Әсіресе, қазақ қыздарының тағдыры тәлкекке түсіп, ары аяққа тапталған тұста кібіртіктемей, батыл қимыл жасау – құқық қорғау органдарының ғана емес, бүкіл ұлттың намысын жырту деген сөз. Заң қатайғанмен, пенденің пейілі түзелмей адам саудасы да күн тәртібінен түспейді. Мұны Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев «Жаңа жағдайдағы Қазақстан: іс-қимыл кезеңі» атты халыққа Жолдауында атап көрсетті. Ұлттық қоғамдық сенім кеңесінің басқосуында да ел Президенті бұл мәселе бойынша тұрақты түрде жұмыс жүргізу қажеттігін қатаң ескертіп, барлық уәкілетті органдардың батыл әрі үйлесімді әрекет етуін талап еткен болатын. Бұл бағытта Қазақстанның заңнамасын халықаралық стандарттарға сай бейімдеуді тапсырып, адам саудасына қатысты қылмыстардың алдын алу және оларды анықтау бойынша нақты шараларды қабылдауға екпін берді. Қазіргі таңда құқық қорғау органдары мұндай қылмыстарды анықтау мен тергеу іс-шараларын жетілдіріп келеді. Нәтиже де жоқ емес. Соның бірі – таяуда ғана әшкереленген «Бахрейн ісі».
Тегіңді талқандаймын десе қазір қылмыстың сан сорақысы жетіп артылады. Тұтас ұлтқа қауіп төндіріп тұрған сондай азғындықтың бірі – қыздарымызды қызықтырып шетел асырып, жат жерде құжаттарын тартып алып, жезөкшелікке салу болып тұр.
ІІМ Тергеу департаментінің басшысы Санжар Әділов онлайн режімде өткен брифингте дүйім жұртқа «Бахрейн ісі» деген атпен белгілі болған атышулы тергеу ісіне қатысты жаңа мәліметтерді хабарлады.
«Жалақысы жоғары жұмысқа тұрып, күреп ақша табасың» деген жылтырақ сөзге сеніп, шетел асып кеткен қазақтың 39 қызы Бахрейн Корольдігіне келгенде жыныстық құлдыққа түскенін бір-ақ білген. Қаракөздердің «ол жақта ат басындай алтын бар» деп басын айналдырып, келе салысымен бар құжаттарын жинап алып, жезөкшелікпен айналысуға мәжбүрлеген қылмыстық топтың қазіргі таңда 19 мүшесі анықталып, 15-і қамауға алсынса, үшеуіне халықаралық іздеу жарияланған. Өрімдей қыздарға қорған болудың орнына қорлап келген трансұлттық ұйымдасқан топтың құрамында қазақстандықтардан бөлек, Ресей және Бахрейн азаматтары болған.
Адам саудасымен айналысып, арам ойларын іске асырып келген бұл қылмыстық топ 2016 жылдан бастап, 2020 жылға дейін ел аумағында Бахрейн Корольдігіне жезөкшелікпен айналысу үшін қыздарды жалдаумен және жіберумен айналысып келгені анықталып отыр. Ең сорақысы, жоғарыда айтылған 39 қыздың барлығы қазақы қаймағы бұзылмаған Түркістан облысы мен киелі мекен Шымкент қаласының тұрғындары болып шыққан.
Естіген елдің жанын түршіктірген «Бахрейн ісі» өткен жылдың ақпан айында белгілі болған еді. Сол кезде дүйім ел БАҚ арқылы Бахрейн Корольдігінде 21 қазақстандық қыздың сексуалдық құлдықтан босатылғаны туралы естіп-білді. Бұл бизнестің қыр-сыры мен құпиясын мықтап меңгеріп алған қылмыстық топ мүшелері құрбандарын көбіне оңтүстік өңірден таңдап алып, негізінен тұрмыстық деңгейі төмен отбасылардан шыққан бойжеткендерге шетелде қызмет көрсету және қонақүй саласында жұмыс істеуді ұсынып, тұзақтарына түсіріп отырған.
С.Әділовтің хабарлауынша, соңғы екі аптаның ішінде полиция қызметкерлері осындай жолмен елден кетіп, Бахрейнде тәнін саудалауға тура келген тағы алты қызды анықтаған. Алайда, бұл қыздар ебін тауып құлдықта ұстап отырған қожайындарынан қашып шыққанымен, өз беттерінше туған жерлеріне орала алмаған. Орналасқан жері анықталғанын кейін Сыртқы істер министрлігінің көмегімен қыздар Бахрейн, Түркия және БАӘ-ден қайтарылған. ІІМ Тергеу департаменті бастығының айтуынша, қазіргі таңда құқық қорғау органдары Бахрейн жерінде жезөкшелік бизнестің көрігін қыздырып келген тағы бір трансұлттық ұйымдасқан қылмыстық топты әшкерелеп, мүшелерін қолға түсіріп, материалдарды толықтай Бас прокуратураға жолдаған.
Бұл іске қатысты трансұлттық қылмыстық топты құру және басқару бойынша қосымша қылмыстық іс қозғалып, жақын уақытта іс аяқталысымен материалдар айыптау қорытындысымен сотқа жолданбақ.
Қазіргі уақытта шетелде жезөкшелікке салынған жәбірленушілердің барлығы елімізге қайтарылып, отбасыларына оралған. Жылтырақ өмірге қызығып, жыныстық құлдыққа түскен қыздарға әлеуметтік, медициналық, құқықтық және психологиялық көмек көрсетілуде.
«Адам саудасы тек құқық қорғау органдарының ғана емес, бүкіл қоғамның өзекті мәселесіне айналып отыр. Өйткені қарапайым халықтың құқығы мен бостандығына тікелей қатысты болғандықтан, бұл түйткілге атүсті қарауға болмайды. Өкінішке қарай, шекаралардың ашықтығы, көші-қон ағындарының күн санап артуы және экономиканың дамуына қарай қылмыстың бұл түрі де өзгеріп, мемлекетаралық және трансұлттық сипатқа ие бола бастады. Сол себепті адам саудасына қатысты әр іс ІІМ-нің жіті бақылауына алынады», деп атап өтті департамент басшысы.
Адам саудасының алдын алу, әлемді шарлап кеткен бұл қылмыстың жолын кесу және трансұлттық қылмыстық топтарға қарсы күрес жүргізу мақсатында бүгінде ІІМ басқа да мүдделі мемлекеттік органдармен бірлесіп, Үкіметтің іс-шаралар жоспарын іске асырып келеді. ТМД мемлекет басшылары кеңесінің шешімімен бекітілген қылмысқа қарсы күрестің бірлескен іс-шараларының мемлекетаралық бағдарламасы шеңберінде де азаматтардың халықаралық трафигін болдырмау жөнінде тұрақты жұмыс жүргізілуде.
Брифинг барысында С.Әділов бүгінде ішкі істер органдарында адам саудасына қатысты 133 қылмыстық іс бойынша тергеу жүргізіліп жатқанын атап өтті. Бұл істер бойынша 48 адам қылмыстық жауапкершілікке тартылса, 15-і қамауға алынған.
