«Сарыарқа самалы» газеті ең алғаш рет 1929 жылы 15 ақпанда «Кеңес туы» деген атаумен жарық көрген. Басылымның негізін ғұлама ғалым, әдебиеттанушы Бейсенбай Кенжебаев сынды тұлғалар қалап, тұңғыш редакторы болды. Алғаш араб әрпімен, кейін латынша графикамен жарық көрген. Алғашқы нөміріне Бейсенбай Кенжебаев, Әмірғали Епмағамбетов және Кәрім Әжібеков қол қойған.
1930-1940-жылдары редакцияның дамуына Әубәкір Аяпбергенов, Балтабек Асанов, Жұмат Досқараев, Әбілқайыр Баймолдин, ағайынды Сағынбай, Зейін Шашкиндер, Зікірия Абдуллин, Сұлтан Лепесов және тағы да басқа жерлес қаламгерлеріміз зор үлесін қосты.
Өңірлік газетте көптеген белгілі тұлғалар қызмет етті. Бұлардың арасында Қазақстанның Халық жазушысы, әйгілі «Махаббат қызық, мол жылдар», «Ақиқат пен аңыз» кітаптарының авторы Әзілхан Нұршайықовқа ерекше тоқталуға болады. Әзілхан аға 1953-1956 жылдар аралығында «Қызыл ту» газетіне редакторлық еткен. Ол бұл туралы өз естелігінде: «Павлодар жері мені әдебиет әлеміне көтерген космодромым» деп жазып кеткен.
Кейінгі толқынмен ақын-жазушылар Қалмұқан Исабаев, Қалижан Бекхожин, Қабдыкәрім Ыдырысов, Рамазан Тоқтаров және өзге де қаламгерлер басылыммен шығармашылық байланыста болған, тырнақалды өлеңдері жарияланған. Редакцияда сондай-ақ ақын Есентай Ерботин, қаламгер Мейрам Асылғазиндар еңбек етті.
Газет өз тарихында үш мәрте атау ауыстырған. Кеңес туынан соң 1930 жылы «Колхоз», кейінірек «Қызыл ту», ал 1991 жылдан «Сарыарқа самалы» атанды. Аймақтағы аға басылымның жаңа белесті жолға түсіп, серпінді қадам бастайтын шағы Тәуелсіздіктің туы тігілген 1991 жылдың соңғы айларымен ұштасып жатыр. Осы кезеңде уақыт талабына сай шұғыл түрде газет атауын өзгерту міндеті алға қойылды. Көтерілген мәселеге облыстағы барлық қоғамдық ұйымнан бастап, қатардағы қарапайым оқырманға дейін өз үндерін қосты. 1991 жылдың 26 қыркүйегінде облыстық басылымда жаңа дәуір басталды. Осы күні газеттің кезекті нөмірі «Сарыарқа самалы» деген атаумен жарқ етіп шыға келді. Бас редактор Ә.Мұхамеджанов оқырмандарға арнап «Ізгілік – үніміз, әділет – туымыз» деген арнайы мақала жолдап, газет әрдайым жұртшылыққа арқа сүйейтінін, бұл бастама да соның негізінде өмірге келгенін сөз етеді. Тарихтың жаңа бір парағы ашылды. Ұлттық үнпарақ өңір жұртшылығы үшін кез келген қоғамдық мәселені талқылауға арналған мінберге айналды.
Ұлттық рухани бағдаршам болу мақсаты келелі ойларға жетелеп, газет беттерінде жаңа айдарлар ашыла бастады. Ал араға екі жарым ай уақыт салып, Қазақстан өз Тәуелсіздігін жариялағанда облыстық үнпарақтың абыройы одан әрі арта түсті. Себебі, жұрттың азаттықтың дәмін ерте сезінуіне, рухани тұрғыдан серпілуіне басылым атауының ертерек өзгергендігі маңызды рөл атқарғаны айдан анық еді.
Газетте 90-шы жылдары жұмыс істеген аға буын журналистер Әжібек Жүсіпов, Мұхамеджан Дәуренбеков, Айтжан Бәделхан, Төлеубек Қоңыров, Қажымұрат Смағұлов, Тұрсынбай Ибадуллин, Бақыт Баймұратов, Өскенбай Тастемханов, Ғалымбек Жұматов, Шолпан Байғалы, Фарида Бықай, Социал Әйтенов, Мүбәрак Жаманбалинов, Арман Қани, Нұртөре Жүсіп, Ғалым Омархан және басқаларының сол тұстағы шығармашылық ізденістері мен бастамашыл ойлары оқырман қауымға жақсы таныс. Көп қиындыққа қарамастан журналистер қаламдарын ұштап, ел өмірінен тереңнен сыр шерте алды. Халықты серпілтіп, жақсылықтың нұрын септі.
Бейсенбай Кенжебаевтан кейін газетке әр жылдары Ғалым Малдыбаев, Хамза Сыздықов, жазушы Әзілхан Нұршайықов, Омарғали Құдышев, Сұбыхан Шошанов, Балтабай Сейсенбеков, Әлқожа Мұхамеджанов, Мұхит Омаров, Асыл Әбішев редакторлық етті. Редакция ұжымына бүгінде аймағымызға танымал қаламгер Нұрбол Жайықбаев басшылық етіп отыр.
Басылымның таралымы 2014-2015 жылдары 50 мың данаға дейін өскен уақыты болған. Бұл жетістігі үшін 2014 жылы ұжым Қазақстан Журналистер академиясының жалпыұлттық сыйлығы «Алтын жұлдыз» дипломымен марапатталса, ал 2022 жылы «Үркер» жалпыұлттық сыйлығын «Үздік өңірлік БАҚ» аталымында жеңіп алды.
Павлодар облысы
