Саясат • 13 Ақпан, 2025

Тәжікстанмен стратегиялық серіктестік жалғасады

205 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Сыртқы істер министрі Мұрат Нұртілеу Астанаға ресми сапармен келген Тәжікстан Республикасының Сыртқы істер министрі Сироджиддин Мухриддинмен келіссөздер өткізді.

Тәжікстанмен стратегиялық серіктестік жалғасады

Кездесу барысында екіжақты ынтымақтастықтың кең ауқым­ды мәселелері талқыланды, атап айтқанда, екі ел арасындағы саяси, экономикалық, су-энергетикалық, транзит-көліктік және мәдени-гуманитарлық өзара іс-қимылдың басым бағыттары қаралды.

Тараптар достық пен өзара құрмет рухында стратегиялық серіктестік пен одақтастықты одан әрі нығайтуға келісті. Сондай-ақ Сыртқы саяси ведомстволардың басшылары 2023–2024 жылдары Пре­зидент Қасым-Жомарт Тоқаевтың Душанбеге және Тәжік­стан Президенті Эмомали Рахмон­ның Астанаға жасаған өзара мемле­кеттік сапарлары шеңберінде қол жеткізілген уағдаластықтардың іске асырылу барысын жіті талқылады.

Сауда-экономикалық ынтымақ­тас­тықты одан әрі кеңейтуге ерекше назар аударылды. Қазақстан көптеген жыл бойы Тәжікстанның ірі сауда серіктестерінің «үштігіне» кіреді. Қабылданған шаралардың арқасында өткен жылы өзара сау­да көлемі 7,4 пайызға өсіп, 1,2 млрд долларды құрады. Тараптар тауар айналымын 2 млрд долларға дейін жеткізу жөніндегі мемлекет басшылары қойған мақсатқа қол жеткізу үшін келісілген шаралар қабылдауға келісті.

Ауыл шаруашылығы сала­сын­дағы өзара тиімді ынты­мақ­тастық­ты жандандыру да сөз болды. Оның үлесі екі елдің жал­пы тауар айна­лымының 40 пайыз­дан ас­­тамын құрайды. Қазақстан дәс­түрлі өнімдер – бидай, ұн және конди­терлік өнімдердің экспортын өзара тиімді түрде арттыруға дайын. Үшінші елдерге одан әрі экспорттау үшін жеміс-көкөніс өнімдерін қайта өңдеу бойынша бірлескен кәсіпорындар құру да перспективалы бағыт екені айтылды.

– Тәжікстан – біздің Орталық Азия­дағы стратегиялық серіктесіміз және нағыз сенімді одақтасымыз. Былтыр биік деңгейде қол қойылған Одақ­тастық қатынастар туралы шарт тарихи қадам екені сөзсіз, – деп мәлімдеді М.Нұртілеу.

Өз кезегінде тәжік министрі елдер арасындағы өзара қарым-қаты­нас­тың осындай жоғары деңгейіне мемлекет басшылары арасындағы сенім­ді әрі дос­тық диалогтің арқа­сында қол жеткізіл­генін атап өтті.

– Біз Қазақстанмен қарым-қаты­нас­ты жоғары бағалаймыз және сауда-экономикалық трекке үлкен мән береміз, оны практикалық мазмұнмен толтыру қажет, – деді С.Мухриддин.

Сондай-ақ ғарыштық және IT-технологияларды игеру, жасан­ды интеллект пен цифрландыруды дамыту салаларындағы өзара іс-қимыл келешегі талқыланды. Атап айтқанда, екі елдің мамандары Тәжікстан серверлерінде «Интер­нет-ресурстардың бірыңғай платформасы» және «SmartBridge» жү­­йе­лерінің негізгі компоненттерін сәт­ті орналастырған еді. Осы бас­та­ма­­ларды іске асыру үшін қазіргі уа­қыт­та 100-ден аса тәжік маманы Astana-Hub-та тегін оқып жатыр.

Мәдени-гуманитарлық ын­ты­мақтастық та талқыланды. Мем­ле­кет басшыларының тапсырма­сына сәйкес кейінгі екі жылда Қазақ­стан мен Тәжікстанның мәдениет күндері өтті. Душанбеде Абайдың бюсті, сондай-ақ Астанада ибн Сина мен Рудаки ескерткіштері орнатылды. Жоғары білім беру саласында бірлескен жобалар табысты іске асырылып келеді. Атап айтқанда, Л.Н.Гумилев атындағы Еура­зия ұлттық университетінің қаты­суымен М.Осими атындағы Тәжік техникалық университетінде бір­лескен ақпараттық технология­лар фа­культеті ашылды.

Кездесу барысында министрлер өңірлік және жаһандық күн тәр­тібіндегі өзекті мәселелер бо­йын­ша «сағаттарды теңестіріп», көпжақты құры­лымдар шеңберінде одан әрі тығыз ынтымақтасуға, екі мем­лекеттің халықаралық бастамаларын ілгерілету кезінде өзара қолдау көрсетуге бейілділігін растады.

СІМ басшылары өңірлік кооперацияны одан әрі дамытудың, Орталық Азиядағы бейбітшілік пен тұрақтылықты нығайту жөніндегі бірлескен күш-жігердің, оның ішінде Орталық Азия мемлекеттері басшыларының консультативтік кездесулері, Халықаралық Аралды құтқарудың қоры, АӨСШК, ШЫҰ, ТМД, ҰҚШҰ және басқа да халықаралық алаңдардың шеңберінде өзара ықпалдасудың маңыздылығын атап өтті. 

Соңғы жаңалықтар