Білім • 27 Қаңтар, 2022

Білім сапасын арттыруға арналды

569 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Білім саласындағы аса маңызды міндеттің бірі – ауыл мектептерінің сапасын көтеру. Бұл мәселені Президент Қасым-Жомарт Тоқаев назарда ұстап отыр. Осы орайда өткен жыл­дың соңында Дүниежүзілік салыстырмалы білім беру қоғамдары кеңесінің (WCCES) журналында әл-Фараби атындағы ҚазҰУ профессоры, Педагогикалық ғы­лым­дар ака­демиясының президенті Асқарбек Құсайыновтың «Оқушылардың білім сапасын арт­тырудағы ішкі резервтің рөлі» атты мақаласы жарияланғанын атап өту керек.

Білім сапасын арттыруға арналды

Суретті түсірген Ерлан ОМАР, «EQ»

WCCES-ті 1970 жылы Оттавада (Канада) әлемнің жетекші компаративист ғалымдары құрған еді. Қазіргі уақытта WCCES құрамына әлемнің 50-ден аса жетекші елінің салыстырмалы білім беру қоғамдары кіреді. Аталған кеңес ЮНЕСКО-мен тығыз байланыс­та жұмыс істейді. Ал WCCES журналы – салыстырмалы және халықаралық білім беру саласындағы әлемдегі жетекші журналдардың бірі. Әр мақаланың толық аннотациясы ағылшын, француз, испан, орыс, қытай және араб тілдерінде жазылады.

А.Құсайыновтың мақаласының аннотациясында: «Мақалада орта білім беру жүйесінің құрамдас бөліктері және олардың білім сапасымен байланысы Педагогикалық ғылымдар академиясы мен шетелдік ғалымдардың зерттеулері негізінде саралап көрсетілген. Зерттеу қорытындысы Түркістан облысындағы мектептерде екі жыл бойы жүргізілген эксперимент деректеріне негізделген. Автор эксперимент тұжырымдамасын және оны жүзеге асырудың кешенді бағдарламасын әзірлеген, сонымен қатар эксперимент нәтижелерін ұсынған. Автор оқушылардың білім сапасын арттырудағы білім беру ұйымдарының ішкі резервінің рөлін атап көрсетеді және оны McKinsey&Company компа­ния­сының «Мектептегі оқытудың тұ­рақты жоғары сапасына қалай жетуге болады?» және «Ең жақсы мектеп жүйе­лері қалай жетілдіріліп жатыр?» тақы­рыптарында жүргізген зеттеулеріне сү­йе­­не отырып дәлелдеген. PISA және TIMSS зерттеулерінің 2003 жылдан бергі нә­ти­же­лері, сондай-ақ олардың сәттілігі мен тиімділігін қамтамасыз ететін факторлар талданған», деп жазылған.

А.Құсайынов Түркістан облы­сының Төлеби, Ордабасы, Отырар және Сайрам аудандарында жүргізген экс­пери­ментке 40-тан аса мектептен 3 мыңнан аса оқушы мен 400-ге жуық мұғалім қатыс­қан.

Төменде білім сапасы мен оның құрау­шы­ларының өзара байланысын көрсететін формула мен тұжырымдама берілген. Журнал редакциясы бұл формуланы профессор А.Құсайыновтың формуласы деп белгілеген:

Сбіл = Сст + Со + Сккб + Смс + Ст + Сғзж + Сбас +Смтб

Сбіл – оқушылардың білім сапасы;

Сст – білім стандарттары мен оқу бағдарламаларының сапасы;

Со – оқу әдебиетінің сапасы;

Сккб – педагог кадрлардың кәсіби біліктілігі сапасы;

Смс – білім мониторинг сапасы;

Ст – рухани-адамгершілік және патриоттық тәрбие беру сапасы;

Сғзж – ғылыми-зерттеу жұмыс­та­рының сапасы;

Сбас – басқару жүйесінің сапасы;

Смтб – материалды-техникалық база сапасы.

Тәжірибе көрсетіп отырғандай, бар­лық елде осы бағыттар бойынша көптеген жұмыс жүргізіледі. Алайда бұл жұмыс жүйелі және ғы­лыми негізде жүргізілген елдерде ғана оқушылардың білім сапасы көтеріледі. Яғни А.Құсайынов бір сынып оқушыларының білім сапасын көтеру үшін осы құраушылардың барлығының сапасын арттыру жұмыстары осы сынып оқушыларымен байланысты жүргізілуі керек екенін жазады.

Осы уақытқа дейін білім сапасын көте­ру проблемасы бір формуламен қысқа, ықшам және өте түсінікті жазыл­ма­ған еді. Әлемнің 50-ден аса еліне тарайтын журналда А.Құсайыновтың 21 беттік көлемді мақаласының жариялануы – қуантарлық жайт. Осы эксперимент жұмыстары тиянақты зерттеліп, еліміздің барлық өңірінде жүргізілсе, дұрыс болар еді деп ойлаймыз.

 

Аягүл МИРАЗОВА,

Қазақстанның Еңбек Ері,

Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері

 

АЛМАТЫ

Соңғы жаңалықтар

Су үнемдейтін қондырғы

Технология • Кеше