Қоғам • 02 Наурыз, 2021

Перзент сүймей адамның мейірі қанбас

438 рет
көрсетілді
5 мин
оқу үшін

Бұрын ең соңғы үміт – ЭКҰ арқылы перзентті болу көбінесе бақуатты немесе ішпей-жемей аңсатқан сәби жолында қаражат жинайтындарға бұйырған бақ еді. Енді елімізде экстракорпоральды ұрықтандыру үдерісінің қолжетімділігі артып келе жатқанын қуана хабарламас бұрын, елімізде 11 мыңнан астам әйелдің бедеулік есебінде тұрғанын айта кету керек. Бұл ресми статистика ғана, шындығына келсек, сәбилі болуды аңсайтын отбасылар әлдеқайда көп.

Перзент сүймей адамның мейірі қанбас

Сондықтан ЭКҰ бағдарламасына 2021 жылы бөлінген квота саны 7 мыңға дейін көбейді. Бұл квота беру көрсеткіштерін кеңейтуге, оларды алу кезегінің азаюына мүмкіндік береді. Бағалай білгендерге бұл да бақытты болу жолында мемлекет тарапынан жасалып жатқан орасан демеу, қомақты қаражат.

Қазақстанда экстракорпоральды ұрық­тан­дыру үдерісінің қолжетімділігі артты деуге хақымыз бар. Бұрын тегін меди­ци­налық көмек шеңберінде ғана жасалатын жоғары технологиялық қызметтің бұл түрі 2020 жылдан бастап медициналық сақтандыру пакетіне енген болатын.

«Әлеуметтік медициналық сақ­тандыру қоры» КЕАҚ Алматы қала­лық филиалының басшысы Тілеухан Әбілдаевтың айтуынша, экстракорпоральды ұрықтандыру бағ­дарламасы 2010 жылдан бастап мем­лекеттік тапсырыспен жүзеге асырылып келді. Биыл елімізде 7 мыңға жуық үміткер «Аңсаған сәби» арнайы президенттік бағдарламасы шеңберінде ЭКҰ жасатып, ата-ана бақытын сезінуге мүмкіндік алмақ. «Мәселен, 2020 жылы Алматы қаласында 643 ЭКҰ жасалған. Оған 563 млн теңге бөлінді. Биыл 1 238 манипуляция жоспарланған. Оған қарастырылған сома 2 есе артып, 1,1 млрд теңгені құрап отыр», дейді филиал директоры.

Биыл оңтүстік астанада аталған бағ­дар­ламаға 7 медицина ұйымы қаты­сып жатыр. Барлығы Медициналық сақтандыру қорымен келісімшарт бекіткен. Бұлар – «Private clinic» ЖШС, «Акушерлік, ги­не­­кология және перинатология ғы­лы­­ми орталығы» АҚ, «PERSONA» ЖШС, «Экомед» фирмасы» ЖШС, «Реп­родуктивтік медицина институты» ЖШС, «Клиника AMD» ЖШС, «Нұрай» ЭКО клиник» ЖШС.

ЭКҰ бағдарламасына қатысу үшін тіркелген емханаға барып арнайы есепке тұру қажет. Тиісті көрсетілімдер болған жағ­дайда дәрігерлер квотаға кезекке қояды. Квота жергілікті Қоғамдық ден­саулық басқармасындағы арнайы ко­мис­сия шешімімен беріледі. Осы арада қосалқы репродуктивтік әдістерді пай­далану процесі ДСМ 2020 жылы 15-желтоқсандағы бұйрығы негізінде жү­зеге асырылатындығын еске сала кету керек. Бұйрықта жасанды ұрықтандыруға қойылатын талаптар толық жазылған. Мәселен, ЭКҰ бағдарламасына квота бойынша жасы 18-42 аралығындағы со­матикалық, эндокриндік денсаулығы бір­­қалыпты әйелдер қатыса алады. Ан­тимюллер гормоны көрсеткіші (АМГ) 1,0 нанограмм/миллилитрден жоға­ры, фолликулостимуляциялық гормон (ФСГ) көр­сеткіші 12-ден төмен, ал фол­ликул­дар­дың жалпы саны алтаудан кем болмауы тиіс.

Қалай десек те, экстракорпоральды ұрық­тандыру әдісі – дүние жүзінде бе­лең алып жатқан бедеулік кеселіне қарсы күрестің ең тиімді тәсілдерінің бірі. Әлем елдері бұл әдісті пайдаланып келе жатқанына 40 жылдан асқан, ал Қазақстанда аталған процедура 1996 жылы қолданысқа енді. Қазіргі таңда рес­публика бойынша 22 мыңнан астам бала осы бағдарлама арқылы дүние есігін ашқан.

«Ал Нұр-Сұлтан қаласында бедеулік бойынша есепте тұрғандар саны – 1 331. Біздің отбасын жоспарлау бөлімшесі ҚРТ көрсету – ЭКҰ-ға дайындау жөніндегі ұйымдастыру-әдістемелік және үйлестіру орталығы ретінде жетекші ұйым. Биыл елордаға 486 квота бөлінді. Әзірге 200 квота беріліп, пациенттер дайындалуда. Осы жылы бастапқы медициналық-санитарлық көмек көрсету ұйымдары бұрын қаралмаған және жеке медицина орталықтарына қаралған бедеулік көрсеткіштері бар пациенттерді анықтап, белсенді жұмыс жүргізуде», дейді Нұр-Сұлтан қаласындағы №2 қалалық көп­бе­йінді аурухана директорының амбу­ла­то­рия­лық қызмет жөніндегі орынбасары Сәуле Ибраева.

«Аңсаған сәби» мемлекеттік бағдар­ла­масы биыл қаңтар айынан басталды. Осы бағдарлама аясында ЭКҰ-ға бөлінетін квота саны 7 есеге – 7 мыңға дейін ұлғайтылса, Алматыға 800 квота бөлінді. Оған қалалық Қоғамдық денсаулық сақ­тау басқармасы жауапты. Келесі жылы ми­нистрлік тарапынан 300-350 квота жоспарланып отыр. Республикалық бюд­жет­тің тарапынан келіп жатқан қар­жы­ның кімдерге берілетіні құрылып жат­қан комиссия арқылы мамандармен бірге шешіледі», деді Алматы қаласының әкімі Бақытжан Сағынтаев.

Мәселен, өткен жылы Алматыда ЭКҰ-ға 130 квота бөлінген болатын. Әйел­дерді ЭКҰ-ға жіберу туралы шешім қа­ла­лық қоғамдық денсаулық басқармасы жаны­нан құрылған комиссия отырысында қабылданады. Бүгінде кезекте 700-ден астам әйел тұр. Қорыта айтқанда, Ал­ма­тыда мыңнан астам әйел сақтандыру есебінен ЭКҰ жасата алады.