Мектеп тыңдаушылары Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың президенттік қызметтегі негізгі әлеуметтік-экономикалық, ішкі және сыртқы саяси бағыттар бойынша қызметіне талдау жасай отырып, биыл 20 қарашада өткен президенттік сайлауға шолу жасады. Сайлау барысын бақылаған жас сарапшылар үгіт-насихат жұмыстарының қалай жүргендігін, кандидаттардың бағдарламалары және еліміздегі ішкі саяси ахуал төңірегіндегі болжамдарын ортаға салды.
«Қасым-Жомарт Тоқаевтың президент кезіндегі жұмысының негізгі қорытындылары: 2019-2022 жылдар» баяндамасында Президенттің өмірбаяны, қызметі мен бағдарламалары, төтенше жағдайлар кезіндегі іс-қимылдары, сыртқы саясаттағы қызметтері қамтылса, «2022 жылғы президенттік сайлау» баяндамасында республикадағы президенттік сайлаудың тарихы мен реттелуі, кандидаттарды ұсыну, саяси платформалары, үгіт-насихат науқандары, дауыс беру нәтижелері мен саяси болжамдар зерделенген.
«Сараптама барысында биылғы сайлау кампаниясы қандай жағдайда өтті деген басты сұраққа жауап береді. Қаңтар оқиғасы, әлемдік инфляция, Ресей мен Украина арасындағы қақтығыстың Қазақстандағы саяси жағдайға әсерін басшылыққа ала отырып, еліміздегі сайлаудың қалыпты жағдайда өткеніне талдау жасадық. Сайлау барысында заң бұзушылықтар тіркелген жоқ, әкімшілік қысым жасалмады. Мұның өзі – үлкен нәтиже. Дегенмен де бұл жерде электораттың таңдауы қандай жағдайда да көп ресурсты кандидатқа түсетіні белгілі. Бұл жерде материалдық жағдай ғана емес, танымалдық, харизма, саяси тәжірибе басшылықа алынып отыр. Сайлауда Қ.Тоқаевқа электораттың басым дауыс беріп отырғаны, кандидаттың алдағы іс-қимылдарынан, елдің болашағына қатысты көкейкесті мәселелерде көшбасшы бола алады деген сенімнен туындады. Президенттік мерзімді жеті жылға белгілей отырып, өз билігін шектеумен қатар саяси батыл қадамдар жасауға шешім қабылдауы да республика жұртшылығының алдағы күндерге қатысты сенімімен байланысты», деп атап өтті сарапшы
М.Шибұтов.
Жас сарапшылар зерттеулерінен аңғарғанымыздай, кандидаттардың бағдарламасында назар аударылмаған қоғамдық маңызы бар мәселелер болды. Сарапшы Айнұр Бақытжанованың айтуынша, кандидат Қ.Тоқаевтың бағдарламасында ғана мүгедектігі бар адамдарға қатысты нақты бағыттар айтылып, қоғамның барлық әлеуметтік тобына қатысты мәселелер көтерілді. «Мысалы, мүгедектігі бар азаматтардың жоғары оқу орындарында білім алуы, жұмыспен қамту, әділетті қоғам құру жағдайында оларға да толыққанды жағдай жасау қажет екені белгілі. Сонымен қатар кандидаттардың бағдарламасын зерттеу кезінде қоғамның әлсіз топтарының намысына тиетін сөз тіркестері қолданылған. Бүгінде тең қоғамды қалыптастыру жағдайында өңірлер бойынша туындап отырған мәселелер де жеткілікті», дейді
сарапшы.
Жас сарапшылар алдағы уақытта президенттіктен үміткер болған кандидаттар өз бағдарламаларында айтылған мәселелердің жүзеге асуына мүдделі болуы қажет деп санайды. Сондықтан да барлық кандидаттардың қоғамды жақсартуға бағытталған бағдарламасының орындалу барысы бақыланып, сараптама жасалады.
Жас сарапшылар – Акбөпе Әбілқасымова, Алмас Аубекеров, Жомарт Әмірханов, Мадия Төребаева, Сәуле Әбдуәлиева, Степан Шрамко, Лилия Маньшина, Иляс Бақтығалиев, сонымен қатар мәтінді енгізу, қорытындылау және редакциялау бойынша Айдар Омаров, баяндамаларды аударумен Айнұр Бақытжанова, Степан Шрамко мен Тимур Үмбетов айналысып, орыс, қазақ және ағылшын тілдерінде дайындалған сараптамалық құжатқа саясаттанушы Марат Шибұтов редакциялық етті.
Айта кеткен жөн, Жас сарапшылар мектебі биыл маусым айында Елбасы академиясының қолдауымен ашылып, іріктеу турына 2 мыңнан астам өтініш жолданған. Осы кезеңде іріктеуден өткен 12 сарапшы еліміздегі саяси-экономикалық, әлеуметтік ахуалды зерттеу жұмысын жүргізді. Бұл бағыттағы зерттеулер алдағы уақытта да жалғасады. Ал келер жылдан бастап әлеуметтік сарапшылардың жаңа тобы іріктеліп, оқытылмақ.
АЛМАТЫ
