Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Жолдауда елімізде электр қуатымен қамтамасыз ететін желілердің үштен екісінің, жылу коммуникациясының 57 пайызының және су құбыры желісінің жартысына жуығының тозығы жеткенін айтып, «Тарифті инвестицияға айырбастау» жаңа тариф саясатына көшуді қамтамасыз етуді тапсырды.
Энергетика вице-министрі Жандос Нұрмағанбетовтің ақпаратына сенсек, өндіруші қуаттардың тозуын 15 пайызға төмендету үшін 2035 жылға қарай жыл сайынғы инвестицияны үш есеге ұлғайту қажет.
«Қазіргі уақытта салаға салынған инвестицияларды қайтаруға жұмсалатын қаражат көлеміне лимит 32 млрд теңге деңгейінде белгіленген, оны 100 млрд теңгеге дейін ұлғайту қажет. Сондай-ақ инвестициялар ағынын қамтамасыз ету үшін электр қуаты нарығындағы қолданыстағы тарифті айына 1 МВт үшін ағымдағы 590 мың теңгеден 1,2 млн теңгеге дейін арттыру қажет. Бұл жылына қосымша 60 млрд теңге тартуға мүмкіндік береді. Оның үстіне электр энергиясына тарифті күшпен ұстап тұруға бағытталған қазіргі саясат инфляцияның өсуін толық шамада ескермеді, бұл саланың инвестициялық тартымдылығына да әсер етті», деді ол.
Алайда комитет төрағасы, Мәжіліс депутаты Дүйсенбай Тұрғановтың айтуынша, бұл жерде мәселе тек жарық, жылу және су жеткізушілерге ғана емес, ең алдымен қатардағы тұтынушылардың мүдделері туралы болып отыр. «Коммуналдық қызметтегілерге қысым жасауға жол бермеу керек. Тарифтерді бекіту кезінде инфляциямен қатар энергетиктерге төленетін жалақының да бірдей өсуін қамтамасыз еткен жөн. Себебі сала білікті мамандарынан айырылып қалуы мүмкін. Кросс-субсидиялаудан бас тартуға келетін болсақ, қазір тарифтердің өсетіні анық, тек ол адамдардың қалтасына көп салмақ салмайтындай болуы қажет», деді депутат.
Өз кезегінде ҰЭМ Табиғи монополияларды реттеу комитеті төрағасының орынбасары Тимур Қосымбаев коммуналдық қызметтерге тарифтерді қайта қарау бойынша шешім әр өңірге қатысты жеке қабылданатынын айтты.
«Біз тұтынушылар мен монополистер арасындағы теңгерімге қол жеткізу саясатын жүргізіп жатырмыз. Экономикалық және әлеуметтік жағдайдың арасында тепе-теңдік болуы шарт. Монополистер өз табысын амортизация ретінде пайдаланып, оның басым бөлігін желілерді жөндеуге және жаңартуға бағыттауы керек. Жалпы, реформа бойынша тұрғындар төлейтін тарифтердің өсуі болжанып отыр. Бұл ретте уәкілетті орган олардың күрт немесе негізсіз өсуіне жол бермейді», деп сендірді ол.
Сонымен қатар жиында партиялықтар еліміздің жылу беру маусымына дайындығын талқылады. Энергетика министрлігінің дерегі бойынша электр стансаларында 4 энергоблокта (44%), 32 қазандықта (53%), 26 турбинада (62%) жөндеу аяқталды. Ал 5 энергоблокта, 20 қазандық пен 13 турбинада жөндеу жұмыстары жүргізілуде. Қоймалардағы көмір қоры 4,1 млн тоннаны және 82 мың тонна мазутты құрайды, бұл жалпы бекітілген нормаға сәйкес келеді.
Жиын қорытындысы бойынша комитет электр станциялары мен қазандықтарға және тұрғындардың қажеттіліктері үшін де көмір мен мазут жеткізуді тұрақты қамтамасыз ету, сондай-ақ білім беру, денсаулық сақтау нысандарын жылумен жабдықтау жүйесіне уақтылы қосу мәселесін ерекше бақылауға алуға қаулы етті.
«Комитет коммуналдық инфрақұрылымды жаңғырту, тарифтік саясатты реформалау мәселелерін шешуді тұрақты бақылауда ұстап қана қоймай, өз құзыреті шеңберінде осы үшін қажетті тетіктерді, оның ішінде заңнамалық деңгейде әзірлеп, ұсынады. Сонымен қатар тұтынушылар қаражатының мақсатты пайдаланылуын қатаң бақылау, монополистердің жауапкершілігін арттыруды, табиғи монополия саласындағы қызметті мемлекеттік реттеу рәсімдерінің ашықтығын қамтамасыз ету қажет», деп түйіндеді Д.Тұрғанов.
