Фото: Атырау облысының әкімдігі
Облыс әкімі Серік Шәпкенов өзендердегі тек шекті деңгейді ғана емес, келіп жатқан судың көлемін де ескеру қажет екенін айтты. Көпжылдық орташа көрсеткішке, былтырғы мәліметтер мен жоспарланған көлемге сүйенудің маңызы зор. Өткен жылғы тәжірибе көрсеткендей, су белгіленген деңгейге ғана жетіп қоймай, қосымша қауіп төндіруі мүмкін.
«Ақтөбе, Батыс Қазақстан облыстарының шекарасына жақын жерде судың көлемін бақылайтын бекеттер ашу, су басу қаупі жоғары 51 елді мекенде маусымдық гидробекеттер орнату керек. «Қазгидромет» филиалы шекаралас аймақтардағы гидрологиялық жағдай бойынша жедел ақпарат алмасу жүйесіне көшуге тиіс. Су тасқыны екі жыл қатарынан қайталануы мүмкін екенін ескерген жөн», деді С.Шәпкенов.
«Қазір Атырау облысының аумағында «Қазгидрометтің» 12 гидробекеті бар. Мұнда күніне екі рет су деңгейі, температурасы, мұздың қалыңдығы өлшенеді. Айына үш рет су ағысы тексеріліп, стандартты бақылау жүргізіледі. Облыс аумағындағы барлық су айдынында гидрологиялық жағдай тұрақты, мұз әлі қатып жатыр. Ресейдің Орынбор облысындағы Ирекли су қоймасынан жіберілген су ағыны – секундына 60 текше метр. Өткен жылғы ақпанда су жіберу секундына 25 текше метр болған еді. Кейін Ирекли су қоймасындағы су көлемі 2 624 млн, судың келуі секундына 19,1 текше метр болды», дейді «Қазгидромет» РМК Атырау филиалының директоры Салауат Төленов.
Су өткізетін құбырларды тазалау, бөгеттер мен қорғаныс нысандарын күшейту жұмысы жүйелі жүргізіліп жатыр. Былтыр Жайық өзені бойында 590 шақырым бөгет тұрғызылып, 20 шақырым канал қазылған.
«Республикалық, облыстық маңызы бар жол бойында 8 су өткізгіш құбыр орнатылды. Өзен бойында 90 шақырым жағалау нығайтылып, 121 шақырым түп тереңдетілді. Төтенше жағдайлар резервінде жанар-жағармай, инертті материалдар мен қапшықтар қоры жасақталды. Болуы ықтимал мол судың салдарымен күреске 1 510 адам, 244 техника, оның ішінде жүзу құралдары мен тікұшақтар дайын. Қажеттілік туындайтын болса, басқа өңірлердің күштері мен құралдарын жұмылдыру қарастырылып отыр», деп мәлімдеді Атырау облыстық төтенше жағдайлар департаментінің бастығы Нұрлан Жаңабаев.
Облыс әкімі Атырау қаласы мен 7 ауданның әкіміне тасқын судың алдын алуға дайындыққа барынша назар аударуды тапсырды. Әсіресе бөгеттерді жиі тексеру, осал тұсын нығайту, гидрологиялық жағдайды бақылауда ұстау қажет.
Индер ауданында Жайық өзенінің жағалауындағы 9 бөгетті қосымша нығайту жүріп жатыр. Бөгеттің ұзындығы – 34,5 шақырым. Бөгетті биіктету жұмысына 25 адам тартылған, 18 техника бөлінген. Атырау-Орал республикалық маңызы бар трассасынан Индербор кентіне баратын 7 шақырым жолды жөндеу жұмысы әлі толық аяқталған жоқ.
Махамбет ауданы, Бейбарыс ауылдық округінің әкімі Сейілбек Зұлқашевтың айтуынша, Талдыкөл ауылында тасқын судан қорғайтын 2,9 шақырым бөгет бар. «Калинтул» жеке кәсіпкерлігі 1,8 шақырым бөгетті нығайтып, биіктігін көтерді. Әрқайсысы 1 тонналық қапқа салынған топырақты 500 метрге өзен жағалауына қалап жатыр. Жұмысты 10 адам 9 техникамен атқарып жүр. Былтыр ауылдағы 2 тұрғын үй мен балабақша ғимараты су ортасында қалған еді. Тұрғын үй мен балабақшаның қауіпсіздігін сақтау мақсатында бөгет қайта жаңартылды. Жайық өзенінің жағалауына жақын орналасқан 2 тұрғын үй мемлекет меншігіне алынады.
Былтырдан бері Атырау қаласының маңындағы бірнеше каналдың түбі тереңдетіліп жатыр. «Тереңдету жұмыстарының басты мақсаты – Жайық өзенінің су өткізу қабілетін арттыру. Бұл жұмыс толық аяқталған соң өзенге балықтың мол кіруіне де жол ашылады. Каналдардың жалпы ұзындығы 50 шақырымды құрайды. Енді 2,6 шақырым аумақта тереңдету жүргізіледі. Жоспарланған жұмыстың 70%-ы атқарылды. Қазір ауа райына байланысты уақытша тоқтап тұр. Мұз еріген соң қайта жалғасады. Өткен жылы басталған жұмыстың бірі – Атырау қаласы маңындағы Гогольский каналын тереңдету. Каналдың ұзындығы – 33 шақырым, ені – 18, тереңдігі – 2 метр. Осы кезге дейін 14,3 шақырымы тереңдетілді», деп мәлімдеді облыстық құрылыс, сәулет және қала құрылысы басқармасы басшысының орынбасары Талғат Бисен.
Атырау облысы
