11 Ақпан, 2014

Білімдінің ертеңі еңселі

765 рет
көрсетілді
7 мин
оқу үшін
Саттар КуашбаевЕлбасының биылғы кезекті Жолдауын тыңдағанда рухымыз көтеріліп, кеудемізде мақтаныш сезімі ұялады. Биылғы Жолдаудың маңызы зор. Себебі, Жолдау «Қазақстан-2050» Стратегиясының орындалуының негізгі жолдарын айқындап берді. Қарап отырсақ, сонау 1997 жылдың қоңыр күзінен бастау алған Елбасы жолдаулары – тәуел­сіз Қазақ елінің саяси өмірін­дегі аса маңызды тарихи құжаттар. «Қазақстан-2050» Стратегия­сы жарияланғанда, қоғамда жет­кен жетістіктерге қанағат тұт­сақ, сонша биік мақсаттарды қой­ып не қажеті бар, оған жете ала­мыз ба деген сұрақтар туын­дады. Елбасының биылғы Жол­дау­ында осы сұрақтарға жауап берілді. Жолдауда Елбасы мұн­дай мақсатқа жету оңай емес­тігін атап көрсетті. Дегенмен, еліміздің тәуелсіздік жылдарында жеткен табыстары: дамудың негізінің қалануы, халқымыз әлеуетінің, еліміздің шикізатқа бай болуының, елде татулық пен тыныштық орнауының бұл мақсатқа жетуге мүмкіндік бе­ре­тінін айтты. Елімізді біріктіретін Мәңгілік Ел патриоттық жобасы – Стратегияны орындаудың басты түп­қа­зығы. Ал бізді, жоғары оқу орны өкілдерін айрықша толған­дырған отандық ғылым сала­сын жаңаша қаржыландыру мәселесі болды. Сондай-ақ, университет оқытушыларының жалақысы мен студенттерінің шәкіртақыларын көбейту, сөз жоқ, оларды материал­дық және моральдық тұрғыдағы үлкен қолдау болмақ. Болашақ ғылым мен білімді дамытуға өз үлестерін қосатын үлгерімі жақсы студенттер мен оқушыларды қолдау мақсатында, Елбасы 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап стипендия­лар мөлшерін 25 пайызға өсі­руді Үкіметке тапсырғаны – сту­денттердің білім мен ғылым­ға деген ынта-ықыласын, құл­шы­­ны­­сын оятып, болашақта ғы­лым­да жетістіктерге жетуге ұмтыл­дырары сөзсіз. ERA_7522 Жалпы, биылғы Жолдауда қазақ­стан­дықтардың әл-ауқа­тын артты­руға ерекше көңіл бөлін­ген. Ол үшін әлеуметтік-эконо­микалық жаң­ғыр­туды қолға алу басты міндеттердің бірі болып бекітілді. Бұл – халық үшін аса маңызды. Сондай-ақ, бұл жолғы Жолдауда да халықтың қолай­лы және жайлы өмір сүруі үшін қалалық инфрақұрылымдарды заманауи үлгілерге сәйкес жаңғырту, жол, көлік және медицина саласын ілгері дамытуға да назар аударылған. Президент Жолдауындағы гума­низмнің және әлеу­­мет­тен­ді­рудің ерекше бір көрі­нісі – мүм­кіндігі шектеулі аза­мат­тарға көбі­рек көңіл бөлу. Ел­басы олардың мақсат-мүдделерін ой­лап, қоғамның толыққанды мүшесі ретінде қам­қор­лық білді­ріп, жұмысқа қабылдауды тап­сырса, ал біз, білім беру меке­мелері инклюзивті білім мен тәрбие беруді жандандыруымыз керек. Президент Жолдауында мәде­ниет­ті дамытуға да жаңаша серпін бер­ді. Мәдени саясаттың ұзақмер­зім­ді тұжырымдамасын әзірлеуді тап­сырды. Елбасымыздың Жолдаудағы қазақ тілінің Мәңгілік тіл бо­ла­тындығы туралы мәлімдемесі Қазақ елі тарихына алтын әріп­тер­мен жазылатын болады. Шын­дығын айту керек, Пре­зиденттің Мәңгілік Ел атты ұлттық идеологияны қалыптастыру туралы тапсырмасын бәріміз де зор мақтаныш сезіммен, үлкен тебіреніс үстінде отырып қабылдадық. Бұл идеологияның арқауы ретінде қазақ­стан­дықтарды патриоттық, қонақ­жайлық және меймандостық рухында тәрбиелеуде теңдесі жоқ халқымыздың салт-дәстүрі мен әдет-ғұрыптары таңдалса, нұр үстіне нұр болар еді. Елбасы биылғы Жол­дауында жастарға үлкен сенім білдірді. Білім беру мекемелері маман даярлаумен қатар, сегіз қырлы, бір сырлы, ерік-жігері мығым, елін, жерін қастерлейтін, алда тұрған асуларды қиналмай алуға қабілетті адам тәрбиелеуге