Экономика • 20 Қаңтар, 2022

Мұнай бағасы көтеріле ме?

174 рет
көрсетілді
5 мин
оқу үшін

18 қаңтар күні мұнай бағасы 2014 жылдан бері алғаш рет барреліне 88 доллардан асып түсті. Сарапшылардың айтуынша, Таяу Шығыстағы шиеленіскен ахуал «қара алтынның» күрт қымбаттауына себеп болған. 19 қаңтарда баға 89 доллар межесін бағындырды. Осылайша, теңгенің де нығая түсіп, Қазақстан қор биржасында 1 доллардың 434,07 теңгеге сатылуына жол ашты. Мамандар бұл қымбаттаудың әлі басы ғана деп отыр.

Мұнай бағасы көтеріле ме?

Bloomberg-тің жазуын­ша, йемендік хуситтердің ОПЕК өн­ді­рушілерінің ірі үшті­гі­не кі­ре­тін Біріккен Араб Әмір­лік­те­ріне шабуыл жасауы мұнай бағасының көтерілуіне әсер етті. «Нарықтағы көңіл күйді позитивті деп баға­лау­ға болады, ал БАӘ-ге жасалған шабуыл бағаны тағы да көтеріп жіберді» дейді ING сарапшысы Уоррен Паттерсон. Себебі мұн­дай тосын оқиғалар кезінде трейдерлер мұнай жеткізу кезінде ір­кі­ліс бола ма деп қорқады. Егер төтенше жағдайдың өндіріске кесірін тигізбейтіні анықталса, онда баға төмендей бастайды. Ал егер ахуалдың ұзақ мерзімді зардабы болса, онда баға шарықтай түседі.

2022 жылдың 17 қаңтарында хуситтер Абу-Дабидегі Ұлттық мұнай компаниясының нысан­да­ры мен халық­ара­лық әуе­жай маңындағы құрылыс ала­ңы­на ұшқышсыз ұшақ және баллис­ти­ка­лық зымырандармен шабуыл жасап, салдарынан 3 адам қаза тауып, алтауы жарақат алды. «Әл-Жазира» телеарнасының хабар­лауынша, хуситтер қарулы күш­терінің қолбасшысы Махди әл-Машат «егер Әмірліктер агрессия танытар болса, онда олардың эко­номикасы мен инвестициясына бұдан да зор қатер төндіреміз» деп мәлімдепті.

Йемендегі ахуал 2014 жылдан бері шиеленісіп тұр. Сол жылы үкіметтік күштер мен хуситтер арасында қарулы қақтығыс бас­талды. 2015 жылдан бас­тап Сауд Ара­биясы бастаған араб коали­циясы үкі­метке көмектесіп ке­леді. Соңғы уақытта БАӘ әскери опе­рацияларға қатысуын аяқта­ға­нын мәлімдегенімен, Йемен порттарында құрған әскери базаларын алып кеткен жоқ. Соңғы бірнеше аптада БАӘ үкімет тарапында бірнеше провинция­да хуситтерге қарсы соғысты. Со­ның нәтижесінде Шебва провинциясының оңтүстік-шығыс ауданын үкімет бақылауына қай­тар­ды. Хуситтердің Әмірлік­тер­ге ызалану себебі осында жатыр. Олар бұған дейін 2019 жылы Сауд Арабиясының мұнай өңдеу за­уыттарына шабуылдап, соның салдарынан өндіріс көлемі 2 есе құлдыраған еді.

CMC Markets сарапшысы Эш Гловер биыл мұнайға деген сұ­раныс ұсыныстан асып түседі дейді.

«Өйткені әлем екі жылдық оқшаула­ну­­дан шығып, енді ғана қалыпты сұ­ра­ныс траекториясына оралып жатыр. Желтоқсанда ОПЕК+ елдері мұнай өндірісі өсімін қаңтарда тәулігіне 400 мың баррельге жеткізуге келісті. Алайда кейбір ірі өндірушілер инвес­тицияның жетпеуінен өнді­ріс қуаттылығының тапшы­лы­ғын сезініп отыр және рұқсат етілген квота көлемінде мұнай өндірісін ұлғайта алмайды. Егер қазіргі геосаяси қысым сақталса және ОПЕК+ мүшелері тәулігіне 400 мың баррель мұнай өндіре алмаса, онда баға барреліне 100 долларға дейін көтеріліп кетуі мүмкін» деп болжайды Гловер.

Goldman Sachs Group Inc сарапшылары да мұнай бағасы 100 долларға жетеді дегенге сенеді. Нарық бұл межеге 2022 жыл­дың үшінші тоқсанында жетуі бек мүмкін. Әлбетте, мұнай баға­сы­ның қым­бат­тауы біз үшін по­зи­тивті жаңалық болып сана­ла­ды. FINANCEkaz телеграм ка­н­алының жазуынша, «қара алтын» құ­ны­ның 88 доллардан асуы теңгені сергек ұстауға себеп болады.

«Альпари» компаниясының аға тал­дау­­шысы Анна Бодрованың айтуынша, теңге – шикізаттық валюта, сондықтан оның мұнай нары­ғындағы өзгеріске елең ет­пеуі мүмкін емес.

«Баға неліктен бұлай күрт өсті? Бірін­шіден, инвесторлар энергия тасы­мал­­даушыларға тұ­рақ­ты сұраныстың бо­ларына сенімді. Reuters атап өткендей, ай­дың басында хедж-қорлар мен басқарушы компаниялар мұнай бойынша ұзақ позициялар көлемін белсенді түрде кеңейтті, өйткені энергия тасымалдау ке­зін­де физикалық тапшылықты көрді. Екіншіден, қара алтындағы техникалық сигналдар бір мәнді және сатып алудың әрі қарай жалғасатынын көрсетеді. Соңғы тәулікте америкалық доллар әлем­дік валюта нарығындағы позициясын қалпына келтіріп, салыстырмалы тепе-теңдікті ұстады. Бұл теңге үшін нейтралды жаңалық. Жақын арада доллар 433-435 тең­ге дәлізінде қозғалуы мүмкін» дей­ді сарапшы.