Өнер • 01 Маусым, 2023

Сезімді қайтем, тулаған...

290 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Неге еке­нін кім білсін, әйтеуір ара-тұра әннен мән іздейтініміз бар. Әншілер шыр­қаған шығармалардан поэзия іздеп шарқ ұрамыз. Бірақ қазір бәрі басқаша. Мәтіндегі мән­нен гөрі, аспап­тардың үнімен әдіптеу сәнге айналып бара жатқаны рас.

Сезімді қайтем, тулаған...

Коллажды жасаған Қонысбай ШЕЖІМБАЙ, «EQ»

Бірер жыл бұрын «Despacito» деген ән хитке айналғаны белгілі. Білікті ма­мандардың айтуынша, «You Tube» арнасында 8,1 мил­лиард қаралым жинаған хит тым қара­пайым әрі қарабайыр шығарма екен. Төрт аккорд бастан-аяқ ауыспайды деседі мамандар. Алайда сол қарабайыр туынды әлем жұртын тамсандырып тас­тады ғой. Қаралымы – 8,1 миллиард. Жалпы, Жер шарындағы адамның бәрі көріп шыққан ба сонда?

Жеңілтек әндерден шаршағанда сал­мақты шығарманы, көңіл пернесін дөп басатын әнді іздейтініміз тағы бар. Ақын Серік Томановтың өлеңіне жазылған «Сезімді қайтем, тулаған» әні композитор Сәрсенбек Бәкірдің талғамына сай келгені сөзсіз. Ақынның өзі «сандуғаш үнді, сарғалдақ өңді сары бала» деп ата­ған Сәрсенбек жазған ән де жалпыхалық­тық хит болып еді.

Баяу ырғақты тамаша туындыны есті тыңдарман әлі ұмыта қойған жоқ. Өйткені әннің мәтіні мен музыкасының үйлесім табуының арқасында шығарма тыңдарман қауымның жүрегінен орын алғаны ақиқат. Талғамы жоғары композитор бірінші кезекте әннің мәтініне назар аударса керек.

«Көзіңді қайтем,

қарайтын маған ұрлана,

Сөзіңді қайтем,

сиқырлы сазды думан ән.

Төзімді қойшы, таусылар сені күтуден,

Сезімді қайтем, сезімді қайтем,

сезімді қайтем тулаған»,

деп басталатын әннің алғашқы шумағының өзі әнге аңсары ауған тыңдарманын бірден баурап алатыны шындық.

Әрине, қазіргі жастардың бір бөлігі трендтегі әндерге ден қойғандықтан, рет­роға айнала бастаған туындылар көп тың­дала бермейтіндей көрінеді. Алайда көлік­те кетіп бара жатқанда орта буын өкілдері ­осы бір тамаша шығарманы тыңдап отыр­ға­нын көргенде қуанып қала­мыз. Басты­сы, композитор мен ақынның тал­ғамы­нан, үйлесімінен туған ескі әрі есті шығар­маны жұрттың жадынан шығармағаны көңіл­ге медеу болады.

Әулиеатаның шайырлары тура­лы сөз қозғалса, ә дегеннен Серік Томановтың есімін атайтындар аз емес қой. Өрнегі өзгеше өлеңдерімен Жамбыл жұртшылығының жадында өшпес із қалдырған ақынның өлеңіне жазылған әндер де Томанов биігін аласартпай тұрғандай көрінеді. Оған ешкімнің таласы жоқ.

«Күндерді қайтем,

сынаптай сырғып зулаған,

Түндерді қайтем,

ұйқымды менің ұрлаған.

Өзімді қойшы, өзегім жалын өртеген,

Сезімді қайтем, сезімді қайтем,

сезімді қайтем, тулаған.

        

Сырымды қайтем,

сыңар боп саған тумаған,

Мұңымды қайтем,

Мәжнүннің жолын қумаған.

Өмірді қойшы, өтер де кетер өкінтіп,

Сезімді қайтем, сезімді қайтем,

сезімді қайтем, тулаған».

Ұзын-ырғасы үш шумақтан тұратын Сәр­сенбектің осы әнін кейінгі толқын да гита­рамен орындап жүргенін көз шалып қалады. Әсіресе саябақтарда серуен­деп, кешқұрым ел ортасында жүріп ән шыр­қай­тын меломан жастардың аузынан естігенде, расымен де жаның рақаттанып қалады. 18-20 жас шамасындағы жастардың танымы құлдырамағанына, талғамының төмендемегеніне шүкір дейсің.

Сағынышқа толы махаббат сыры тұ­нып тұрған «Сезімді қайтем, тулаған» әнін жұрт әуелде «Нұр-Мұқасан» дуэтінің орындауында жылы қабылдағаны әлім­сақ­тан аян. Кейін өзге де әншілер сыршыл шы­­ғарманы нақышына келтіріп шырқап, әуезді туындыға екінші өмір сыйлағанын көріп жүрміз.

Қалай десек те, айтары бар әннің ғұ­мы­ры келте болмайтыны даусыз. Өйт­кені ол мезеттік мелодия мен сәттік иллю­зия­ның жемісі емес. Есті әннің өз тағ­дыры болады.

«Сезімді қайтем, тулаған» әні тың­дар­манның талғамынан оза туған шығарма екеніне ешкімнің күмәні жоқ. Содан да болса керек, өнерсүйер қауымның жүрегінен, ойынан өшпей тұрғаны, тыңдарманы­мен бірге жасап келе жатқаны. Мұндай тамаша әндердің аудиториясынан ажырамаға­ны қазақ халқы әлі де болса талғамсыздық дертіне шалдықпағанын айғақтай түссе керек.

 

Жамбыл облысы