Бірақ оның алдын алуға болады
Алматыда Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігі мен Саламатты өмір салтын қалыптастыру мәселелері ұлттық орталығының ұйымдастыруымен «Папиллома вирусына қарсы егу: ғаламдық мәселенің қауіпсіз шешімі» атты баспасөз мәслихаты өтіп, онда адам папиллома вирусынан пайда болған қатерлі аурудың алғашқы және екінші қайтара алдын алу шаралары талқыланды, екпе туралы ақпараттар айтылды.
Қазіргі кезеңде денсаулық сақтау саласының мамандарын қатерлі ісік аурулары, оның ішінде жатыр мойыны обырының көбеюі аса алаңдатып отыр. Бүгінде Қазақстанда жатыр мойны обырымен 10500 әйел сырқаттанады. Дегенмен, жыл сайын елімізде 1200-ден аса жатыр мойны обыры тіркелсе, соның жартысы осы аурудан қайтыс болады. Яғни, Қазақстанда күн сайын жатыр мойыны обырынан 2 әйел көз жұмады екен.
АПВ (Адам папиллома вирусы) жыныс қатынастары арқылы таралатын инфекцияның бірі. Халықаралық қатерлі ісікті зерттеу агенттігі АПВ-дан аман әйелдермен салыстырғанда, жатыр мойыны обырының 16 типті вирусын жұқтырғандарда обыр 400 есе және 18 типті вирусын жұқтырғандарда 250 есе асқынып кететінін анықтады. Себебі, 16 және 18 - адам папиллома вирусының ең жиі тараған және қауіпті түрлері.
Десек те, заманауи медицинаның адам папиллома вирусынан тарайтын қатерлі ісік ауруының асқынуына тосқауыл қоюға мүмкіндігі бар. Қазіргі уақытта АПВ-ға қарсы вакцина әлемнің 120 елінде қолданылады. Жатыр мойыны обырының алдын алудың ұлттық бағдарламасы әлемнің 59 елінде қабылданған, оның ішінде Австралия, АҚШ, Канада және Еуропаның көптеген елдері бар. Мұндай ұлттық бағдарламаның негізі жасөспірім қыздарға папиллома вирусына қарсы алғашқы екпе жұмыстарын жүргізу болып табылады. Вакцинаның әсерлілігі мен қауіпсіздігі әлемнің түрлі емханаларында зерттелінген және дәлелденген. Сондықтан, вакцинацияны Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы ұсынып, балаларға екпе жүргізудің ұлттық бағдарламасына енгізген.
Қазақстанда Онкологиялық көмек көрсету мемлекеттік бағдарламасы аясында еліміздің барлық өңірлерінде АПВ-ға қарсы тегін екпе жасау бағдарламасын кезең-кезеңмен енгізу қарастырылуда. Ондағы мақсат – жатыр мойыны обырының алдын алу. ТДМ елдері арасында Қазақстан – жаңа екпені енгізген бірінші ел. Дәл қазіргі уақытта Алматы, Астана, Павлодар және Атырау облыстарында 11-15 жастағы жасөспірім қыздарға екпе егу сәтті жүргізілуде. Бұл шара келесі жылдан бастап барлық өңірде жалғастырылатын болады деп жоспарлануда. Вакцина медициналық ұйымдарда ақпараттандырылған ата-аналардың келісімімен жүргізіледі. Халықтың бұл ауру туралы аз хабардар болуы аурудың күн сайын өсуіне әкеледі.
Гүлзейнеп СӘДІРҚЫЗЫ,
«Егемен Қазақстан».