...Жұмысқа бармақ болып үйден шыққан жігітті шыр ете қалған белгісіз нөмір селк еткізді. Оған самарқау көз тастап, керенаулау көңілмен басып еді, ар жақтан мұның аты-жөнін жаңылмай айтқан біреу бастырмалатып кетті. Жаңа ғана еске алған депозиттегі ақшасын біреу қолды қылмақ болған екен. Хабарласып тұрған мына кісі банктің қауіпсіздік қызметінен болғандықтан дер кезінде ұстапты. Бірақ депозитті толық қауіпсіздендіру үшін ақшаңызды мына шотқа дереу ауыстыруыңыз керек деп бұл жауап бергенше, ватсаппен жаңа шоттың нөмірін де жіберіп үлгерді.
Жоламан аңқау жігіт емес еді, тіпті кейбір алаяқтардың қылықтарын да естіп жүретін. Алайда 15 млн теңге депозитіңізден айырылып қалғалы тұрсыз деген сөздің құдіреті оның ой-санасын тұмшалап тастады. Қауіпті жеткізген адамның сенімді сөздері, банкке тән терминдер мен сөздерді жеткізуі де сенім тудырған. Сондықтан Жоламан өзінің банкін ашып, қоса берілген нұсқаулықтың айтқанын толық істеп, бар ақшасын «қауіпсіз» есепшотқа аудара салып, бір «уһ» деген еді.
Бірақ әлденеден жүрегі дүрсілдеп, мазасы кете берген соң жаңа есепшотындағы депозитінің амандығын біліп қояйыншы деп банктегі шотын ашса... ондағы сома «0»-ді көрсетіп тұр. Түскен ақшаны бес минут бұрын ғана біреу толығымен басқа жаққа аударып жіберіпті... Денсаулығы қанша мықты болса да, Жөкең сол жерде талып қала жаздайды. Тек үйден шыққан әйелінің көмегімен ғана есін жинап, полицияға арыз беруге келеді.
Солтүстік Қазақстан облысы ПД бастығының орынбасары Руслан Назаров мұндай оқиғалардың соңғы кездері тіпті жиілеп кеткенін жеткізді. Соңғы жеті айда ғана дәл осындай шағымның 129-ы тіркелген екен. «Мұндай қылмыстарды ашу өте қиын, өйткені алаяқтар көбінесе елдің басқа аймақтарында отырады. Тіпті басқа мемлекеттерде отыруы да мүмкін. Біз тек қылмыстың алдын алуды тұрғындарға үнемі айтып отырамыз. Ешқашан «банк қызметкерімін» деп хабарласқан адамның сөзіне сенбеңіздер. Егер банктегі шотыңызда бір күдік болса, оны дереу келіп тексеріңіздер. Құпия деректеріңізді ешкімге бермеңіздер деген ескертулерді банктердің есігіне, банкоматтарға іліп қойдық және БАҚ арқылы хабарлаудамыз», деді ол.
Дегенмен осындай алаяқтардың кейбірі ұсталып та жатыр. Полиция олардың қылмыс жасау тарихын жинақтап, біріздендіріп, шығу тегін анықтаса ғой. Біздіңше, мұндай алаяқтықты, негізінен, бұрын банкте істеп, ондағы терминдерді, сөйлеу мәнерлерін жақсы білетін адамдар ғана жасайды. Сондықтан қазір де, бұрын да банкте істеген және істейтін адамдардың дауыс ырғағын, дыбысын жазып, сақтайтын арнаулы картотека жасаған дұрыс болар еді. Егер ондайлар компьютерде тұрса, жапа шегуші оларды естігенде кім екенін көрсетіп берер еді.
Бұрын қылмыскерлердің фотолары, саусақтарының таңбалары осылай сақталатын. Енді банк қызметкерлерінің дыбыстары компьютерде осылай сақталса дұрыс болар еді. Өйткені алаяқ қылмыскерлер алыстан емес, нақ өзіміздің банкте бұрын немесе қазір істейтін қызметкерлердің өздерінің арасынан шығады. Сонда полиция да алаяқты алыстан іздеп сабылмай, жақыннан табар еді. Әрине, алаяқ өзінің құрбандығына өз даусын көрсетпей, сыбайласын сөйлестіруі мүмкін. Бірақ ондайлардың дауысы бәрібір сезік тудырмай қоймайды... Сондықтан да күннен-күнге ұлғайып бара жатқан банкілермен байланысты алаяқтықты құрықтау үшін полиция қызметі «Заманың түлкі болса – тазы боп шал» дегендей осындай жаңа әдістер тапқаны жөн.
Әрине, адамның құқығына қол сұғу деп мұндайға көптеген адам қарсы болуы мүмкін, бірақ қауіпсіздік үшін халықтың өзіне пайдалы болатынын түсінсе, ешкім қарсы бола қоймас.
Солтүстік Қазақстан облысы
