Театр • 11 Желтоқсан, 2023

Қатыгез Ричард – қоғам туындысы

184 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Керекудегі Жүсіпбек Аймауытов театры көрерменді жылдың соңғы премьерасымен қуантты. Жуырда өнер ұжымының бас режиссері болып тағайындалған Сергей Левицкий әйгілі Уильям Шекспирдің «Ричард ІІІ» атты қойылымын сәтті сахналады.

Қатыгез Ричард – қоғам туындысы

Суреттерді түсірген – Есенжол Исабек

Ағылшын драматургі Уильям Шекс­пирдің 1592-1594 жылдар ара­лығында жазылған «Ричард III» тари­хи пьесасы Англия королі Ричард үшіншінің билікке келуін және одан кейінгі қысқаша билігін баяндайды. Шекспир бұл шығармасында тағдыр мен уақытты өзіне бағындыруға ұм­тылған ІІІ Ричардтың тарихи тұл­ғасын көрсетуге тырысқан. XVI ға­сыр­дағы тарихи оқиғалар баяндал­ған классикалық туынды қазіргі уақыт­та да өзектілігін жоймаған. Басты кейіпкер король Ричард тумысынан өте ұсқынсыз әрі бүкір болады. Ұлы­ның мұндай кейпінен анасы да шошиды. Өмір бойы халықтан тек қорлық пен келемеждеу ғана көреді. Ұсқынсыздығына бола шеттеткен қоғам оның бойындағы жауыздық­ты қоздырады. Қоғам тұрмақ туған ана­сының өзі қабылдамайды. Осы­лай­ша, қатыгез, қанішер Ричардты қо­ғамның өзі қалыптаған. Дей­тұр­ғанмен Ричардтың кескін-келбеті ке­ліспегенімен, оның ақыл-ойы, шешім қабылдау қабілеті елден ерек еді. Би­лікке қол жеткізу үшін қантөгіске барады. Шекспир өзінің басты кейіп­керін психологиялық тұр­ғыдан өте күрделі етіп бейнелеген.

имсч

«Театрымыздың репертуарын У.Шекс­пирдің кезекті қойылымы ­то­лық­тырып отырғанына қуаныш­ты­мыз. Оның туындылары әр театрда қойы­ла бермейді. Оған труппа да­йын болуы керек. Ресейлік білгір маман Сергей Левицкийдің театрымызда қойылым қоюы – біз үшін үлкен жетістік. Премьераны дайындау барысында ауқымды шаруалар атқарылды. Біздің актерлерге Сергеймен жұмыс істеу қызықты болды деп ойлаймын», дейді театрдың көркемдік жетекшісі Әділет Ақанов.

Жалпы, «Ричард ІІІ» тарихи пьесасы әлемнің көптеген үлкен сахналарында қойылған. Бес актіден тұратын спектакльде жантүршігерлік сюжеттер арқылы бас кейіпкердің зұлым образы толық ашылады. Әлемдік деңгейдегі танымал шығармада король Ричард өте ақылды әрі өте зұлым жан болып көрсетіледі. Кезекті премьераны белгілі театр сыншысы, Қазақстан театр сыншылары бірлестігінің төр­айымы, Т.Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясының «Театр өнерінің тарихы мен теориясы» ка­федрасының меңгерушісі, өнертану ғылымдарының кандидаты, профессор Анар Еркебай арнайы тамашалады. «Керекулік қазақ театры арнайы сыншыларды шақырып, премьералық спектакльдерін көрсетіп, оны талдатып, үлкен жұмыстарды бірге атқарып келеді. Ұжым игі бастаманың жемісін де көріп отыр», дейді сыншы.

мимсиммс

Ал режиссер Сергей Левицкий «Ричард III» заманауи театрлық фор­мадағы, бүгінгі күні өзекті сах­на­лық тілде ойналатын жарқын, эмо­ция­ға толы қойылым деп есептейді. Шекспирдің мәтіні арқылы өзін өрк­е­ниеті дамыған деп санайтын елдердің бүгінгі жай-күйін түсінудің бірден-бір жолы. Театр ұжымы драматургтің шығармасы арқылы көрермендерге қазіргі қоғамды, адамның зұлымдығы мен озбырлығының пайда болу табиғатын түсіндіруге тырысқан.

Айтып өтейік, Ж.Аймауытұлы ­театры үшін биылғы жыл өте табыс­ты өрілді. Актерлер ұжымы жыл басы­нан бірнеше премьераны ұсынып, соның ішінде Шәкәрім Құдайбердіұлының «Ұждан» әпсанасы көрерменге ерекше ұнады. Бұл туындымен өңірлік қазақ музыкалық драма театры Ресейдің Мәскеу облысы Мытищи қаласын­да­ғы «ФЭСТ» драма және комедия ­театрында өткен «Подмосковные ­ве­чера» фестиваліне қатысып, екін­ші жүлде – «Үздік ансамбль» аталы­мын олжалады. Соңғы уақытта ұжым «Өнерде шекара жоқ» екенін нақ­ты істерімен дәлелдеп келеді. Театр басшылығы шетелдік мамандармен байланысты күшейтіп, бірнеше спектакль ұйымдастырды. Бәрі де сәтті шықты. Бұған дейін ресейлік театр және кино актері Азамат Нығманов­пен «Ұжданды» сахнаға алып шық­са, енді, міне, Ресейдегі «Золотая мас­ка – 2021» сыйлығының номинанты, Бурятия Республикасы мемлекеттік сый­лығының лауреаты, режиссер Сергей Левицкийдің қолтаңбасына жалғасты.

 

Павлодар облысы