-Бауыржан Мұратбекұлы, маркетинг нарығы технологияларының дамуы, тұтынушы талабы, әлеуметтік жауапкершілікке байланысты қазіргі таңдағы мамандар пікірі қандай?
-2025 жылы Қазақстандағы маркетинг нарығы технологиялардың қарқынды дамуынан, тұтынушылардың қалауының өзгеруінен және экология мен әлеуметтік жауапкершілік саласындағы жаһандық трендтерден туындаған жаңа сын-қатерлер мен мүмкіндіктерге тап болады. Intertop&Pandora, re:Kassa, Нархоз университеті және Netpeak Kazakhstan сарапшылары табысты брендтер үшін жасанды интеллект, көп арна және стратегияларды үздіксіз тестілеу сияқты заманауи құралдарды қолдана отырып, осы өзгерістерге бейімделу маңызды болады деп болжайды.
-Экология мәселесі қазір өткір жолға қойылып отыр...
-Расында экологиялық тазалық және тұрақты даму бұл жай тренд емес – қажеттілік. Экологиялық тұрақтылық 2025 жылы маркетинг саласының күн тәртібіндегі негізгі тақырыптардың бірі болып қала береді. Тұтынушылар брендтердің қоршаған ортаға тигізетін әсері туралы көбірек білуде, ал маркетологтар бұл үрдісті елеусіз қалдыра алмайды. Бұл орайда мамандар пікірлерін мұқият зерттеудеміз. Осы орайда Нархоз университетінің маркетинг және PR директоры Сайдамирзод Фурузонның мына пікіріне назар аударғым келеді: «Қоршаған ортаға қамқорлықпен жасайтын барлық іс-шаралар сіздің компанияңыздың тұтынушылар мен серіктестер арасындағы беделіне оң әсер етеді». Дөп сөз. Өйткені Қазақстанда экологиялық таза материалдарды пайдалану және әлеуметтік жобаларға қатысу сияқты экологиялық бастамалар тұтынушылардың адалдығын нығайтып, компанияларға нарықта жетекші орындарды иеленуге көмектеседі.
Тұтынушылар барған сайын талапшыл болып келеді және олар тұрақты дамуды ойлайтын брендтерге қолдау көрсетуді жөн көреді. Экологиялық мәселелерге көбірек көңіл бөле отырып, экологиялық таза тәжірибені өз қызметіне енгізе алатын брендтер айтарлықтай бәсекелестік артықшылыққа ие болады.
- Цифрлық платформалардағы бәсекелестік жайын айта кетсеңіз.
-Қазір барлық байланыс арналарын (омниканал) пайдалану маңызды. Жыл сайын цифрлық платформалардағы бәсекелестік күшейіп келеді және табысты брендтер үшін барлық қолжетімді байланыс арналарын пайдалану маңызды. «Омниканал маркетинг стратегияларының негізі болып табылады. Тек контекстік жарнама мен SMM-ге ғана сенбеу керек»,-дейді жоғарыда атап өткен әріптесіміз Сайдамирзод Фурузон. Себебі қарқынды дамыған және нарықтың ұсыныстарға толы болуы аудиториямен біртұтас, дәйекті қарым-қатынасты сақтай отырып, барлық қолжетімді құралдарды пайдалану маңызды. Сонымен қатар, микро және нано-блогерлерді пайдалану қолжетімді ғана емес, сонымен қатар жарнамалаудың тиімді әдісіне айналуда. Бұл әдетте әлеуметтік желілерде өз аудиториясына айтарлықтай әсер ететін адамдар жақынырақ және сенімді қарым-қатынаста болады, бұл брендтердің үлкен блогерлерге қарағанда көбірек қатысуына мүмкіндік береді.
-Жанама маркетинг: аудиторияға жұмсақ әсер ету туралы ойларыңызбен бөліссеңіз.
