Осыдан 10-15 жыл бұрын Қостанай облысында 20 мыңнан астам белорус тұратын. Олардың біразы тарихи отанымызға қоныс аударды. Тобыл өңірінде қазір шамамен олардың 13 мыңдайы қалды. Кеткендер мен қалғандар жиі хабарласып, амандық-саулық сұрасып, екі елдің жағдайын білісіп тұрамыз. Олар көбіне өздерінің өсіп-өнген туған жері – Қазақстанды қатты сағынғандарын, қазақ халқынан тек жақсылық көргендерін айтады. Бүгінде Беларусь елінде Қазақстанды түсінде көріп жүргендер көп.
Бәріміз де қазақ топырағына қарыздармыз. Ешкімнен кем қылмай бағып-қағып, тәрбие беріп, азамат етіп өсірген қасиетті жерге қалай бас иіп, алғыс айтпассың?! Әке-шешем Қазақстанға сонау тың игеру жылдары, анам, Прасковья Васильевна, комсомолдық жолдамамен Украинадан, әкем әскерден кейін Костромадан келді. Мен 1 наурызда дүниеге келіппін. Сондықтан бұл күн – маған қос қуаныш сыйлайтын ерекше мереке. Туған-туысқандарым, бала-шағам, дос-жарандарымды шақырып, Алғыс айту күні мен туған күнімді қатар атап өтемін. Өзім Қамыстыда бірінші сыныпқа барып, мектепті Қостанай қаласында тәмамдадым. Көршілеріміздің көбі – қазақтар. Бәрімен аралас-құралас, тату-тәтті тұрамыз.
Анам алғаш қоныс аударған жылдары қазақ көршілерінен көрген жақсылығын өмірінің соңына дейін айтып өтті. «Ол кезде жаспыз ғой, бұл жаққа эшелонға мініп, комсомол жасағы болып, ұрандатып жеттік. Сөйтсек, тіпті дұрыс киім де алмаппыз. Көрші үйдегі Қалима бастаған жиырма шақты әйел күздің қара суығында күнұзақ қырманда жүреміз. Үстімде жұп-жұқа күрте, аяғымда керзі етік. Бірде қатты суық тиіп, қызуым көтеріліп, төсек тартып жатып қалдым. Ол кезде білікті дәрігер де тапшы. Қалима сонда он күн бойы жұмысқа кетіп бара жатып таңертең бір, жұмыстан келген соң кешке бір қойдың майын салып қайнатылған ыстық сүт әкеп беріп тұрды. Содан тәуір бола бастадым. Қалиманың шешесі өте жақсы адам еді. Ертең жұмысқа шығамын деп отырған күні сол кісі келіп, бір түйіншек тастап кетті. Ашып қарасам, түбіттен тоқылған жағалы жылы кеудеше, екі жұп жылы шұлық екен. Әлгіні көргенде өз анам есіме түсіп кетіп, егіліп жылап алдым. Шынымды айтсам, үйден алыс шалғай түкпірде жүріп, әлі дұрыс танысып-білісе қоймаған бейтаныс адамдардың осындай қамқорлығын көріп, жылылығын сезінемін-ау деп мүлде ойламаған едім. Өздерінің де тұрмысы жетісіп тұрған жоқ, шиеттей бала-шағасымен бірде аш, бірде тоқ өте жұпыны өмір сүріп жатқанын көзім көріп жүрді. Жергілікті халыққа алғыстан басқа айтарым жоқ», деп отыратын анам марқұм.
Енді міне, қазір ойлап отырсам, менің анам қазақ халқына деген алғысын аузынан тастамай кеткен екен.
Бүгінде Қостанай облысында тұрып жатқан белорус этносының өкілдері дерлік өзге отандастары сияқты Қазақстан Республикасының игілігі үшін еңбек етіп жатыр. Бірі егін егіп, бидай өсіріп, диқаншылықты кәсіп етсе, енді біреулері машина жасау, мемлекеттік қызмет, ғылым, өнер, спорт саласында толайым табыстарға жетіп, абырой биігінен көрініп жүр. Тобыл өңірінде жемісті еңбек етіп, есімдері облыс, республика жұртшылығына кеңінен танымал болған қандастарым да баршылық. Өзім 1999 жылдан бері облыстық Ассамблеяның мүшесімін. 15 жыл бойы Ассамблея жүзеге асырып жатқан волонтерлік жобаларға белсенді атсалысып келемін.
Алғыс айту күніне орай, бірлігі мен ынтымағы жарасқан барша қазақстандықтарды атаулы мерекемен шын жүректен құттықтай отырып, қиын-қыстау кезеңде барлығын ақ пейілімен бауырына тартып, алаламай жанашырлық танытқан көңілі дархан қазақ халқына басымды иіп, ерекше алғысымды білдіргім келеді.
Алексей БУЛАНОВ,
Белорус этномәдени орталығының мүшесі
Қостанай қаласы
