың екінші толқыны басталғаны туралы жиі айтылып та, жазылып та жүр. Сондықтан Сабыр Орынбекұлы ел тұрғындарын індетке бейжай қарамауға шақырды.
– Әуелде көбі сенген жоқ. Сәл ғана нәрсе деп салғырт қарады. Осының салдарынан қауіпті індетті өршітіп алдық. Сақтық шараларын уақытында қолға алғанда, шығын да аз болатын еді. Қазір Еуропаның кейбір елдерінде коронавирустың екінші толқыны басталды деген ақпараттар таралуда. Жақсылық емес, әрине. Қазақстанның денсаулық сақтау саласы екінші толқынға дайын. Бірақ оның бізге келмегені жақсы. Сондықтан босаңсуға болмайды. Қарапайым тұрғындар бетперде тағып, қолды мұқият жуып, арақашықтықты сақтауы керек. Әзірше коронавирустан құтқаратын жол осы ғана, – дейді дәрігер-инфекционист.
Сабыр – үйдің кенжесі. Астанада жүргендіктен, алыстағы анасы, туған-туыстары үшін алаңдайды. «Деннің саулығынан асқан байлық жоқ!» дейді біздің кейіпкер.