міндетті. Білім беру ісіндегі тәрбиенің орны қай кезде де маңызын жоймайды. Өйткені, білім беру ісі патрио­тизм, адамгершілік, рухани даму, заңға бағынушылық сияқты құнды­лық­тармен астаса жүруі керек екен­дігі қоғам тарапынан қолдау тау­ып отырғанын айтуымыз ке­рек. Айтылғандардың бәріне немқұ­рай­лықпен қарамай, тәрбие ісінде ұсақ-түйек болмайтындығын барлығымыз жете түсініп, ата-ана, қоғам мүшесі ретінде көзқарасымызды айқын танытып, жастарымыздың бойына адами құндылықтарды сіңіре біл­сек, нұр үстіне нұр болар еді. Өйт­кені, осы орайда біздің алдымызда тәрбие жұмысын түбірінен қайта құру міндеті тұр. Жас ұрпаққа сапалы білім мен тәрбие беру отбасынан, балабақшадан және орта мектептен бастау алады. Елбасының Жолдауда осы мәсе­леге және бір рет көңіл аударуы қоғам­дағы сенімділікті нығайтып отыр. Себебі, қоғамның аса маңызды құнды­лықтарының бірі – білім. Жалпы, биылғы Жолдауды елімізді серпін­ді, екпінді өркен­де­тудің басты те­мір­қазығын айқындап берген стра­тегиялық құжат ретінде бағалауға болады. Халықаралық тəжірибе ерте ба­лалық шақтан ересек жасқа дейін адами капиталға, атап айтқанда, білім беруге бөлінетін инвестицияның экономика мен қоғамға елеулі қайтарымы болатынын дəлелдеп отыр. Адами капиталға бөлінетін инвестициялар жылдам өзгеретін əлемде бейімделе алатын техникалық прогрессивті, өнімді жұмыс күшін құру үшін аса қажет. Болашақтың табысты экономикасы білім беруіне, халықтың дағдылары мен қабілетіне инвестициялайтындар болмақ. Білім беруді əлеуметтік қажеттіліктерге жұмсалатын шығындар ретінде ғана емес, инвестициялар ретінде түсіну қажет. Қазақстан Республикасында ел бас­шылығының адами капитал­ды да­мы­тудың қажеттілігі мен маңызды­лығын түсініп, білім беру жүйесін реформалауды бастауға жəне жүргізуге жан-жақты қолдау көрсетуінің нəти­жесінде білім беруді қарқынды дамыту мен жаңғырту мүмкін болып отыр. Білім беру саласындағы мем­лекеттік саясаттың басым бағыты өскелең ұрпақты тəрбиелеу жүйесін дамыту болып табылады. Жоғары білім республика экономикасының барлық салалары үшін құзыретті жəне бəсекеге қабілетті мамандарды кəсіби даярлауды қамтамасыз етуде, ғылым мен өндірісті біріктіруде маңызды рөл атқарады. Жолдауда Мәңгілік Елге тән болуы тиіс тезистердің бәрі айтылды. Басқа салаларды сала мамандары жіктеп айта жатар, мен өзім білім ордасында қызмет еткендіктен, жас­тарды тәрбиелеу, оқыту, ізденіске – ғылымға баулу мәселесіне мән бердім. Жастар – қоғамдағы тегеуріні мықты күш. Президентіміз жастардың заман талабына сай қалыптасып, еңбек етуін, білім алуын, түрлі жаңашыл­дықтарды жете қабылдап, жастық күш-жігерлерін Отаны үшін жұмсағанын қалайды. Қалап қана қоймай оған жағдай туғызып отырады. Ел дамуының сан-салалы бағыт­тарын жүйелеп, қордаланған мәсе­лелерді шешудің, табысты болудың жол­дарын айқындаған Елбасы Жол­дауы еңбектеген баладан, еңкейген кәріге дейін рух берді десем қателес­песпін. Ұлттық дәстүр мен ұрпақ тәрбиесін сабақтастырған салада жү­ріп, бүгінде ақ самайлы ақылман әжелердің басы-қасында болу заманауи қоғамға белсенділікпен араласуды талап етеді. Аға буын кейінгі ұрпақтың білімі мен білігін, алапат күш-қуатына сүйсіне отырып, ұлттық тіл мен ділден, діннен алшақтамауға көп көңіл бөледі. Қорыта айтқанда, алдымыз­дағы бағындырар биіктер мен алынар асулар айқын, ендігі баршамыздың міндетіміз, осынау асқақ мұрат-мақсаттарды іске асыру үшін жан аямай еңбек ету. Саттар ҚУАШБАЕВ, Оңтүстік Қазақстан облыстық мәслихатының депутаты, экономика ғылымдарының докторы, профессор.