Осыдан бір жыл бұрын инфляция жоғары мәнге жетіп, 21,03% -ға бір-ақ шыққан еді. Бұл қарапайым халық үшін оңайға соқпады. Сол кезде Ұлттық банк базалық мөлшерлемені өсіріп, қатаң ақша-несие саясатын ұстанды. 2022 жылдың соңында базалық мөлшерлеме 16,75% болып бекітілді. Қатаң монетарлық саясаттың арқасында қазір инфляция деңгейі 9,5%-ды құрап отыр. Осыдан екі жыл бұрын бизнес қауымдастық, жекелеген сарапшылар, тіпті кейбір депутаттар да базалық пайыздық мөлшерлеменің қымбаттауына қарсылық білдіріп, бұл ел экономикасын құрдымға жібереді әрі несие алғысы келетін кәсіпкерлерге кедері келтіреді деп мәлімдеген болатын.
Сарапшылардың пікірінше, банк жоспарында базалық мөлшерлеме одан әрі де төмендей түсуі тиіс. Өйткені біраз уақыттан бері инфляция бір таңбалы мәнге толық ауысты деуге болады. Дегенмен кез келген сәтте туындауы мүмкін тәуекелдерді санаттан шығарып тастауға тағы болмайды. Жылдық инфляция бәсеңдегенімен, айлық инфляция жоғары деңгейде қалыптасып отыр.
«Жылдық инфляцияның баяулауы біздің болжамымызбен сәйкес келіп жатыр. Оның орнықты бөлігіндегі көрсеткіштер әлі де жоғары. Экономикада проинфляциялық факторлар сақталып отыр. Олардың арасында тұтынушылық сұраныс, фискалдық ынталандыру және жоғары инфляциялық күтулер бар», дейді Ұлттық банк төрағасы ТимурСүлейменов.
ҰБ басшысының сөзінше, биылға инфляция болжамы өзгерген жоқ. Баға 7,5-9,5% шегінде өсуі мүмкін.
«2025 жылға арналған болжам 5,5-7,5% деңгейінде сақталды. 2026 жылы біздің бағалауымыз бойынша инфляция таргетке жақындап, 5-6% шегінде қалыптасады. Осы жылдың ақпан айында өткен жылғы жоғары база толық шыққанына және экономика ішінде баға қысымы факторларының болуына байланысты инфляцияның төмендеу қарқыны баяулайды. Ақша-кредит шарттарының ұстамды қатаң сипаты және сыртқы ортадағы баға өсу жағдайының одан әрі жақсаруы инфляцияның төмендеуіне ықпал етеді», деді.
Айтуынша, Ұлттық банк болжамында бюджет саясаты параметрлерінің жеткіліксіз анықтығы, ағымдағы фискалдық ынталандыру, тұрақсыз инфляциялық күтулерге негізделген инфляцияның орнықтылығы, сондай-ақ Қазақстанның негізгі сауда-серіктестеріне қатысты санкциялық қысымның ықтимал өсуі сияқты тәуекелдер көрініс тауып отыр.
Тимур Сүлейменов: «Орта мерзімде инфляция бойынша мақсатқа қол жеткізе алатынымызға сенімдіміз», дейді. Ол үшін ұстамды қатаң ақша-кредит шарттарын сақтау қажет. Осыған орай саясатты одан әрі жеңілдету мүмкіндігі де шектеулі болмақ. Өйткені ішкі сұраныс көрсеткіштерінде, инфляциялық күтулерде байқалатын үрдістер, сондай-ақ бюджет саясаты параметрлеріндегі және сыртқы жағдайдағы белгісіздік ұстамды қатаң ақша-кредит шарттарын сақтауды талап етеді.
