Түркістанды түлеткен тірліктер

Жиырма жасында жасындай жарқ етіп, әлемнің көз құрты болған Бекзат Саттархановтай оғлан Сид­ней­­де қазақ халқының қолына бокс­­тан алғашқы алтынды аялап ұсынып еді. Тұла бойы сымдай тартылған көр­кем бозбала “қазақ – батыр ха­лық, батыр болмаса осынау ұлан­ғай­ыр жерді ақ білектің күші, ақ най­­за­ның ұшымен қалай қорғар еді. Ос­ындай жұрттан Олимпиада ойын­дарының жеңімпаз­дығын екі немесе үш мәрте алған азаматы жоқ. Құдай қос көрсе бұл биікті мен бағын­ды­рар­­мын” деген сыңайда ой айтып еді. Жұрт сенді. Өйткені, оның күші енді толысып келе жатқан. Әдіс-айласы ерек, шегініп бара жатып та ұрып салып, соққыларын дәл тигі­зетін ондай боксшы әлем боксында саусақпен санарлықтай еді. Алайда, боздақ арманына жете алмады. Құйрықты жұлдыздай қазақ көгінен ағып өтті. Осындай ұлан еш ұмытылмау керек. Ел есінде болуы керек. Аға ұрпақтың осындай ержүрек ұлым бар деп мейірленіп жүруі үшін жас ұр­пақтың ерлік баянынан үлгі алып жүруі үшін. Кейінгі жас толқынға патриоттық тәрбие беруде темірқазық болу үшін. Оны ел ағалары жасайды. Жаса­­ған. Түркістанға кіреберіс даң­ғыл Бекзат атымен аталады. Қазақтың айтулы ұлы Нұрлан Балғымбаев Қазақстан Бокс федера­ция­­сының тізгінін ұстап тұрғанда Бекзат Саттарханов атындағы спорт сарайын салдырып берген. Бекзат шағын ауданы бар. Мұның бәрі Бекзат дүниеге келген Түркістанда атқарылған жұмыстар. Жетпей тұр­­ғаны, олқы тұсы бек­зада Бекзаттың ескерткіші еді. Осы олқылықтың орнын Түркіс­тан қаласының тізгінін ұстаған Қай­рат Молдасейітов толтырған. Бизнес­тің әлеуметтік жауапкершілігі ая­сын­да. Ішіміз қатты жылып қалды. Бо­­лып толған елдерде, мәселен, Гер­ма­нияның Бавариясында сыра сапты­аяғына ескерткіш бар. Көңілі қала­ға­нын орнатады. Ал, біздей қазақ жұр­тына, төрт құбыласын әлі түгендей алмай жатқан, тарихының шетіне әлі шыға алмай жатқан халыққа Бек­заттай айбарларымыздың ескерткіш­тері керек. Қайрат бауырға, Түркіс­тандай ұлы орданы басқарып отырған әкімге сол үшін рахмет айттық. Жақында Түркістанда “Қала күні” өтті. Қала күні деген – аста-төк дас­тарқан, қызылды-жасылды әшекей, ән, күй, би жарысы емес, өткенге есеп беру ғой. Бұл жөнінен Түркіс­тан­да көңіл марқайтатын жұмыстар жүріп жатыр екен. Біз мұны Қайрат Молдасейітовтің жұмысынан байқағанбыз. Сонымен, Түркістан қала күніне қалай келді? Қасиетті қаламыздың 1500 жыл­дық мерейтойының аталып өткеніне 10 жыл толып отыр, – деді қала әкімі. Түркістан қазақ халқының мақ­­танышы, барша түркі халықтарына ортақ қара шаңырақ. Осындай қаламыздың тарихи рөлін жоғары бағалайтын Президентіміз Нұрсұлтан Назарбаев киелі қаланың гүлденіп, көркеюіне ерекше көңіл бөліп келеді. Соның арқасында қаламызда көптеген жұмыстар атқарылды. “Қала күні” мерекесіне орай қа­ладағы барлық сала қызметкерлерінің шеруі ұйымдастырылды. Шерудің негізгі мақсаты бүгінгі таңға дейінгі атқарылған жұмыстар мен жетістік­­терді паш етіп және қаламыздағы түр­лі ұлт өкілдерінің тату-тәтті тұрмыс кешіп жатқандығын насихаттау еді. Былтыр заман талабына сай 3 мектеп пайдалануға берілсе, биыл да 3 мектептің құрылысы жүруде. Со­ның ішінде Жібек жолы ауылындағы Сауран жалпы орта мектебі мен ау­ыл­­дық балабақшаның құрылысы бі­тіп, 1 қыркүйек күні пайдалануға берілді. 2010 жылы “Жол картасы” бой­ынша 6 нысанды күрделі жөн­деуге 67 млн. теңге бөлінді. Жергі­лікті бюд­жеттен 2 мектептің күрделі жөндеу жұмыстарына және келесі жылы жөн­деу жұмыстары жүретін мектеп­тер­дің сараптамасына 39 млн. теңге бөлінді. Жоғарыдағы нысан­дардың қазіргі таңда жұмыстары аяқталуда. Соның ішінде 2010 жылы Пре­зидентіміздің бастамасымен “Бала­пан” бағдарламасы аясында бос тұр­ған ғимараттардың 3-уіне күрделі жөн­деу жұмыстары және 10 мектеп жа­нынан 500 балаға шағын орта­лықтар ашу жұмыстары жүр­гі­зілуде. Ал, ке­лер жылы 1160 орын­дық 4 балабақ­ша­ның құрылысы аяқ­талады деп жос­парланып отыр. Оған қоса 2 бала­бақша салу, 5 мектептің