– Былтыр қаңтар айында бейнебайланыс форматында Қытай және Орталық Азия мемлекеттері басшыларының саммиті өтті. Содан кейін ақпанда Орталық Азияның төрт мемлекетінің басшысымен бірге Бейжіңдегі Қысқы Олимпиада ойындарының ашылуына қатыстыңыз. Биыл мамыр айында «Қытай – Орталық Азия» саммиті өтеді. Қытай мен Орталық Азия бір-біріне тек экономикалық жағынан ғана емес, стратегиялық тұрғыдан да жақындай түскенін байқайсыз ба? Нақтырақ айтқанда, сіз тұңғыш «Қытай – Орталық Азия» саммитінен не күтесіз?
– Сиань саммиті нәтижелі болады деп үміттенемін. Қытай біздің аймақта, яғни Орталық Азияда өте маңызды рөл атқарады. Бұлай болуы заңды да. Орталық Азия елдеріндегі әріптестерім Қытаймен арадағы қатынас бізге тиімді екеніне келіседі деп ойлаймын. Осы ынтымақтастықты ілгерілетуге біз де бар күш-жігерімізді жұмсаймыз.
– Тайвань туралы айтсақ, бұл – өзекті мәселе. Шын мәнінде, Сіз жақында территориялық тұтастықты сақтау барлық ел үшін маңызды екенін айттыңыз. Жалпы, Сіз бұл пікірді бірнеше рет қайталадыңыз. Таяуда Тайваньның тәуелсіздігін мойындау туралы идеяны теріске шығардыңыз. Осы мәселеге тоқталсаңыз....
– Жалпы, бүкіл әлем мына мәселені анық түсінуі керек деп санаймыз. Екі Қытай болмауы керек. Тайвань – Қытайдың бір бөлігі. Демек, БҰҰ Жарғысында бекітілген барлық мемлекеттердің аумақтық тұтастығы туралы қағидат мүлтіксіз сақталуға тиіс. Бұл қағидат Шанхай ынтымақтастық ұйымының Жарғысы мен декларациясына да енгізілді. Сондықтан тағы да қайталап айтамын, біз үшін Тайвань – Қытайдың бір бөлігі. Бұл анық. Оған ешқандай шүбә келтірмейміз.
– Жаһандық маңызы артып келе жатқан аймақтық ұйымдардың бірі – Шанхай ынтымақтастық ұйымы. Биыл ШЫҰ-ға төрағалық міндетін Қазақстан қабылдап алады. Құбылмалы геосаяси кеңістікте ұйымның рөлін қалай бағалайсыз? Қазақстанның төрағалығы ұйымға не береді?
– Шанхай ынтымақтастық ұйымы – келешегінен көп нәтиже күттіретін, өте ықпалды ұйым екенін дәлелдеді. Ұйым құрылған кезден бастап оған Қытай зор қолдау көрсетіп келеді. ШЫҰ өз қызметін 1996 жылы Шанхайда бастады. Қазақстанның Сыртқы істер министрі ретінде ұйымның жұмысын бастау рәсіміне қатыстым. Яғни, Шанхай ынтымақтастық ұйымының қызметіне құрылған сәттен бастап атсалысқанымды мақтан тұтамын. Әрине, Қазақстан ұйымның келешек төрағасы және осы ұйымға мүше елдер саммитін ұйымдастырушы мемлекет ретінде ШЫҰ-ның әлеуетін арттыру үшін қолдан келгеннің бәрін жасайды. Бұған дейін айтқанымдай, бұл ұйым – әлемде өте танымал әрі ықпалды.