-2025 жылдың тағы бір маңызды тренді — брендтерге клиенттермен ұзағырақ қарым-қатынас орнатуға мүмкіндік беретін, олардың шамадан тыс ыңғайсыздандыруынсыз жанама маркетинг әдістерін қолдану болмақ. Intertop&Pandora СМО компаниясындағы әріптесіміз Екатерина Щипачева "жарнамалаудың жанама әдістері аудиторияның қол жетімділігі мен адалдығын арттыруға көмектеседі" дейді. Бұл нақты жарнама болып табылмайтын мазмұнды құру, жергілікті оқиғаларға қатысу немесе коммерциялық емес ұйымдармен серіктестік болуы мүмкін. Мұндай стратегиялар бренд имиджін нығайтуға көмектеседі және оны агрессивті жарнамадан шаршаған тұтынушылардың көз алдында тартымды етеді. Әлеуметтік жобаларда брендтік акцияларды пайдалану сияқты жанама маркетингтің табысты мысалдары Қазақстанда белсенді дамитын болады.
-Енді икемділік және тестілеу, яғни өзгермелі нарыққа бейімделуге тоқталсаңыз.
-Тез өзгеретін нарық жағдайында маркетологтар өз стратегияларына икемді болуы керек және үнемі жаңа гипотезаларды сынақтан өткізуі керек. Алдағы жылға жасалған жоспарлар мен бюджеттер өзектілігін жоғалтуы мүмкін. Өзгерістерге дайын болу және жаңа құралдарды белсенді сынау маңызды. Жаңа арналармен, креативтермен және аудиториялармен тәжірибе жасау компанияларға күтпеген экономикалық және нарықтық өзгерістер жағдайында бәсекеге қабілетті және табысты болуға мүмкіндік береді. Жаңа стратегияларды тестілеуге жеке бюджет бөлу 2025 жылғы маркетингтің маңызды элементі болады. Бұл компанияларға ағымдағы науқандарды жақсартуға ғана емес, сонымен қатар болашақ қиындықтарға бейімделуге көмектеседі.
-Клиенттерді ұстау мен оларды тарту жөнінде не айтар едіңіз?
-Жақсы сұрақ. Әріптесіміз Екатерина Щипачева да маркетологтар 2025 жылы "клиенттің жолы сатып алу кезеңінде аяқталмайтынын" есте ұстауға назар аударуы тегін емес. Клиенттердің адалдығы табысты маркетингтік стратегияның маңызды құрамдас бөлігі болып қала береді. Клиенттермен үнемі байланыста болу үшін электрондық пошта маркетингін, push хабарландыруларын, SMS хабарламаларын және басқа арналарды пайдалану олардың қызығушылығын сақтауға және бренд үшін өмірлік құндылығын арттыруға көмектеседі. Осылайша, клиенттерді ұстап қалу жаңа клиенттерді тарту сияқты маңызды болады. Бұл маркетологтардан дерекқормен мұқият жұмыс істеуді, жекелендірілген ұсыныстарды құруды және тұтынушы тәжірибесін үнемі жетілдіруді талап етеді.
-Маркетингтік технологиядағы жетістік жасанды интеллектпен тығыз байланысты деген пікір бар...
-2025 жылы Қазақстандағы маркетинг жасанды интеллектті белсенді түрде біріктіретін болады. re:Kassa СМО-дағы әріптесіміз Руслан Хасанов: "2025 жыл жасанды интеллект саласында серпінді жыл болады, мұнда маркетологтар контент жасау, үлкен деректерді талдау және жарнамалық стратегияларды оңтайландыру үшін ЖИ қолдана алады" деп болжайды. Жасанды интеллект қазірдің өзінде процестерді автоматтандыру, жекелендірілген ұсыныстар жасау және мазмұн сапасын жақсарту үшін қолданылады. Қазақстанда бұл маркетингтік науқандарды оңтайландыру және пайдаланушы тәжірибесін жақсарту үшін маңызды құрал болады. Сонымен қатар, ЖИ арқасында маркетологтар уақытты үнемдей алады, жұмыс сапасын жақсартады және көп тапсырманы арттырады. Бұл компанияларға нарықтағы өзгерістерге тезірек жауап беруге және тұтынушылардың үміттерін дәлірек қанағаттандыруға мүмкіндік береді. Сарапшылар икемділік, нарықтағы өзгерістерге назар аудару және тұтынушылардың адалдығына қамқорлық табыстың негізгі факторлары болатынына сенімді. Тұтынушылардың мінез-құлқының өзгеруі және бәсекелестіктің күшеюі жағдайында инновациялар мен өзгерістерге дайын компаниялар 2025 жылы нарықта үстемдік етеді.
-Әңгімеңізге рақмет!