жанынан ша­ғын орталықтар ашу жоспарлануда. Денсаулық сақтау саласында да биыл ауқымды шаралар атқарылды. Облыстық бюджеттен Жаңа Иқан, Қарашық, Абай ауылдарын­да­ғы дәрігерлік амбулатория мен Қа­ражон, Достық елді мекендеріндегі мед­пункттердің құрылысына 165 млн. теңге бөлінді. Соның нәти­же­сінде Жаңа Иқан ауылында дә­рігерлік амбулаторияның құрылысы бітіп, ашылу салтанаты болды. Сон­­дай-ақ, биыл көп жылдан бері ше­шімін таппай жүрген қаламыздағы 60 төсектік туберкулезге қарсы диспан­сер­дің құрылысын аяқтауға республи­калық бюджеттен қаржы бөлініп, құрылыс жұмыстары жүргізілуде. “Жол картасы” бойынша ере­сек­тер емхансы мен медициналық кол­лед­жінің күрделі жөндеу жұмыста­рына 271 млн. теңге бөлініп жұмыс жүргізілуде. Елбасымыз атап өткендей, биз­нес­тің әлеуметтік жауапкершілігін арт­­тыру мақсатында биыл қала­мыз­дағы психологиялық-педагогикалық түзету кабинетінің жеке ғимараты жоқ екендігі ескеріліп, жаны жомарт де­меушілер есебінен 100 балаға ар­нал­­ған барлық жағдайымен жаңа ғи­марат салынып берілді. Мұндай бас­тама әлі басқа қалаларда іске асқан жоқ. Со­нымен бірге, өздеріңіз көріп жүр­ген­дей көп қабатты үйлердің ал­дында ой­ын алаңдары, орталық “Же­ңіс” сая­ба­ғы қайта жөндеуден өт­кі­зілді. Ак­ва­парк, Бекзат Саттарханов­тың ес­керт­­кіші секілді жұмыстар да жаны жомарт азаматтарымыздың арқасында іске асты. Сонымен қатар, тұрғындардың әлеуметтік-тұрмыстық жағдайын жақсарту, денсаулық сақтау, білім беру, тұрғын үй салу, қаланы көрік­тендіру бағытындағы жұмыстар да жалғасын табуда. Соның дәлелі осы шараның алдында қаламыздағы әлеу­меттік жағдайы төмен, үй ке­­зегінде тұрған 12 отбасыға комму­нал­­дық тұрғын үйдің кілті тап­сы­рылды. Осы жылы өңірімізде біраз кә­сіп­­орындар өнімдерін шығара бастады. Атап айтқанда, тігін-тоқыма бұй­ым­дарын шығаратын фабрика, там­шылатып суару жүйесіне құрал жабдықтар шығаратын цех, қиыр­шық тас және асфальт өнімдерін шыға­ра­тын цех, шұжық өндіретін цех секілді өзге де кәсіпорындар іске қосылды. “Жасыл ел” өңірлік бағ­дарла­ма­сына сәйкес “Жасыл аймақ” іс-ша­расы бойынша жоспарланған 103 гек­тарға 44356 түп ағаш отыр­ғызылып, 94 пайызға игерілді. Қа­ламыздағы көп жылдан бері өзекті мәселелердің бірі болып келген жылу қазандығы ше­­шімін тауып, 235 млн. теңге қаржы бө­лінді. Бүгінгі ме­ре­кемен бірге ша­руа­ла­рымыздың жыл бойына атқар­­ған ең­­бектерінің нәти­жесін көретін Алтын күз мерекесі қоса тойланып отыр. Қала күні мерекесінде қаладағы бюджеттік ме­кемелер мен түрлі кә­сіпорындардың “Есімхан” алаңында шеруі болып өтті. Шеруге жалпы саны 7 мыңнан астам адам қатысты. Шеру соңы ме­рекелік концертке ұлас­­ты. Мерекеде ауылшаруашылық са­ласында озық еңбегімен көзге түс­кен азаматтар қала әкімі Қайрат Молдасейітов пен қалалық мәслихат хатшысы Ғани Рысбековтің мара­паттауымен арнайы бағалы сыйлық­тарға ие болды. Әрі қарай “Қала күні” мерекесі кешкі жастар сейіліне ұласты. Түркістанға бірде барғанымызда, “Оразадағы оңды істер” қайырым­ды­лық шарасының үстінен түстік. Әлеу­­меттік жағдайы төмен 100 отбасыға бір жолғы көмек көрсетілді. Әрқай­сы­на екі қап ұн, бес литр сұйық май, қыс­та жағатын көмір таратылып берілді. – Біз бұл шараға қаланың жо­март азаматтарын тарттық, – деп еді қала әкімі Қайрат Молдасейітов. – Бір жолғы көмек ешқайсысының қабырғасын жаппағанымен оразада ешкімге жаутаңдамай, бала-шаға­сы­ның алдында мейірленіп отырсын дедік. Тағы да көмектер ұйымдас­ты­рамыз. Түркістандай киелі қала қа­йы­рымдылық шараларын ұйымдас­ты­­­ру­­­да өзге өңірлерге үлгі болу керек қой. Разы болдық. Ниетіне. Түсін­ге­ніне. Осы Қайрат Молдасейітов ал­ғаш әкім болғанда кәсіпкерліктен кел­ген азаматтың басшы болғаны қа­лай болады деген дүдәмал сұрақтар бол­ған. Кей сөздері, жасаған жұ­мыс­­та­­­ры түйеден түскендей еді. Өмір түзетіпті. Жөндемді әкім болыпты. Ар жағында бекзаттық болмыс бар-ау. Соған қуандық. Бақтияр ТАЙЖАН. Оңтүстік Қазақстан облысы.