Бір туындыдан-ақ бір халықтың бүкіл ғұмырбаянын тануға болады. Әрине, әркім өз биігінде. Біз де алғаш алтынға оранған адамды көріп таңдай қаққанбыз. Әлем оның қазақтың құнарлы топырағына біткеніне қайран қалған. Бізді мәдениеттен алыс санағандар сан соққан сол сәтте. Сөйтіп, тарихтың жаңа парағы ашылды. Бірақ оған әлі не жазарымызды білмейміз. Бұл да бір қасірет.
Көңілдегі ойды көріктей көтерген Қазақстанның еңбек сіңірген өнер қайраткері Ағымсалы Дүзелхановтың «Алтын адам» картинасы. Егер тірідей көргіңіз келсе, Ұлттық музейде орналасқан. Қылқалам шебері аталған шығарманы 1969-1970 жылдары Есік қорғанынан табылған археологиялық жәдігердің әсерімен жазған. Әсем әсер бояуға ұласты. Содан соң кенеп бетіне тарих бітті.
Автордың қиялынан туған көркем бейне жігеріңді шыңдайды. Әртүрлі бейнедегі алтын жапсырмалармен безендірілген алқызыл киім мен басына конус пішінді дулыға киген сақ жауынгері еліміздің мемлекеттік символына айналды. Ол енді бөгенайы бөлек әңгіме. Бізді тамсантқан – суретшінің сырбаз туындысы.
Картинаның ортасына атта отырған жауынгер бейнеленген. Алтын адамның басына конус пішінді ұзын бас киім кигізілген. Жауынгердің беліне қызыл былғарымен қапталған қынапты қылыш байланса, қолына алтын жапсырмалы қынға салынған қанжар ұстатқан. Ең қызығы оның киімі аң стиліндегі жапсырмалармен безендірілген. Ат әбзелдерінің пішіндері де әртүрлі темір жапсырмалармен әдіптелген.
Суреттің екінші планынан Алтын адамның өте көп әскерін көреміз. Олардың арасында көпті көрген ақсақалдар да, күші тасыған жас жауынгерлер де бар. Жауынгердің жүзінен батылдық пен қайсарлық байқалады. Оған қарап тұрып алдағы сәтте Алтын адам бастаған мыңдаған жауынгердің жорыққа шығатынына сенесіз.
Суретші картинаның құрылысына алаңның төменгі жағын пайдаланған. Соның нәтижесінде Алтын адамның тұлғасы алып көрініп, композицияның ортасына айналады. Сонысымен жауынгер бейнесінің маңыздылығы артып, оқырманға айбындылық береді. Біздің ой осындай.
