Елорда • 01 Желтоқсан, 2021

Ұлы дала мұралары

516 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Кеше Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті – Елбасы Н.Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру», «Ұлы даланың жеті қыры» бағдарламалық мақалалары аясында және Тәуелсіздіктің 30 жылдық мерейтойына орай Нұр-Сұлтан қаласындағы Қолжазбалар және сирек кітаптар ұлттық орталығында Әзірет Сұлтан мем­лекеттік тарихи-мәдени қорық-музейінің ұйым­дастыруымен «Ұлы даланың жазба мұралары» атты тақырыптық көшпелі көрме өтті.

Ұлы дала мұралары

Маңызды жиынды ашып пікір білдірген Әзі­рет Сұл­тан мемлекеттік та­ри­­хи-мә­дени қорық-музей ди­­рек­торының міндетін ат­­қа­рушы Ерсін Тәжі­баев­тың айтуына қара­ғанда, ел­­орда төрінде көрме өткі­зу­­дегі басты мақсат Түр­кіс­тан өлкесінің тарихи құн­­­­дылықтары мен рухани-мә­­­дени келбетін астаналық ағайын­дарға таныстырумен қатар, ме­кемеаралық ынты­мақ­тастық орнату екен.

Бұл реткі көрме экспозиция­сына музей-қо­рық­тың негізгі қорынан алын­ған 60-қа жуық экспонат әке­лінсе, олардың 37-сі жазба ес­керткіштер де, қалғандары Құран тәпсірлері мен қасиетті кітапты көркем безендірген картиналық үл­гілер, сондай-ақ күрсі, тас­пих, шырағдан секілді заттық мұ­ралар екен.

Көрме сөресіне қойылған жәдігерлерді жеке-жеке таныстырар болсақ, ХVІІІ-ХІХ ғғ. тән қолжазба және ХХ ға­сырдың басында Қазан бас­пасынан жарық көрген қа­сиетті құрандар, 1910 жы­лы араб-парсы тілінде Қазан бас­пасынан шыққан тәпсір­­лер, сахих әл-Бухаридің араб тілінде Ыстанбұлдың Дар әл-Халифат әл-Ғалия Ға­мира баспаханасында 1897 жы­лы басылған «Мұхаммед (с.а.у.) хадистері», 1906 жылы Қазан қаласында «Ағайынды Каримовтер» бас­паханасынан шыққан түркі тілінде жазылған «Мың бір хадис» кітабы, Қожа Ахмет Ясауидің 1845 жылдары кө­шірілген қол­жазба «Диуани хикмет» кі­табы, «Диуани хикмет» кітабының Қазан баспасынан шыққан нұсқалары, ғұлама Құл Азимнің «Хикмет» кіта­бы, С.Бақырғанидің ХVІІІ ға­сырда көшірілген қолжазба «Диуан» кітабы, әулие Бидел­дің «Диуан» кітабының қол­жазбасы, Қожа Хафиздің 1910 жылы Қазан баспасынан шыққан «Диуан» кітабы, Со­фы Аллаярдың парсы тілін­де жазылып, Ташкент бас­па­­сынан шыққан «Мәсләк әл-Мут­такин» кітабы, 1907 жы­лы түркі тілінде Бұқара баспасынан шыққан «Діни өлеңдер жинағы» кітабы, Әлішер Науаидің Ташкент баспасынан шыққан «Ғазал», «Диуан» атты кітаптары, имам Мағрудидің қолжазба «Қи­сасы», Шайық Худайдат Таш-Мұхаммед әл-Бухаридің ХVІІІ ғасырда жазылған «Бустан уль-Мухиббин» кітабы, т.б. құн­ды дүниелерді көпшілік та­машалады. Сонымен қатар Құран Кәрім кітабының аят­тары, насх және сульс үлгі­сі­мен ж­азылған картиналары кө­рермен назарына ұсынылады.

Мәдени шараны түйін­деген Қолжазбалар және сирек кітаптар ұлттық орта­лы­ғының басшысы Жандос Бол­ды­қов: «Аталған көрме елор­далықтар үшін рухани қазына болары анық. Өйткені ежелгі рухани қазына – ежелгі қолжазба кітаптардың халыққа берері мол. Бұл көрме осы жыл­дың аяғына дейін бір айға жу­ық келушілерге қызмет көр­­се­теді. Жақсыға жаны құ­мар кө­рермендерді көрмені та­ма­ша­лауға шақырамыз», деді.

Соңғы жаңалықтар

Су үнемдейтін қондырғы

Технология • Кеше